Farming With Modern Technology : आज आम्ही तुम्हाला एका अशा शेतकऱ्यांबद्दल सांगणार आहे जो कमी पाण्यामध्ये शेतीतून मोठ्या प्रमाणात उत्पन्न मिळवत आहे.
हा शेतकरी राजस्थान मधील आहे. राजस्थानातील अनेक शेतकरी कमी पाण्यात शेती करून चांगला नफा कमावत आहेत. अशा यशस्वी शेतकऱ्यांमध्ये कैलाशचंद बैरवा यांचाही समावेश आहे.
बैरवा हा दौसा शहरापासून 22 किमी अंतरावर असलेल्या तिगड्डा गावचा रहिवासी आहे. त्यांनी आपल्या पद्धतीने भूजल संकट सोडवले आणि पारंपारिक पिकांऐवजी बागायती पिके घेतली.
ठिबक सिंचनाचा वापर
बैरवा यांनी बागायतीसाठी नवीन तंत्र आणि ठिबक सिंचनाचा वापर केला. त्यांनी सांगितले की पूर्वी त्यांच्या गावात पाण्याची कमतरता नव्हती आणि सर्व शेतकरी पारंपारिक पिके घेत असत.
तरी बैरवा हिम्मत हारला नाही. त्यांनी कृषी विभागाशी संपर्क ठेवला आणि शेतकऱ्यांसाठी आयोजित केलेल्या प्रशिक्षण कार्यक्रमांना आणि कृषी चर्चासत्रांना ते नियमितपणे उपस्थित राहिले.
कृषी तज्ज्ञांशी संवाद साधताना बैरवा यांना कमी पाण्यातही बागायती पिकांची लागवड चांगली करता येते हे लक्षात येताच त्यांनी ती सुरू करण्यास विलंब लावला नाही. त्यांच्या 3 बिघा शेतात 60 देशी बेर, 40 लिंबू आणि 20 डाळिंबाची रोपे लावली.
15 वर्षे मनुका आणि लिंबू लागवड
बैरवा यांच्या म्हणण्यानुसार, ते गेल्या 15 वर्षांपासून बेर आणि लिंबाची लागवड करत आहेत. दररोज 17 बिघा जमिनीला पाणी देणे हे अवघड काम आहे, परंतु बेर लागवडीत कमी सिंचन लागते आणि 60 क्विंटल उत्पादन मिळते, जे बाजारात 40 रुपये किलोने विकले जाते.
कैलासचंद बैरवा यांनी शेतात घर बांधले आहे. यासोबतच दोन पोल्ट्री फार्मही असून, त्यातून अतिरिक्त उत्पन्न मिळत आहे. शेततळ्यात त्यांनी शेततळेही बांधले असून, त्याचा उपयोग केवळ सिंचनासाठीच नाही तर मत्स्यपालनासाठीही केला जातो. त्याच्या बांधकामासाठी कृषी विभागाने 90 हजार रुपयांचे अनुदान दिले होते.
याशिवाय घरोघरी पशुपालनही होत आहे. जनावरांचे दूध विकून नफा मिळतो. त्याचबरोबर जनावरांच्या शेणाचा शेतात खत म्हणून वापर केला जात आहे.
