Provident Fund : कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी संघटना (EPFO) ने भविष्य निर्वाह निधी (PF) काढण्याची प्रक्रिया अधिक सुलभ आणि वेगवान बनवण्यासाठी नवीन नियम लागू केले आहेत. आता पीएफचे पैसे काढण्यासाठी युजर्सना बँक पासबुक किंवा चेकबुक अपलोड करण्याची गरज नाही. या बदलामुळे युजर्सचा वेळ वाचेल आणि प्रक्रिया सुलभ होऊन सुरक्षिततेची हमीही मिळेल. पूर्वी या प्रक्रियेत अनेक अडचणी येत असत आणि त्यासाठी बराच वेळ लागत असे. आता नव्या तंत्रज्ञानाच्या आणि डिजिटल सुधारणांच्या जोरावर ही प्रक्रिया सोपी झाली आहे. या लेखात आपण पीएफ काढण्याची संपूर्ण पद्धत आणि भविष्यात येणाऱ्या संभाव्य बदलांबद्दल सविस्तर माहिती घेणार आहोत.
पीएफ काढण्याची नवीन प्रक्रिया
पीएफ काढण्यासाठी आता कागदपत्रांची गरज कमी झाली असून, ही संपूर्ण प्रक्रिया ऑनलाइन करता येते. खालील स्टेप्स फॉलो करून तुम्ही तुमचे पीएफचे पैसे सहज काढू शकता:
- EPFO पोर्टलवर लॉगिन करा:
- EPFO च्या अधिकृत वेबसाइटवर (https://unifiedportal-mem.epfindia.gov.in/memberinterface/) जा.
- तुमचा युनिव्हर्सल अकाउंट नंबर (UAN), पासवर्ड आणि कॅप्चा कोड टाका.
- तुमच्या नोंदणीकृत मोबाईल क्रमांकावर एक OTP येईल. तो टाकून लॉगिन करा.
- ऑनलाइन सर्व्हिसेस निवडा:
- लॉगिन केल्यानंतर “Online Services” विभागात जा.
- येथे तुम्हाला “Claim (Form-31, 19 आणि 10C)” हा पर्याय निवडावा लागेल.
- बँक तपशील पडताळणी:
- तुमचा बँक खाते क्रमांक टाका आणि “Verify” बटणावर क्लिक करा.
- आता पासबुक किंवा चेकबुक अपलोड करण्याची गरज नाही, कारण ही पडताळणी आता डिजिटल पद्धतीने होते.
- फॉर्म निवडा आणि तपशील भरा:
- “Form-31” निवडा (आंशिक किंवा पूर्ण पीएफ काढण्यासाठी).
- पुढील पानावर तुम्हाला किती रक्कम काढायची आहे आणि तुमचा पत्ता टाकावा लागेल.
- सर्व तपशील भरल्यानंतर “Submit” करा.
- आधार OTP द्वारे प्रमाणीकरण:
- सविस्तर पडताळणीसाठी तुम्ही आधार OTP वापरू शकता.
- तुमच्या आधारशी जोडलेल्या मोबाईलवर एक OTP येईल. तो टाकून क्लेम सबमिट करा.
ही प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर तुमचा अर्ज EPFO कडे पाठवला जाईल. मंजुरी मिळाल्यानंतर रक्कम तुमच्या बँक खात्यात जमा होईल. विशेष म्हणजे, यामध्ये पासबुक किंवा चेकबुक अपलोड करण्याची जुनी अट काढून टाकण्यात आली आहे.
UPI द्वारे पीएफ काढण्याची नवीन सुविधा
EPFO ने आणखी एक क्रांतिकारी पाऊल उचलत UPI (Unified Payments Interface) च्या माध्यमातून पीएफ काढण्याची योजना आखली आहे. ही सुविधा लवकरच लागू होण्याची शक्यता आहे. यामुळे युजर्सना खालील फायदे मिळतील:
- रक्कम मर्यादा: सुरुवातीला युजर्स UPI च्या मदतीने एक लाख रुपयांपर्यंत पीएफ काढू शकतील. ही मर्यादा दैनंदिन UPI व्यवहारांच्या मर्यादेशी सुसंगत आहे.
- प्रक्रिया: ही सुविधा सुरू झाल्यानंतर तुम्ही EPFO पोर्टलवर लॉगिन करून UPI पर्याय निवडून रक्कम काढू शकाल. यासाठी तुमचा UPI ID जोडावा लागेल, आणि पैसे थेट तुमच्या खात्यात येतील.
- वेळेची बचत: पारंपरिक बँक हस्तांतरणाऐवजी UPI मुळे ही प्रक्रिया झटपट होईल.
बदलांचे फायदे
- सुलभता: पासबुक आणि चेकबुक अपलोड करण्याची गरज नाही, त्यामुळे कागदपत्रांचा त्रास कमी झाला.
- वेग: डिजिटल पडताळणीमुळे प्रक्रिया जलद होईल आणि रक्कम लवकर खात्यात जमा होईल.
- सुरक्षितता: आधार OTP आणि UPI सारख्या आधुनिक तंत्रज्ञानामुळे व्यवहार सुरक्षित राहतील.
- डिजिटल इंडिया: ही सुधारणा सरकारच्या डिजिटल इंडिया मोहिमेला पाठिंबा देणारी आहे.
कामगार सचिव सुमिता डावरा यांनी बोलताना सांगितलं की, EPFO ने यासाठी एक आराखडा तयार केला असून, येत्या काही महिन्यांत ही सुविधा कार्यान्वित होईल. या योजनेसाठी EPFO आणि नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) एकत्र काम करत आहेत. युजर्सचा डेटा सुरक्षित ठेवण्यासाठी आणि प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी नवीन डेटाबेस तयार करण्यात आला आहे. ही सुविधा लागू झाल्यानंतर युजर्सना त्यांच्या खात्याची संपूर्ण माहिती थेट पाहता येईल आणि पैसे काढणंही सोपं होईल.