जगात प्रत्येक देशाचा ध्वज हा त्या देशाची ओळख, इतिहास आणि मूल्यांचं प्रतीक असतो. पण एका छोट्याशा बेट देशाने आपल्या ध्वजाच्या माध्यमातून काहीसं वेगळंच, आणि विशेष करून लक्ष वेधून घेणारं पाऊल उचललं आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदींच्या अलीकडील दौऱ्यानंतर पुन्हा एकदा या देशाच्या ध्वजाने सर्वांचे लक्ष वेधले आहे, हा देश म्हणजे सायप्रस.
सायप्रस देश
पंतप्रधान मोदी यांचा सायप्रस दौरा म्हणजे केवळ राजकीय संवादापुरता मर्यादित नव्हता. यामुळे या भूमध्य समुद्रातील लहानशा बेट देशाची एक अनोखी बाब पुन्हा समोर आली, त्याचा ध्वज. जगातील इतर कोणत्याही देशाच्या ध्वजावर स्वतःचा नकाशा इतक्या स्पष्टपणे दर्शवलेला नाही.
सायप्रसच्या ध्वजावर दोन हिरव्या ऑलिव्हच्या फांद्या देखील आहेत. त्या सायप्रसच्या ग्रीक आणि तुर्की या दोन प्रमुख सांस्कृतिक समुदायांमधील शांततेचे प्रतीक मानल्या जातात. 1960 मध्ये जेव्हा सायप्रसने ब्रिटिश सत्तेपासून स्वतंत्रता मिळवली, तेव्हा या दोन समुदायांमधील तणावही वाढला. 1974 मध्ये तुर्कीने उत्तर सायप्रसवर नियंत्रण मिळवण्यासाठी सैन्य पाठवले आणि तेव्हापासून हा भाग वादग्रस्त राहिला आहे. आजही हा वाद पूर्णपणे मिटलेला नाही.
सायप्रसचा ध्वज खास का?
सायप्रसचा ध्वज केवळ सौंदर्य आणि डिझाइनच्या दृष्टीने खास नाही, तर तो एका देशाच्या राजकीय आणि सामाजिक संघर्षांची आठवण करून देतो. जगात अनेक देश आहेत ज्यांनी आपल्या ध्वजामध्ये काही न काही वेगळेपणा दाखवण्याचा प्रयत्न केला आहे. उदाहरणार्थ, नेपाळचा ध्वज त्रिकोणी आकाराचा आहे आणि कोसोवोचा ध्वज देखील त्यांच्या नकाशासह आहे. पण सायप्रसचा ध्वज त्याच्या पांढऱ्या रंगामुळे, नकाशाच्या नेमक्या रचनेमुळे आणि शांततेचा संदेश देणाऱ्या ऑलिव्ह फांद्यांमुळे अत्यंत वैशिष्ट्यपूर्ण वाटतो.
या ध्वजाची निवड आणि त्यामागची विचारसरणी इतकी खोल आहे की ती केवळ देशाच्या बाह्य भौगोलिक ओळखीवर थांबत नाही, तर त्याच्या आतल्या सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक गुंतागुंतीला देखील सामावून घेते. एका लहानशा बेट देशाने आपल्या ध्वजाच्या माध्यमातून असा मोठा संदेश दिला आहे की आपली भौगोलिक ओळख, आपला संघर्ष आणि आपली आशा हे सगळं एका चिन्हात सामावलं जाऊ शकतं.
सायप्रस केवळ ध्वजासाठीच ओळखला जात नाही. तो त्याच्या निसर्गसंपन्न सौंदर्यासाठी, प्राचीन वाइनच्या परंपरेसाठी आणि जगातील सर्वात जुन्या परफ्युम्सच्या इतिहासासाठीही प्रसिद्ध आहे. युरोप आणि आशियाच्या दरम्यान असलेला हा बेट देश, दोन्ही खंडांना सांस्कृतिकदृष्ट्या जोडणारा महत्त्वाचा पूल बनतो आहे आणि त्याचा ध्वज त्याच्या ह्या भूमिकेचं अचूक प्रतीक ठरतो.
