२०२५ चा केंद्रीय अर्थसंकल्प जाहीर झाला असून, यामध्ये सर्वसामान्यांना दिलासा देणाऱ्या अनेक महत्त्वाच्या घोषणा करण्यात आल्या आहेत. प्राप्तिकर सवलतींपासून रोजगार निर्मितीपर्यंत, सरकारने विविध क्षेत्रांवर लक्ष केंद्रित केले आहे. यामुळे सर्वसामान्य जनतेला महागाईतून थोडा दिलासा मिळेल आणि आर्थिक स्थिरता मिळण्यास मदत होईल.
सवलती मिळालेली उत्पादने आणि क्षेत्रे
या अर्थसंकल्पात काही वस्तू स्वस्त होणार आहेत, कारण सरकारने त्यावर कर सवलत दिली आहे किंवा आयात शुल्क कमी केले आहे.
१) इलेक्ट्रॉनिक्स आणि गॅझेट्स स्वस्त होणार
- मोबाईल फोनसाठी लागणाऱ्या मुख्य घटकांवरील आयात शुल्क कमी करण्यात आले आहे, त्यामुळे स्मार्टफोनच्या किमती कमी होण्याची शक्यता आहे.
- लॅपटॉप, टॅब्लेट आणि इतर डिजिटल उपकरणांवर सरकारने कर कपात केली आहे.
- स्मार्ट टीव्ही, साउंड सिस्टम आणि इतर इलेक्ट्रॉनिक गॅझेट्स देखील स्वस्त होतील.
२) जीवनरक्षक औषधे आणि आरोग्यसेवा स्वस्त
- जीवनरक्षक औषधांवरील कर सवलत देण्यात आली आहे, त्यामुळे कॅन्सर, हृदयविकार आणि अन्य गंभीर आजारांवरील उपचार स्वस्त होणार आहेत.
- आरोग्य विमा आणि वैद्यकीय सेवा क्षेत्रात मोठ्या गुंतवणुकीला चालना देण्यात आली आहे.
३) घरगुती उपकरणे आणि वस्त्रे स्वस्त
- कापड आणि वस्त्र उत्पादन क्षेत्रासाठी सरकार-समर्थित शुल्क कपात केली आहे, त्यामुळे कपड्यांच्या किमती कमी होतील.
- वॉशिंग मशीन, एसी आणि रेफ्रिजरेटरवरील कर कपात झाल्याने ग्राहकांना स्वस्त दरात ही उपकरणे उपलब्ध होतील.
४) ऊर्जा क्षेत्र आणि स्वच्छ ऊर्जेला चालना
- सौर पॅनेल आणि स्वच्छ ऊर्जा उत्पादनांसाठी सरकारी प्रोत्साहन जाहीर केले आहे, त्यामुळे घरगुती आणि व्यावसायिक वापरासाठी सौर ऊर्जा अधिक परवडणारी होणार आहे.
- इलेक्ट्रिक वाहनांसाठी (EV) सरकारने नवीन प्रोत्साहन योजना आणली आहे, त्यामुळे EV खरेदी स्वस्त होण्याची शक्यता आहे.
५) परवडणाऱ्या घरांसाठी करसवलत
- गृहकर्जावरील व्याज कपात करण्यात आली आहे, ज्यामुळे परवडणाऱ्या घरांची स्वप्ने पाहणाऱ्या नागरिकांना मोठा दिलासा मिळेल.
- सरकारने “मेक इन इंडिया” आणि “स्वतःचे घर” योजनेंतर्गत नवीन प्रकल्पांना चालना देण्याचा निर्णय घेतला आहे.
मध्यमवर्गीयांसाठी दिलासा
- १२ लाख रुपयांपर्यंतच्या वार्षिक उत्पन्नावर कोणताही कर लागणार नाही.
- ८ ते १२ लाख उत्पन्न गटासाठी फक्त १०% आयकर आकारला जाणार आहे.
- १५-२० लाख उत्पन्न गटासाठी २०% कर, तर २४ लाखांवरील उत्पन्नावर ३०% कर लागू होईल.
- ज्येष्ठ नागरिकांसाठी TDS मर्यादा ५० हजारांवरून १ लाख रुपये करण्यात आली आहे.
- मागील ४ वर्षांचे आयकर रिटर्न एकत्र भरता येणार आहे, यामुळे करदात्यांना मोठी सुविधा मिळेल.
शेती आणि लघु उद्योजक
- किसान क्रेडिट कार्ड (KCC) ची मर्यादा ३ लाखांवरून ५ लाख रुपये करण्यात आली आहे.
- MSME क्षेत्रासाठी कर्ज हमी कवच ५ कोटी रुपयांवरून १० कोटींवर नेण्यात आले आहे.
- स्टार्टअपसाठी विशेष कर्ज योजना, पहिल्या वर्षी १० लाख स्टार्टअप क्रेडिट कार्ड जारी केली जाणार.
- बिहारमध्ये ‘मखाना बोर्ड’ स्थापन होणार, ज्याचा फायदा लहान शेतकरी आणि व्यापाऱ्यांना होणार आहे.
काय महागणार आहे?
काही उत्पादने आणि सेवा महाग होणार आहेत कारण सरकारने त्यांच्यावर कर वाढवला आहे किंवा आयात शुल्क लावले आहे.
- परदेशी लक्झरी कार आणि उच्च क्षमतेचे EVs
- महागडे मोबाइल फोन आणि इलेक्ट्रॉनिक वस्तू (विशिष्ट मॉडेल्स)
- मद्य, तंबाखू आणि साखरयुक्त पेये
- परदेशी वस्त्रे आणि उच्च श्रेणीतील ब्रँडेड कपडे
२०२५ च्या अर्थसंकल्पात सर्वसामान्य नागरिकांना मोठा दिलासा देणारे अनेक निर्णय घेतले आहेत. विशेषतः करसवलती, स्वस्त होणारी उत्पादने आणि सरकारी योजनांचा लाभ यामुळे मध्यमवर्गीय आणि शेतकऱ्यांना मोठा फायदा होणार आहे. नवीन करसवलतींमुळे नागरिकांना अधिक आर्थिक स्वायत्तता मिळणार आहे, तर स्वच्छ ऊर्जा आणि गृहनिर्माण क्षेत्राला चालना देणाऱ्या योजना दीर्घकालीन फायदेशीर ठरणार आहेत.
