Successful Farmer: रासायनिक खते (chemical fertilizer) आणि कीटकनाशकांच्या अंदाधुंद वापरामुळे केवळ मातीच प्रदूषित होत नाही तर उत्पादनाचे पोषणमूल्यही कमी होते. याच्या सेवनाने केवळ आरोग्याचीच हानी होत नाही तर पर्यावरणालाही हानी पोहोचते.
अशा परिस्थितीत शेतकऱ्यांना (Farmer) काही काळ नैसर्गिक शेतीचा (Natural Farming) अवलंब करण्यास प्रवृत्त केले जात आहे. अनेक शेतकऱ्यांनी पूर्णपणे नैसर्गिक शेतीचाही (Organic Farming) अवलंब केला आहे. याचा अवलंब केल्याने त्यांचा नफा (Farmer Income) तर वाढला आहेच शिवाय त्यांना चांगल्या दर्जाची पिकेही मिळत आहेत.
आंध्र प्रदेशातील विजयनगर जिल्ह्यातील कोसरवानीवलसा गावातील महिला शेतकरी हनुमंथु मुथ्यालम्मा यांनीही नैसर्गिक शेतीचा पूर्णपणे स्वीकार केला आहे. त्यामुळे त्यांचा लागवडीचा खर्च कमी झाला आणि नफा वाढला आहे. हनुमंथु मुथ्यालम्मा यांनी 2018 मध्ये 2.5 एकर जमिनीवर नैसर्गिक शेती सुरू केली.
त्यांनी मान्सूनपूर्व कोरडवाहू पेरणीचा अवलंब केला, ज्यात भात (खरीप) आणि कडधान्ये (रब्बी) सोबतच 18 विविध पिके येतात. त्यांनी नैसर्गिक शेतीच्या सर्व तंत्रांचा अवलंब केला ज्यामध्ये बीजामृत, घंजीवामृत, द्रवजीवामृत, पीएमडीएस (अच्छादन), ग्रोथ प्रमोटर (अंडी अमिनो अॅसिड, सप्तदन्यकुरा कश्यया आणि वनस्पति अर्क) यांचा समावेश आहे. कीड व्यवस्थापनासाठी तुरट वापरतात. घनजीवामृत 400 किलो प्रति एकर जमिनीत टाकले.
15 दिवसांच्या अंतराने 200 लिटर/एकर या दराने द्रविडजीवामृत वापरण्यात आले. याशिवाय, बीजप्रक्रिया, पानांच्या टिपांची छाटणी, पिवळ्या चिकट प्लेट्स, फेरोमोन ट्रॅप, बर्ड पर्च इत्यादी सर्व तंत्रांचा वापर करण्यात आला आहे. पिकांच्या चांगल्या वाढीसाठी कीड व्यवस्थापन आणि वाढ प्रवर्तकांसाठी वनस्पति अर्क वापरतात. नैसर्गिक शेतीचे फायदे त्यांना दोन वर्षांतच दिसू लागले आहेत. नैसर्गिक शेतीचा अवलंब केल्याने हनुमंथु मुथ्यालम्माच्या लागवडीचा खर्च कमी झाला आहे.
मान्सूनपूर्व कोरड्या पेरणीमुळे जमिनीची सुपीकता वाढली आणि उन्हाळी हंगामातील मुख्य पिकांची उत्पादकताही वाढली आहे. मान्सूनपूर्व कोरडवाहू पेरणीतून मिळालेला चारा विकून अतिरिक्त उत्पन्न त्यांना मिळाले आहे. जनावरांना चारा देण्यासाठी चारा उपलब्ध झाला आहे.
वनस्पतिजन्य अर्कांच्या वापरामुळे वनस्पतींमधील कीटक आणि रोगांचे प्रमाण कमी झाले आहे. अनेक पिकांच्या लागवडीमुळे मधमाशी आणि ड्रॅगन फ्लाय या उपयुक्त कीटकांच्या संख्येत वाढ झाली आहे. जमिनीत गांडुळांची संख्याही वाढली त्यामुळे माती अधिक सुपीक बनली आहे.
