Turmeric Farming : शेती व्यवसायात (Agriculture) अलीकडे नवनवीन तंत्रज्ञानाचा समावेश केला जात आहे. कृषी शास्त्रज्ञ शेतकरी बांधवांना उत्पन्न (Farmer Income) वाढीसाठी शेतीमध्ये बदल करण्याचा सल्ला देत आहेत. जाणकार लोकांच्या मते शेतकरी बांधवांनी (Farmer) उत्पादन वाढीच्या अनुषंगाने आंतर पीक (Intercropping) किंवा मिश्र पीक शेती केली पाहिजे.
आंतरपीक शेतीत एका पिकाच्या शेतीत दुसऱ्या पीकाची शेती केली जाते. शेतकरी बांधवांनी आंतरपीक घेतले तर त्यांचे उत्पादन दुपटीने वाढते असा दावा जाणकार करत आहेत. यामुळे शेतकरी बांधवांच्या उत्पादन खर्चात बचत होत असल्याचे देखील सांगितले जाते.
तज्ञांच्या मते शेतकरी बांधवांनी हळदीच्या पिकात (Turmeric Crop) आंतरपीक घेतले पाहिजे. शेतकरी बांधवांची इच्छा असल्यास या सीजनमध्ये ते हळदीच्या पिकात तुरीचे (Tur Crop) आंतरपीक घेऊ शकतात. या दोन्ही पिकांना बाजारात खूप मागणी आहे, पण पुरवठा खूपच कमी आहे. अशा परिस्थितीत ही दोन्ही पिके घेतल्यास शेतकऱ्यांना चांगला नफा मिळू शकतो.
हळद पिकाला पोषण मिळेल
ज्या शेतकऱ्यांनी खरीप पीकचक्रात हळद लागवडीचे काम केले होते, ते पीक खुरपणी व निंदणी करून तूर लागवडीचे काम करू शकतात. तूर हे शेंगांचे पीक आहे, जे वातावरणातील नायट्रोजन शोषून घेते आणि जमिनीत आणि इतर वनस्पतींमध्ये त्याचे अभिसरण वाढवते.
अशा प्रकारे जमिनीची सुपीकता वाढते आणि तूर सह आंतरपीकांचे दर्जेदार उत्पादनही मिळते. आम्‍ही तुम्‍हाला सांगू इच्छितो की एकाच शेतात हळद आणि तुरीचे आंतरपीक घेतल्यास, तुम्ही शेतातून प्रति हेक्‍टरी 16 ते 20 क्विंटल उत्पादन मिळवू शकता.
तूर रोपवाटिका अशी तयार करा
तूर आणि हळदीच्या आंतरपीक शेती करण्यासाठी हळदीच्या कंदाची पुनर्लागवड केल्यानंतर सुधारित जातीच्या तूर बियाण्यांसह रोपवाटिकेत रोपे तयार केली जातात.
यासाठी 6 x 4 इंच आकाराच्या छोट्या पॉलीबॅगमध्ये 1 भाग माती, 1 भाग वाळू आणि 1 भाग कंपोस्ट किंवा चांगले कुजलेले खत यांचे मिश्रण भरा.
या पॉलीबॅगमध्ये बियाणे पेरण्यापूर्वी 3-4 छिद्रे करून हलके सिंचन करावे, जेणेकरून बियाणे उगवेल.
अशाप्रकारे अवघ्या 30 दिवसांत तूर रोपेही शेतात लावण्यासाठी तयार होतील.
हळदीच्या मधोमध पेरणी
या दोन पिकांच्या आंतरमशागतीसाठी हळदीचे कंद आधीच उंच वाफ्यावर किंवा गोट तयार करून पेरले जातात. यासाठी ओळ आणि झाडे यांच्यामध्ये 30 सें.मी. अंतर ठेवा. यानंतर 30 दिवसांची तूर रोपे त्याच शेतात ओळ आणि रोपांमध्ये 2 मीटर अंतर ठेवून लावली जातात.
पोषण व्यवस्थापन आणि काळजी
तूर व हळदीची आंतरपीक घेताना माती परीक्षणानुसार संतुलित खतांचा वापर करावा.
हळदीबरोबरच तूर आणि हळद पीक व्यवस्थापनामध्ये तण काढणे, पोषण व्यवस्थापन आणि जैविक कीड नियंत्रण करा.
तूर लागवडीनंतर 20 ते 25 दिवसांत रोपातील वरच्या कळ्या काढा. यानंतर, पुन्हा 20-25 दिवसांनी, झाडांच्या फांद्यांच्या कळ्या तोडल्या पाहिजेत.
