Health Tips
अहमदनगर Live24 टीम, 15 मार्च 2022 :- Health Tips : मासिक पाळीच्या काळात महिलांना क्रॅम्प येणं सामान्य गोष्ट आहे. पण जेव्हा ते पुन्हा पुन्हा घडते तेव्हा त्याकडे लक्ष देणे खूप आवश्यक आहे. हे काही आजाराचे लक्षण देखील असू शकते. स्त्रियांमध्ये, मासिक पाळी दरम्यान तीव्र वेदना देखील एंडोमेट्रिओसिस नावाच्या आजाराचे लक्षण असू शकते. या आजारात महिलांच्या गर्भाशयाच्या बाहेर गर्भाशयाच्या अस्तरांसारखी ऊती तयार होऊ लागते.
गर्भाशयाचे हे ऊतक गर्भाशयाचे अस्तर बनवणाऱ्या ऊतकांप्रमाणेच विकसित होते आणि कार्य करते.
स्त्रीरोगतज्ञ डॉ स्निगुएल मार्टिसियन ब्रिटीश वृत्तपत्र द सनला सांगतात, ‘जर एखाद्याला एंडोमेट्रिओसिस असेल तर आपल्याला त्यात अनेक लक्षणे दिसतात. मासिक पाळीत वेदना, सहा महिन्यांहून अधिक काळ ओटीपोटात वेदना, अनियमित रक्तप्रवाह, सूज, दीर्घकाळ थकवा या लक्षणांचा समावेश होतो.
डॉ. मार्टिशियन स्पष्ट करतात की एंडोमेट्रिओसिस विकसित होण्यासाठी अनेक वर्षे लागतात आणि सुरुवातीच्या काळात ते शोधणे खूप कठीण आहे. ते म्हणाले, ‘गर्भाशयाचे अस्तर बनवणाऱ्या पेशींमध्ये एंडोमेट्रियल टिश्यू तयार करण्याची आणि वाढण्याची प्रवृत्ती असते. यामुळे हा आजार वाढत जातो आणि त्याचे चार टप्पे असतात. जर रोगाचा टप्पा वाढला तर एंडोमेट्रिओसिसमुळे वंध्यत्व आणि इतर आरोग्य समस्या उद्भवू शकतात.”
ती म्हणते की हा आजार जितक्या लवकर ओळखला जाईल तितका उपचार करणे सोपे होईल. परंतु समस्या अशी आहे की एंडोमेट्रिओसिसचे निदान करणे फार कठीण आहे. संशोधन असे सुचवते की एंडोमेट्रिओसिस शोधण्यासाठी सुमारे सात ते बारा वर्षे लागतात.
किशोरवयीन काळात मासिक पाळीच्या वेदनांकडे दुर्लक्ष करू नका
मासिक पाळीच्या तीव्र वेदनांच्या तक्रारी तरुण मुलींमध्ये जास्त असतात. ‘जेंटल डे’ या स्त्री स्वच्छता उत्पादनांच्या ब्रँडचे संस्थापक विल्मंते मार्केविसिन म्हणतात, “किशोरांमध्ये चढ-उतार करणारे हार्मोन्स असतात, त्यामुळे त्यांना मासिक पाळीत जास्त वेदना सहन कराव्या लागतात. परंतु मासिक पाळीच्या सामान्य वेदनांमुळे मुलींनी शाळा किंवा इतर काम चुकवू नये, त्याऐवजी वेदना कमी करण्यासाठी वेदनाशामक औषधांचा वापर करा आणि त्यांची दैनंदिन कामे सुरू ठेवा.
ते म्हणाले की, कोणत्याही किशोरवयीन मुलाचे हृदयाचे ठोके जलद होणे, जळजळ होणे, मासिक पाळीच्या वेळी खूप तीव्र वेदना यांसारख्या समस्या असल्यास त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
एंडोमेट्रिओसिसची लक्षणे
एंडोमेट्रिओसिसने पीडित मुलींमध्ये ही लक्षणे दिसतात.
मासिक पाळी आणि अनियमित मासिक पाळीच्या दरम्यान तीव्र वेदनांसह जास्त रक्तस्त्राव.
लघवी करताना वेदना
नेहमी थकल्यासारखे वाटणे
मासिक पाळी दरम्यान ओटीपोटाच्या भागात तीव्र वेदना
स्त्रियांच्या वयानुसार, एंडोमेट्रिओसिसची लक्षणे देखील भिन्न दिसतात. एंडोमेट्रिओसिस असलेल्या वृद्ध महिलांना सेक्स दरम्यान वेदना, गर्भधारणा न होणे यासारख्या समस्यांना तोंड द्यावे लागते. एंडोमेट्रिओसिसचे निदान लक्षणांच्या आधारे लेप्रोस्कोपीद्वारे केले जाते.
या कारणांमुळे मासिक पाळी दरम्यान वेदना होऊ शकतात
मासिक पाळी दरम्यान तीव्र वेदना आणि अनेक रोग देखील असू शकतात. फायब्रॉइड्स, पेल्विक इन्फ्लामॅट्रॉय डिसीज (पीआयडी) किंवा एडेनोमायोसिस सारखे रोग कारण असू शकतात.
फायब्रॉइड्समध्ये, गर्भाशयाचा आकार वाढू लागतो. मात्र, त्यातून कर्करोग होण्याची शक्यता नगण्य आहे. हा आजार बहुतेक 30-50 वयोगटातील महिलांमध्ये होतो आणि त्याची कोणतीही स्पष्ट लक्षणे दिसत नाहीत. हा आजार 16 वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाच्या मुलींमध्येही दिसून येतो.
पीआयडी हा स्त्री प्रजनन प्रणालीद्वारे पसरणारा रोग आहे. संभोगातून हा आजार पसरू नये म्हणून सेक्स करताना कंडोमचा वापर करावा. या आजारामुळे महिलांमध्ये वंध्यत्वाची समस्याही उद्भवते.
एडेनोमायोसिसमध्ये, गर्भाशयाच्या भिंतींच्या आत गर्भाशयाला रेषा देणारी ऊतक वाढते. यामुळे मासिक पाळी दरम्यान तीव्र वेदना होतात.