Indian Currency Notes: दिल्लीचे मुख्यमंत्री अरविंद केजरीवाल (Delhi CM Arvind Kejriwal) यांनी बुधवारी केंद्र सरकारकडे (central government) नोटांवर गांधीजींसोबत (Gandhi ji) गणेशजी (Ganesh ji) आणि लक्ष्मीजींचे (Lakshmi ji) चित्र छापण्याची मोठी मागणी केली आहे.
हे पण वाचा :- Bank Offer : ‘या’ बँकेने आणली भन्नाट ऑफर ! आता ग्राहकांना मिळणार 10 लाखांचा फायदा ; जाणून घ्या कसं
देवी-देवतांचा आशीर्वाद असेल तेव्हाच भारताची अर्थव्यवस्था विकसित करण्याचे प्रयत्न यशस्वी होतील, असे ते म्हणाले. यानंतर लोकांच्या मनात असा प्रश्न निर्माण होत आहे की, भारतीय रुपयाच्या नोटेवर आधी गांधीजींचे चित्र असलेल्या कोणत्या देवतेचे किंवा अन्य कोणाचे चित्र आहे, ज्याबद्दल आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत.
स्वातंत्र्यापूर्वी भारतीय रुपयाचा इतिहास
स्वातंत्र्यापूर्वीही भारतीय चलन RBI छापत असे. RBI ची स्थापना 1 एप्रिल 1935 रोजी तत्कालीन ब्रिटिश भारत सरकारच्या वतीने करण्यात आली आणि त्यावेळी RBI मुख्यालय कोलकाता येथे होते. 1938 मध्ये प्रथमच, RBI ने ब्रिटनचे राजा जॉर्ज VI चे चित्र असलेली 5 रुपयांची नोट जारी केली, त्यानंतर फेब्रुवारीमध्ये 10 रुपये, मार्चमध्ये 100 रुपये आणि त्यानंतर जूनमध्ये 1,000 आणि 10,000 रुपयांची नोट जारी केली. या नोटांवर त्यावेळचे दुसरे आरबीआय गव्हर्नर जेम्स टेलर यांची स्वाक्षरी होती. भारताच्या स्वातंत्र्यानंतर काही वर्षांपर्यंत हे नोटा चलनात होत्या.
हे पण वाचा :- Traffic Fine In India: भारतात ‘या’ कारणांमुळे पोलिस कोणाचेही चलन कापू शकत नाहीत; लिस्ट पाहून व्हाल तुम्ही थक्क !
स्वातंत्र्यानंतर भारतीय रुपया
1947 मध्ये स्वातंत्र्यानंतर, भारतीय रुपयाची पुनर्रचना करण्यात आली आणि 1949 मध्ये आरबीआयने ब्रिटीश राजा जॉर्ज VI यांच्या चित्राच्या जागी सारनाथचे राष्ट्रीय चिन्ह लावले. सरकारने प्रथम लहान मूल्याच्या नोटांच्या छपाईला प्राधान्य दिले आणि नंतर 1954 मध्ये तंजोर मंदिराचे चित्र असलेली 1,000 रुपयांची नोट, गेटवे ऑफ इंडियाचे चित्र असलेली 5,000 रुपयांची नोट आणि अशोक स्तंभासह 10,000 रुपयांची नोट जारी केली.
तथापि, 1978 मध्ये उच्च मूल्याच्या नोटा बंद करण्यात आल्या. यानंतर 1980 मध्ये नवीन नोटा जारी करण्यात आल्या, ज्यात भारताची प्रगती दिसून आली. त्यावेळी 1 रुपयांच्या नोटेवर तेलाची अंगठी, 2 रुपयांच्या नोटेवर आर्यभट्ट, 5 रुपयांच्या नोटेवर शेतकरी आणि ट्रॅक्टर, 10 रुपयांच्या नोटेवर मोर आणि 20 रुपयांच्या नोटेवर कोणार्क मंदिराचे चित्रण करण्यात आले होते.
भारतीय नोटांवर महात्मा गांधींचे चित्र
भारतीय नोटांवर महात्मा गांधींचे चित्र सर्वप्रथम रिझर्व्ह बँकेने 1969 मध्ये 100 रुपयांच्या नोटेवर छापले होते. यामध्ये गांधीजींना सेवाग्राम आश्रमात बसलेले दाखवण्यात आले होते. यानंतर 1987 मध्ये 500 रुपयांच्या नोटेवर गांधीजींचे चित्र छापण्यात आले. यानंतर 1996 मध्ये आरबीआयने महात्मा गांधींचे चित्र असलेल्या नोटा पुन्हा जारी केल्या आणि तेव्हापासून देशातील जवळपास सर्वच नोटांवर गांधीजींचे चित्र छापण्यास सुरुवात झाली.
हे पण वाचा :- Jan Dhan Yojana: जनधन खातेधारकांची लागली लॉटरी ! सरकार देत आहे 1.30 लाख रुपयांचा लाभ ; लवकर करा ‘हे’ काम
