Millionaire Indian Village : आज आम्ही तुम्हाला अशा गावाबद्दल सांगणार आहे ज्या गावात राहणारे जवळपास सर्व लोक करोडपती आहेत. तुमचा विश्वास बसणार नाही, पण हे खरे आहे.
आज आम्ही तुम्हाला या गावाबद्दल सांगणार आहोत. या गावातील लोक आधीच श्रीमंत आहेत असे नाही. येथील लोकांनी आपल्या मेहनतीच्या जोरावर ही संपत्ती मिळवली आहे. चला तुम्हाला या गावाबद्दल सांगतो.
जाणून घ्या कुठे आहे हे गाव
हे गाव महाराष्ट्राच्या (maharashatra) अहमदनगर जिल्ह्यात (Ahmednagar District) येते. हिवरे बाजार (Hivre market) गाव असे त्याचे नाव आहे. या गावाचे नशीब लोकांनीच लिहिले आहे. 1990 मध्ये येथे 90 टक्के गरीब कुटुंबे राहत होती. इथे प्यायलाही पाणी नव्हते. पण, गावाचे नशीब बदलले आहे.
या यशाची कहाणी रंजक आहे. या गावात केवळ 305 कुटुंबे राहतात. यापैकी 80 टक्क्यांहून अधिक करोडपती आहेत. या गावातील एक मनोरंजक गोष्ट म्हणजे येथे एकही डास नाही. या गावात पाण्याची किंवा हिरवळीची कमतरता नाही. उन्हाळ्यात या गावाचे तापमान आजूबाजूच्या गावांपेक्षा 3-4 अंशांनी कमी असते.
लोक लाखो रुपये कमावतात
गावातील 50 हून अधिक कुटुंबांचे वार्षिक उत्पन्न 10 लाख रुपयांहून अधिक आहे. गावाचे दरडोई उत्पन्न हे देशातील पहिल्या 10 टक्के ग्रामीण भागातील सरासरी उत्पन्नाच्या (रु. 890 प्रति महिना) दुप्पट आहे. म्हणजेच गेल्या 15 वर्षांत सरासरी उत्पन्न 20 पटीने वाढले आहे.
1995 मध्ये 180 पैकी 168 कुटुंबे दारिद्र्यरेषेखाली होती. त्याच वेळी, 1998 च्या सर्वेक्षणात ही संख्या 53 पर्यंत वाढली. सध्या या वर्गात फक्त तीन कुटुंबे आहेत. गावाने दारिद्र्यरेषेसाठी स्वतःचे स्वतंत्र निकष लावले आहेत, जे लोक या निकषांची पूर्तता करतात ते वर्षाला रु. 10 हजार पर्यंत आहेत. ते खर्च करू शकत नसले तरी ते या वर्गात येतात. हे मापदंड अधिकृत दारिद्र्यरेषेच्या जवळपास तिप्पट आहेत.
गावच्या सरपंचाने चित्र बदलले
पूर्वी या गावातही गरिबी होती. लोक चिंतेत होते. गावात पुरेसे पाणीही नव्हते. मात्र या गावचे सरपंच पोपटराव पवार यांचे नाव देशातील अशा लोकांमध्ये गणले जाते ज्यांनी स्वतःच्या मुळे संपूर्ण गावाचे चित्र बदलले. त्यांच्याकडून धडा घेऊन आजूबाजूचे लोक आता शेतीत नवनवीन प्रयोग करत आहेत.
काही दशकांपूर्वी हिवरे बाजारही इतर गावांइतकाच समृद्ध होता. 1970 च्या दशकात हे गाव हिंदकेसरी पैलवानांसाठी प्रसिद्ध होते. पण परिस्थिती दिवसेंदिवस बिकट होत गेली. हिवरे बाजाराला 80-90 च्या दशकात भीषण दुष्काळाचा सामना करावा लागला.
येथे पिण्यासाठी पाणीच शिल्लक नाही. काही लोक कुटुंबासह पळून गेले. गावात फक्त 93 विहिरी होत्या. पाण्याची पातळीही 82-110 फुटांवर पोहोचली. पण नंतर लोक स्वतःला वाचवण्याचा प्रयत्न करू लागले.
गावाचा विकास असाच झाला
1990 मध्ये ‘संयुक्त वन व्यवस्थापन समिती’ (Joint Forest Management Committee) ही समिती स्थापन करण्यात आली. याअंतर्गत श्रमदानातून गावात विहिरी खोदणे, वृक्षारोपण करण्याचे काम सुरू करण्यात आले. या कामात महाराष्ट्र रोजगार हमी योजनेंतर्गत निधी मिळाला, त्यामुळे खूप मदत झाली.
1994-95 मध्ये आदर्श ग्राम योजना आली, ज्यामुळे या कामाला आणखी चालना मिळाली. यानंतर समितीने काही कठोर पावले उचलली. या समितीने गावातील ज्या पिकांना जास्त पाणी लागते त्या पिकांना बंदी घातली. आता गावातील पाण्याची पातळी 30-35 फुटांवर आली आहे. गावात आता 340 विहिरी आहेत.