Health Marathi News: उन्हाळ्यात स्वत:ला हायड्रेट ठेवणे खूप गरजेचे आहे. उन्हाळ्यात जास्त घाम आल्याने शरीरातील पाण्याची कमतरता होते, त्यामुळे उष्माघात आणि उष्माघाताच्या समस्येचा सामना करावा लागतो. तुम्ही हायड्रेटेड (hydrated) आहात की नाही हे जाणून घेण्याचा उत्तम मार्ग म्हणजे तुमच्या लघवीचा रंग.
लघवीचा रंग (urine color) गडद असणे म्हणजे तुमचे निर्जलीकरण झाले आहे. त्याच वेळी, लघवीचा रंग जितका हलका असेल, असे मानले जाते की आपण हायड्रेटेड आहात.
सहसा, जेव्हा लघवीचा रंग पूर्णपणे स्पष्ट असतो, तेव्हा असे मानले जाते की, आपण पूर्णपणे हायड्रेटेड आहात, परंतु अलीकडेच एका आरोग्य तज्ञाने याबाबत इशारा दिला आहे. त्यांचा असा विश्वास आहे की लघवीचा रंग स्पष्ट असणे आरोग्यासाठी खूप हानिकारक (very harmful to health) आहे.
डॉ. मार्गारेट मॅककार्टनी (Dr. Margaret McCartney) म्हणाल्या की, लघवीचा रंग तुम्ही हायड्रेटेड आहात की नाही हे स्पष्टपणे सांगत नाही. अशा अनेक आरोग्य संस्था आहेत ज्या मानतात की लघवीचा रंग आणि हायड्रेशनचा संबंध आहे. पण हे पूर्णपणे चुकीचे आहे.
निरोगी व्यक्तीमध्ये, मूत्राचा पिवळा रंग हे लक्षण आहे की तुमची किडनी योग्यरित्या काम करत आहे. त्याच वेळी जर तुमच्या लघवीचा रंग पूर्णपणे स्पष्ट असेल, तर याचा अर्थ असा आहे की, तुम्ही आवश्यकतेपेक्षा जास्त द्रवपदार्थ घेत आहात, ज्याची तुमच्या शरीराला गरज नाही.
ते पुढे म्हणाले की, प्रत्येक व्यक्तीचे शरीर वेगळे असते आणि त्यानुसार प्रत्येकाच्या शरीराची पाण्याची गरजही वेगळी असते. तसेच, तुमच्या शरीराला किती पाण्याची गरज आहे, ते तुम्ही कोणत्या प्रकारचे काम करत आहात यावरही अवलंबून असते. डॉ. मार्गारेट मॅककार्टनी यांनी सांगितले की, मूत्र हे पाणी आणि अनेक प्रकारच्या रसायनांनी बनलेले असते.
युनिव्हर्सिटी ऑफ पोर्ट्समाउथमधील युरोलॉजीचे सहयोगी प्राध्यापक डॉ. जॉन एस. यंग (Dr. John S. young) म्हणाले की, तुम्ही केव्हा आणि किती द्रवपदार्थ वापरता यावर तुमच्या लघवीचा रंग अवलंबून असतो. त्याने सांगितले की लघवीचा हलका पिवळा रंग योग्य आहे. जेव्हा तुमच्या लघवीचा रंग खूप गडद असतो, तेव्हा याचा अर्थ असा होतो की तुम्ही योग्य प्रमाणात पाणी घेत नाही.
डिहायड्रेशनमुळे थकवा, डोकेदुखी आणि उलट्या अशा अनेक प्रकारच्या समस्यांना तोंड द्यावे लागते. सहसा, वृद्ध लोकांना या प्रकारच्या समस्येला अधिक सामोरे जावे लागते. डिहायड्रेशनमुळे व्यक्तीला शारीरिक आणि मानसिक समस्यांना सामोरे जावे लागते.
शरीराच्या सर्व अवयवांचे कार्य व्यवस्थित चालण्यासाठी माणसाला दररोज 6 ते 8 ग्लास पाणी पिणे आवश्यक असते. डॉ यंग म्हणाले की, काही वेळा औषधांच्या वापरामुळे लघवीचा रंग गडद होऊ शकतो.
त्यांनी सांगितले की, लघवीमध्ये संसर्ग, मूत्रपिंड आणि मूत्राशयात दगड, कर्करोग (cancer) आणि मूत्राशय सिंड्रोम असल्यास, लघवीचा रंग लाल आणि तपकिरी दिसतो. त्याच वेळी, जर लघवीचा रंग केशरी दिसला तर ते यकृताच्या आजाराचे संकेत देते.
स्पष्ट मूत्र काय आहे –
लघवी पाण्याप्रमाणे स्वच्छ असणे हे सूचित करते की तुम्ही आवश्यकतेपेक्षा जास्त पाणी घेत आहात. स्वच्छ लघवी हे किडनीच्या आजाराचे लक्षण असू शकते. अशा परिस्थितीत, जर तुम्हाला तुमच्या लघवीचा रंग सतत स्पष्ट दिसत असेल, तर तुम्ही नक्कीच डॉक्टरांशी संपर्क साधावा.
लघवी साफ झाल्यामुळे –
आवश्यकतेपेक्षा जास्त पाणी प्यायल्याने लघवी स्पष्ट दिसते, याशिवाय अनेक आजारांमुळेही असे होते. स्पष्ट लघवीची अनेक कारणे आहेत
मधुमेह – मधुमेह असलेल्या व्यक्तीला जास्त लघवीच्या समस्येचा सामना करावा लागतो. शरीरातील रक्तातील साखरेची पातळी अनियमित झाल्यामुळे असे होते. मधुमेहामध्ये, शरीर शरीरातून जास्त प्रमाणात साखर काढून टाकण्याचे काम करते, ज्यामुळे व्यक्ती सामान्यपेक्षा जास्त प्रमाणात लघवी करते.
भरपूर पाणी पिणे – जेव्हा तुम्ही भरपूर पाणी वापरता तेव्हा लघवीचा रंग त्यापेक्षा स्पष्ट दिसतो. कधीकधी जास्त पाणी पिणे तुमच्या आरोग्यासाठी धोकादायक ठरू शकते कारण त्यामुळे शरीरातील सोडियमची पातळी लक्षणीयरीत्या कमी होऊ शकते.
किडनीचे आजार – किडनीमध्ये कोणतीही समस्या असली तरीही लघवीचा रंग स्पष्ट दिसतो.
गर्भधारणा – महिलांना गर्भधारणेदरम्यान मधुमेह देखील होतो ज्याला गर्भधारणा मधुमेह म्हणून ओळखले जाते. गर्भावस्थेतील मधुमेह हा अत्यंत धोकादायक मानला जातो. न जन्मलेल्या मुलाच्या आरोग्यावर याचा खूप वाईट परिणाम होतो. अनेक वेळा गर्भावस्थेतील मधुमेहाची समस्या प्रसूतीनंतर स्वतःच बरी होते. हे घडते जेव्हा स्त्रीची प्लेसेंटा एक एंजाइम बनवते जे व्हॅसोप्रेसिन नष्ट करते. हा एक संप्रेरक आहे जो मूत्र उत्पादनावर परिणाम करू शकतो.
