Bone problems: हाडांकडे दुर्लक्ष करणे आणि खाण्याच्या चुकीच्या सवयी आपल्या दैनंदिन जीवनात समाविष्ट केल्याने हाडांचे नुकसान होते. शरीर निरोगी (healthy body) ठेवण्यासाठी मजबूत हाडे खूप महत्त्वाची असतात. हाडांशी संबंधित समस्या (bone problems) पूर्वी वृद्धांमध्ये दिसून येत होत्या, परंतु खाण्यापिण्याच्या चुकीच्या सवयींमुळे ही समस्या आता सामान्य होत आहे आणि तरुणांनाही या समस्येची झळ बसत आहे.
न्यूट्रिशनिस्ट अंजली मुखर्जी (Nutritionist Anjali Mukherjee) तिच्या इंस्टाग्राम (Instagram) पोस्टमध्ये याबद्दल लिहितात की, कॅल्शियम (calcium) हे एक अतिशय महत्त्वाचे खनिज आहे आणि ते सहजपणे शोषले जात नाही. त्याच वेळी, असे काही पदार्थ आहेत जे कॅल्शियमचे शोषण रोखतात, ज्यामुळे हाडांचे नुकसान होण्याचा धोका वाढतो.
न्यूट्रिशनिस्ट अंजली मुखर्जी यांनीही काही गोष्टी शेअर केल्या आहेत ज्या हाडांसाठी हानिकारक आहेत.
धूम्रपान आणि तंबाखू (smoking and tobacco) –
धूम्रपान आणि तंबाखूचे सेवन हाडांसाठी खूप हानिकारक आहे. तंबाखूमध्ये असलेले निकोटीन शरीराच्या कॅल्शियम शोषण्याच्या क्षमतेवर परिणाम करते, ज्यामुळे हाडे हळूहळू कमकुवत होतात.
प्राणी प्रथिने –
आपले शरीर प्रथिने दोन प्रकारे शोषून घेते. पहिला जो भाजीपाल्यापासून येतो, जसे की डाळी, फळे, भाज्या इ. दुसरा जो आपल्याला प्राण्यांकडून मिळतो, जसे की अंडी, चिकन, मटण इ. पोषणतज्ञ अंजली मुखर्जी सांगतात की, प्राणी प्रथिनांचा अतिरेकी वापर टाळावा. कॅल्शियमची कमतरता प्राणी प्रथिने जास्त प्रमाणात घेतल्याने उद्भवू शकते.
कॅफिन –
कॅफिन आपल्या शरीरातून कॅल्शियम काढून टाकण्याचे काम करते, ज्यामुळे हाडे हळूहळू कमकुवत होऊ लागतात. चहा, कॉफी, कोका आणि चॉकलेट यांसारख्या पेयांमध्ये भरपूर प्रमाणात कॅफिन असते. त्यामुळे कॅफीनचे सेवन अत्यंत मर्यादित प्रमाणात करावे.
शीतपेय –
जेव्हा आपण घराबाहेर असतो आणि तेजाची तहान लागते तेव्हा आपण लगेच शीतपेय घेऊन ते पितो, पण शीतपेयात साखर आणि कॅफिनचे प्रमाण खूप जास्त असते. त्याच वेळी, फॉस्फोरिक ऍसिडचा वापर संरक्षक म्हणून केला जातो, जो हाडांमधील कॅल्शियम काढून टाकण्याचे काम करतो.
साखर आणि मीठ जास्त –
साखर आणि मीठ जास्त प्रमाणात सेवन करणे हाडांच्या आरोग्यासाठी हानिकारक आहे. कॅल्शियमचे जास्त प्रमाणात सेवन केल्याने त्याचे उत्सर्जन वाढते. सर्वात जास्त मीठ ब्रेड आणि चिप्समध्ये आढळते, जे हाडांना गंभीरपणे नुकसान करते.
दीर्घकाळ बसण्याची सवय –
न्यूट्रिशनिस्ट अंजली मुखर्जी यांच्या मते, जास्त बसण्याची जीवनशैली आपल्या हाडांनाही नुकसान पोहोचवते. वास्तविक, जेव्हा आपण एका जागी बराच वेळ बसतो तेव्हा आपल्या शरीराची हालचाल होत नाही, ज्याचा हाडांवर वाईट परिणाम होतो. अशा परिस्थितीत हाडांना इजा होऊ नये म्हणून चालणे, जॉगिंग किंवा धावणे यासारख्या शारीरिक हालचाली केल्या पाहिजेत.
कमी स्नायू –
असे मानले जाते की कमी मांसपेशी असलेली व्यक्ती देखील कमी कॅल्शियम ठेवण्यास सक्षम असते, जे हाडांसाठी हानिकारक आहे. कॅल्शियमचे योग्य शोषण होण्यासाठी कॅल्शियम सोबत मॅग्नेशियम, फॉस्फरस, व्हिटॅमिन ए, सी आणि व्हिटॅमिन डी हे आहारात घेतले पाहिजे. तसेच आठवड्यातून 6 दिवस किमान 30 मिनिटे नियमितपणे व्यायाम केला पाहिजे.