Time management : माणसाच्या आयुष्यात वेळ ही खूप महत्वाची असते. वेळेचे व्यवस्थापन असेल तर कोणतीही गोष्ट करताना जास्त अडचण येत नाही. तसेच तुमचे काम अधिक सोप्पे (Work easier) होऊन जाते.
मात्र बहुतेक लोकांचा असा विश्वास आहे की ते त्यांची स्वप्ने (dreams) पूर्ण करू (Fulfill dreams) शकत नाहीत, सुंदर ठिकाणी प्रवास करू शकत नाहीत, स्वप्नातील नोकर्‍या मिळत नाहीत, मुदतीपूर्वी प्रकल्प पूर्ण करू शकत नाहीत किंवा त्यांच्याकडे पुरेसा वेळ नसल्यामुळे कुटुंबासोबत वेळ घालवता येत नाही.
खरी समस्या (Prablem) वेळेची कमतरता नाही, खरी समस्या वेळेचे खराब व्यवस्थापन आहे. जर तुमचे वेळेचे व्यवस्थापन चांगले असेल तर तुम्ही मनाची सर्व कामे करू शकता. चांगल्या वेळेचे व्यवस्थापन करण्याचे अनेक फायदे आहेत…
1. तुम्हाला जे हवे आहे ते वेळेवर मिळेल – जेव्हा तुम्हाला वेळेचे महत्त्व कळेल, तेव्हा वेळ वाया घालवणे थांबवा आणि तुमचे ध्येय पूर्ण करण्याच्या दिशेने वाटचाल करा. परिणामी, तुम्ही तुमचे ध्येय पटकन साध्य करता. वेळेपूर्वी पूर्ण करा.
2. कमी वेळेत जास्त काम होईल – तुमचे वेळेचे व्यवस्थापन प्रभावी असेल तर कमी वेळेत जास्त काम करता येते. अशा प्रकारे तुम्हाला आनंद घेण्यासाठी देखील पूर्ण वेळ मिळेल. प्रत्येक कामासाठी एक वेळ निश्चित करा आणि त्यास चिकटून रहा.
3. वेळ वाया घालवला नाही तर अडचणी येणार नाहीत – प्रत्येक कामासाठी वेळ ठरवून दिल्यावर अडचणीही येत नाहीत. त्यासाठी करायच्या याद्या बनवता येतील आणि आवश्यक कामे कॅलेंडरवर मार्क करता येतील. हे तुम्हाला पुढे कधी आणि काय करायचे ते कळू देते.
4. लेझर वेळ मिळवा, ऊर्जा राखून ठेवा – वेळेच्या व्यवस्थापनामुळे तुमचे काम लवकर पूर्ण होते आणि तुम्हाला स्वतःसाठी अधिक मोकळा वेळ मिळतो. यावेळी तुम्ही तुमच्या कुटुंबासोबत बसा किंवा तुमचा कोणताही छंद पूर्ण करा. यामुळे तणावही कमी होतो.
5. समाधानी राहा, आत्मविश्वास वाढेल – जर तुम्ही वेळेचे व्यवस्थापन शिकलात तर तुमचा आत्मविश्वास आपोआप वाढतो. तुमचा विश्वास आहे की तुम्ही काहीही करू शकता. तुम्ही तुमच्या क्षमतेवर विश्वास ठेवू लागता.
6. शांत राहा आणि तणावमुक्त राहा – उत्तम वेळेचे व्यवस्थापन करून, तुमचे काम अजून बाकी आहे आणि डेडलाइन तुमच्या डोक्यावर आली आहे याची तुम्हाला काळजी करण्याची गरज नाही. तुम्हाला कामाचा ताण नाही आणि परिणामाची काळजी करू नका.
जगातील सर्वोच्च लीडर्स काय मानतात…
‘सकाळी आरामशीर असेल तर जास्त काम करण्याची ऊर्जा मिळते’
सुंदर पिचाई, Google सीईओ – एक दिनचर्या सर्व फिट होणार नाही
पिचाई यांचा सकाळचा दिनक्रम हा प्रमुख नेत्यांच्या सकाळच्या दिनक्रमापेक्षा वेगळा आहे. त्याची दिनचर्या कदाचित तुम्हाला प्रेरणा देत नसेल. तो सकाळी 6.30 ला उठतो. ऑनलाइन बातम्या पाहू नका, छापील वर्तमानपत्र वाचा. प्रथिने युक्त नाश्ता- गरम चहासोबत टोस्ट आणि ऑम्लेट. त्याची ही दिनचर्या सांगते की एक दिनचर्या प्रत्येकाला बसत नाही.
ओप्रा विन्फ्रे सकाळी उठून ध्यान करण्यासाठी किंवा मेणबत्त्या पेटवायची, परंतु हे तंत्र सर्वांनाच बसणार नाही. गेल्या अनेक वर्षांपासून सुंदर पिचाई यांची सकाळ खूप निवांत होती. सकाळच्या गजबजाटातून त्याला नेहमी पळायचे असते. त्यांचा असा विश्वास आहे की विश्रांतीची सकाळ त्यांना दिवसभर अधिक काम करण्याची ऊर्जा देते.
‘पाच मिनिटांचा नियम हे सर्वोत्तम वेळ व्यवस्थापन तंत्र आहे’
इलॉन मस्क, टेस्ला सीईओ – तुमचा दिवस ब्लॉकमध्ये विभाजित करा
सकाळी 7 वाजता उठल्याबरोबर कस्तुरी पहिला व्यायाम करतो. यामध्ये वेट लिफ्टिंग, कराटे, ज्युडो यांचा समावेश आहे. यानंतर, तो फक्त एक कप कॉफी पिऊन कामावर निघून जातो. नाश्ता अनेकदा वगळला जातो. त्यांचा असा विश्वास आहे की अशा प्रकारे त्यांना अधिक कामाचे तास मिळतात. ते वेळेच्या व्यवस्थापनासाठी पाच मिनिटांचा नियम पाळतात.
तो आपला दिवस अनेक ब्लॉक्समध्ये विभागतो. प्रत्येक ब्लॉकमध्ये एक किंवा दोनच नोकऱ्या आहेत. यावरून ते कधी कोणते काम करणार आहेत हे कळते. सकाळी 7 वाजता उठल्याबरोबर त्याचा दिवस पूर्वनियोजित असतो. त्यात कोणताही बदल किंवा हस्तक्षेप नाही. कोणताही ब्लॉक रिकामा नाही त्यामुळे वेळ वाया घालवण्यासारखे काही नाही. टाइम-ब्लॉकिंग पद्धतीसह, मस्क आपल्या दिवसाची योजना ‘पाच मिनिटांच्या वाढीसह’ करतात.
वॉरन बफेकडून वेळ व्यवस्थापनाचे मोठे धडे मिळाले.
बिल गेट्स, मायक्रोसॉफ्टचे सीईओ – विश्रांती ही कामाइतकीच महत्त्वाची आहे
बिल गेट्सही एलोन मस्कप्रमाणे पाच मिनिटांचा नियम पाळतात. तुमचा दिवस पाच मिनिटांच्या अंतराने विभाजित करा. सकाळी कार्डिओने सुरुवात करा. रोज एक तास व्यायाम करा. त्यानंतर वर्तमानपत्र वाचा. यामध्येही ते आरोग्य विभागाकडे अधिक लक्ष देतात. संध्याकाळी जेवण झाल्यावर तो स्वतःची भांडी धुतो. त्यानंतर त्यांची भेट किंवा चित्रपट पहा.
बिल गेट्स म्हणतात की त्यांना वेळेच्या व्यवस्थापनाचा सर्वात मोठा धडा वॉरन बफेकडून मिळाला. बफे त्यांचे कॅलेंडर खूप हलके ठेवतात. बरेच दिवस वेळापत्रक नाही. गेट्सचे वेळापत्रक पूर्णपणे पॅक राहिले आहे. वेळेचे खरे मूल्य काय आहे हे त्यांनी वॉरन बफेकडून शिकले. गेट्स आता मानतात की कॅलेंडर पूर्णपणे पॅक करणे आवश्यक नाही. त्यांचा असा विश्वास आहे की विश्रांती ही व्यायामाइतकीच महत्त्वाची आहे.