Urine related problems:लघवी (Urine) चा रंग हलका किंवा गडद पिवळा असतो. हे तुमच्या आहारामुळे किंवा कोणत्याही आजारामुळे किंवा विशिष्ट औषधांच्या सेवनामुळे होऊ शकते.
अनेक वेळा अनेकांच्या लघवीत फेसही येतो. याची अनेक कारणे असू शकतात. जेव्हा लघवीमध्ये फेस दिसून येतो तेव्हा त्याला ढगाळ लघवी किंवा फेसयुक्त लघवी (Foamy urine) म्हणतात.
सामान्यत: मूत्रात फेस दिसणे हे मूत्राशयाच्या पूर्णतेचे लक्षण आहे. या स्थितीत लघवी तुमच्या मूत्राशयावर हल्ला करते. पण यामागे इतरही अनेक कारणे असू शकतात. चला तर मग जाणून घेऊया लघवीमध्ये फेस दिसणे म्हणजे काय आणि असे झाल्यावर काय करावे.
ही लक्षणे लघवीमध्ये फेस येण्यासोबत दिसतात –
लघवीचा वेग जास्त असल्याने फोम देखील दिसतो. पण जर तुमच्या लघवीतील फेस खूप दिसायला लागला आणि कालांतराने आणखी वाढला तर हे एखाद्या आजाराचे लक्षण असू शकते. त्यामुळे जर तुम्हाला तुमच्या लघवीमध्ये फेस येत असेल तर त्यासोबत इतर काही लक्षणांकडे लक्ष देणे अत्यंत आवश्यक आहे. ही लक्षणे तुम्हाला एखाद्या गंभीर आजाराबद्दल सांगू शकतात. जेणेकरुन तुम्ही ते वेळेत दुरुस्त करू शकाल.
फेसयुक्त लघवीचे कारण –
जेव्हा तुम्ही लघवीला बराच वेळ धरून ठेवता आणि नंतर अचानक पास करता तेव्हा जास्त वेगामुळे लघवीमध्ये फेस येतो. पण हा फेस काही वेळाने साफ होतो.
कधीकधी फोमची निर्मिती मूत्रात जास्त प्रमाणात प्रथिने दर्शवते. मूत्रात असलेले हे प्रथिन हवेच्या संपर्कात आल्यावर फेस बनवते.
लघवीमध्ये फेस निर्माण होण्याची इतर अनेक कारणे असू शकतात जसे की –
डिहायड्रेशन (Dehydration) –
जेव्हा एखाद्या व्यक्तीला निर्जलीकरण होते तेव्हा त्याच्या लघवीचा रंग खूप गडद आणि जाड दिसतो. हे अत्यंत कमी प्रमाणात पाण्याच्या वापरामुळे होते. पाण्याचे सेवन कमी केल्याने, प्रथिने मूत्रात पातळ होत नाहीत.
प्रोटीनमध्ये असे अनेक गुणधर्म असतात, ज्यामुळे लघवी करताना फेस येतो. जर एखाद्या व्यक्तीच्या लघवीमध्ये हायड्रेटेड झाल्यानंतरही फेस येत असेल तर ते किडनीच्या आजाराचे लक्षण असू शकते.
किडनीचे आजार (Kidney disease) –
किडनीचे मुख्य कार्य म्हणजे रक्तातील प्रथिने फिल्टर करणे. आपल्या शरीरातील द्रव समतोल राखण्यात प्रथिने महत्त्वाची भूमिका बजावतात. किडनी खराब झाल्यामुळे किंवा किडनीच्या कोणत्याही आजारामुळे हे प्रोटीन किडनीतून बाहेर पडते आणि लघवीत मिसळते.
अल्ब्युमिन हा एक प्रकारचा प्रोटीन आहे जो आपल्या रक्तात असतो. जेव्हा तुमची किडनी व्यवस्थित काम करत असते, तेव्हा ते तुमच्या लघवीमध्ये मोठ्या प्रमाणात प्रथिने जाऊ देत नाही. परंतु खराब मूत्रपिंड हे करू शकते.
जर एखाद्या व्यक्तीला लघवीमध्ये सतत फेस येत असेल तर ते प्रोटीन्युरिया दर्शवते जे किडनीच्या आजाराचे प्रारंभिक लक्षण आहे.
मधुमेह (Diabetes) –
शरीरातील रक्तातील साखरेची पातळी वाढल्यामुळे, अल्ब्युमिन देखील किडनीमध्ये उच्च पातळीवर जाते. त्यामुळे लघवीला फेस येतो. ही लक्षणे टाईप २ मधुमेहाच्या रुग्णांमध्येही दिसून येतात.
लघवीमध्ये फेस दिसल्यास काय करावे –
यासाठी तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांशी संपर्क साधावा. डॉक्टर तुमची लघवी तपासणी करतील. ज्यामध्ये तुमच्या लघवीमध्ये असलेल्या प्रोटीनचे प्रमाण पाहिले जाते. याशिवाय डॉक्टर लघवीमध्ये असलेल्या प्रोटीनची तुलना क्रिएटिनिनशी करतात. लघवीमध्ये क्रिएटिनिनपेक्षा जास्त प्रथिने असणे हे मूत्रपिंडाचा आजार दर्शवते.