Monkey Pox : जग अजूनही कोविडच्या ( covid ) भयानक संसर्गाचा सामना करत असतानाच मंकीपॉक्स (monkey pox) नावाचा आणखी एक संसर्ग (infection spread) पसरला.
हा संसर्ग कोविडप्रमाणे पसरणार नसला तरी जगभरात आतापर्यंत जवळपास 100 प्रकरणे समोर आली आहेत. तथापि, हा विषाणू नवीन नाही. हे 1958 मध्ये ओळखले गेले आणि 1972 मध्ये त्याची पहिली केस दिसली.
तेव्हापासून अनेक देशांमध्ये monkey pox चा प्रादुर्भाव अनेकदा दिसून आला आहे. परंतु साथीच्या आजाराच्या मध्यभागी तो पुन्हा पसरत आहे. त्यामुळे जगभरात हा चिंतेचा विषय बनला आहे. या संसर्गाबाबत बरीचशी माहिती उपलब्ध आहे, पण तरीही चिकन पॉक्स , स्मॉल पॉक्स आणिमंकी पॉक्सची नावे ऐकून अनेकांचा गोंधळ उडतो.
मंकी पॉक्स , चिकन पॉक्स आणि स्मॉल पॉक्समधील फरक
मंकी पॉक्स रोगाचे मुख्य दोषी माकडे नाहीत. 1958 मध्ये हा विषाणू माकडांच्या वसाहतीत सापडला होता. पॉक्स म्हणजे कोणताही रोग ज्यामध्ये मुरुमांसारखी पुरळ उठते आणि त्यात द्रव भरू लागतो.
त्याचप्रमाणे चिकन पॉक्समध्ये चिकन किंवा चिकनचा रोल नसतो. या आजाराच्या नावामागे दोन कारणे असू शकतात. प्रथम, जेव्हा त्यात धान्य असते तेव्हा ते कबूल केलेल्या हरभरासारखे दिसते. दुसरे कारण म्हणजे ही पुरळ कोंबडीमुळे होते असे मानले जाते.
मंकी पॉक्स , चिकन पॉक्स आणि स्मॉल पॉक्समध्ये फरक कसा करायचा?
माकड पॉक्सची लक्षणे स्मॉल पॉक्स आणि चिकन पॉक्स सारखीच असतात, त्यामुळे त्यांच्यात फरक करणे थोडे कठीण जाते. स्मॉल पॉक्स प्रमाणे, माकड पॉक्समध्ये देखील द्रव भरलेला व्रण असतो. त्याची वेदना सौम्य असते आणि उपचार न करता दोन ते चार आठवड्यांत बरी होते. WHO च्या मते, मंकी पॉक्स हा स्मॉल पॉक्सपेक्षा कमी संसर्गजन्य आहे.
प्रत्येक रोग किती काळ टिकतो?
मंकी पॉक्स आणि स्मॉल पॉक्स 4 ते 5 आठवडे, चिकन पॉक्स फक्त एक आठवडा मानवी शरीरात राहू शकतात.
हे आजार घातक आहेत का?
सुदैवाने, यापैकी कोणताही रोग फार प्राणघातक नाही. तथापि,मंकी पॉक्स च्या 1 ते 10% प्रकरणांमध्ये, लोकांना आपला जीव गमवावा लागला आहे. स्मॉल पॉक्सच्या 30% प्रकरणांमध्ये रुग्णांना आपला जीव गमवावा लागला आहे. भारतातून स्मॉल पॉक्सचा नायनाट होत आहे, पण तरीही तिन्ही रोग एकत्र आले तर तयार राहायला हवे.
या आजारांचा सर्वाधिक धोका कोणाला आहे?
कोणतीही व्यक्ती त्यांच्या धोक्यात येऊ शकते, परंतु अलीकडे असे समोर आले आहे की समलैंगिक लोकांच्या लैंगिक संपर्कामुळे हा रोग अधिक पसरतो.
डॉक्टर मंकी पॉक्स साठी स्मॉल पॉक्स लस का शिफारस करत आहेत?
स्मॉलपॉक्स आणि मंकीपॉक्स विषाणूंच्या एकाच कुटुंबातील आहेत आणि त्यांची लक्षणे देखील जवळजवळ सारखीच आहेत. म्हणूनच मंकी पॉक्समध्ये स्मॉल पॉक्स लस देखील प्रभावी मानली जाते.