Provident Fund
Provident Fund : कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी संघटना (EPFO) तिच्या सर्व सदस्यांना जीवन विमा सुविधा प्रदान करते. या सुविधेअंतर्गत, प्रत्येक EPFO सदस्याला कमाल 7 लाख रुपयांपर्यंतचे विमा संरक्षण मिळते. EPFO ची ही विमा योजना एम्प्लॉईज डिपॉझिट लिंक्ड इन्शुरन्स (EDLI) म्हणून ओळखली जाते.
ही योजना 1976 मध्ये सुरू करण्यात आली होती. तुम्हीही नोकरी करत असाल आणि EPFO चे सदस्य असाल तर तुम्हाला या योजनेबद्दल माहिती असणे आवश्यक आहे. या योजनेचा लाभ कोणत्या परिस्थितीत घेतला जाऊ शकतो आणि दाव्याची रक्कम कशी मोजली जाते ते जाणून घेऊया.
ही योजना कर्मचाऱ्याच्या कुटुंबाला आर्थिक सुरक्षा देण्यासाठी EPFO द्वारे चालवली जाते. कोणत्याही परिस्थितीत EPFO सदस्याचा मृत्यू झाल्यास, त्याचे वारस किंवा नामनिर्देशित व्यक्ती या विम्याच्या रकमेवर दावा करू शकतात. विशेष बाब म्हणजे हे विमा संरक्षण खाजगी कंपनीत काम करणाऱ्या कोणत्याही कर्मचाऱ्यासाठी पूर्णपणे मोफत आहे. या योजनेसाठी कंपनीद्वारे योगदान दिले जाते, जे कर्मचार्‍यांच्या मूळ वेतन आणि महागाई भत्त्याच्या 0.50 टक्के आहे.
दाव्याची रक्कम कशी मोजली जाते?
कमाल ७ लाख रुपयांपर्यंतचा मोफत विमा देणाऱ्या या योजनेत दाव्याची रक्कम कशी मोजली जाते हा प्रश्न तुमच्या मनात असेल. तर, विम्याची रक्कम मागील 12 महिन्यांच्या मूळ पगार आणि डीएवर अवलंबून असते. विमा संरक्षणाचा दावा शेवटच्या मूळ पगाराच्या DA च्या 35 पट असेल. याशिवाय, दावेदाराला 1,75,000 रुपयांपर्यंतची बोनस रक्कम देखील दिली जाते. उदाहरणार्थ, समजा एखाद्या कर्मचाऱ्याचा मागील १२ महिन्यांचा मूळ पगार १५,००० आहे, तर विमा हक्काची रक्कम (35 x 15,000) + 1,75,000= 7,00,000 असेल.
असा करू शकता दावा
जर ईपीएफ सदस्याचा अकाली मृत्यू झाला तर त्याचे नॉमिनी किंवा कायदेशीर वारस विमा संरक्षणासाठी दावा करू शकतात. यासाठी नामनिर्देशित व्यक्तीचे वय किमान १८ वर्षे असावे. यापेक्षा कमी असल्यास, पालक त्याच्या वतीने दावा करू शकतात. दावा करताना मृत्यू प्रमाणपत्र, उत्तराधिकार प्रमाणपत्र यासारखी कागदपत्रे असणे आवश्यक आहे.
EDLI शी संबंधित नियम :-
– काम करत असताना एखाद्या कर्मचाऱ्याचा आजार, अपघात किंवा नैसर्गिक मृत्यू झाल्यास EDLI बाबत दावा केला जाऊ शकतो.
-ईपीएफओ सदस्य जोपर्यंत नोकरीत आहे तोपर्यंतच तो EDLI योजनेत समाविष्ट असतो. नोकरी सोडल्यानंतर, त्याचे कुटुंब/वारस/नॉमिनी त्यावर दावा करू शकत नाहीत.
-जर EPFO सदस्य 12 महिने सतत काम करत असेल, तर कर्मचाऱ्याच्या मृत्यूनंतर नॉमिनीला किमान 2.5 लाख रुपयांचा फायदा मिळेल.
-EDLI योजनेंतर्गत कोणतेही नामांकन नसल्यास, कव्हरेजचा पती/पत्नी, अविवाहित मुली आणि मृत कर्मचाऱ्याचे अल्पवयीन मुलगा/मुलगे लाभार्थी आहेत असे मानले जाते.
-पीएफ खात्यातून पैसे काढण्यासाठी, नियोक्त्याला सबमिट करायच्या फॉर्मसह, विमा संरक्षणाचा फॉर्म 5 IF देखील सबमिट करावा लागेल. हे नियोक्त्याद्वारे सत्यापित केले जाते.