Real Estate Tips : घर खरेदी करणे हे केवळ आर्थिक गुंतवणूक नाही, तर भावनिक आणि मानसिक बांधिलकी देखील आहे. नवीन घरात पाऊल ठेवण्याची कल्पना प्रत्येकाला उत्साहाने भरते. पण हा उत्साह चुकीच्या निर्णयांमुळे निराशेत बदलू शकतो. रिअल इस्टेट क्षेत्रातील गुंतागुंत आणि फसवणुकीच्या शक्यतांमुळे खरेदीदारांना सावध राहणे गरजेचे आहे. रेरा कायद्याने खरेदीदारांना संरक्षण देण्याचा प्रयत्न केला असला, तरी काही चुका टाळल्या नाहीत तर तुमचे पैसे आणि स्वप्न दोन्ही धोक्यात येऊ शकतात. चला, जाणून घेऊया त्या ५ गोष्टी ज्या तुम्ही घर खरेदी करताना कटाक्षाने लक्षात ठेवल्या पाहिजेत.
रिअल इस्टेट (नियमन आणि विकास) कायदा २०१६, किंवा RERA, हा खरेदीदारांच्या हिताचे रक्षण करण्यासाठी बनवलेला कायदा आहे. यात मालमत्तेशी संबंधित व्यवहार अधिक पारदर्शक व सुरक्षित व्हावेत हा उद्देश आहे. पण हे लक्षात घ्या – जर खरेदीदारानेच काही मूळ चुकाच केल्या, तर RERA सुद्धा निष्प्रभ ठरतो. खाली अशाच पाच चुकांबद्दल माहिती दिली आहे, ज्या टाळल्या नाहीत तर तुमचे लाखो रुपयांचे नुकसान होऊ शकते.
१. एकतर्फी कराराला होकार देऊ नका
रिअल इस्टेटमध्ये अनेकदा बिल्डर स्वतःच्या फायद्यासाठी एकतर्फी करार तयार करतात. या करारातील अटी खरेदीदारांसाठी गैरसोयीच्या असू शकतात. बऱ्याचदा घाईघाईत किंवा माहितीच्या अभावामुळे खरेदीदार करारातील बारकावे वाचत नाहीत किंवा समजून घेत नाहीत. अशा करारावर स्वाक्षरी करणे म्हणजे भविष्यातील अडचणींना आमंत्रण देणे. उदाहरणार्थ, करारातील एखादी अट बिल्डरला विलंबाने ताबा देण्याची मुभा देऊ शकते, पण तुम्हाला त्याबद्दल नुकसानभरपाई मागण्याचा अधिकार नसेल. अशा परिस्थितीत रेरा तुम्हाला मदत करू शकणार नाही. टिप: करार सही करण्यापूर्वी तो कायदेशीर तज्ज्ञाकडून तपासून घ्या आणि प्रत्येक अट समजून घ्या.
२. रोख रकमेने बुकिंग करणे टाळा
काही खरेदीदार स्टॅम्प ड्युटी किंवा इतर कर वाचवण्यासाठी बुकिंगची रक्कम रोखीने देतात. हे अत्यंत धोकादायक आहे. रोखीने केलेले व्यवहार कायदेशीररित्या मान्य नसतात आणि त्यांचा कोणताही पुरावा तुमच्याकडे राहत नाही. जर बिल्डरने पैसे परत करण्यास नकार दिला किंवा प्रकल्प रद्द झाला, तर तुम्ही कायदेशीर लढाई लढू शकणार नाही. रेरा देखील रोख व्यवहारांना मान्यता देत नाही. टिप: नेहमी बँकिंग मार्गाने (चेक, ऑनलाइन हस्तांतरण) पैसे द्या आणि त्याची पावती घ्या.
३. ताब्याच्या सुधारित तारखांना सहमती देऊ नका
घर खरेदीपासून ताबा मिळेपर्यंतचा काळ खूप लांब असतो. बऱ्याचदा बिल्डर ताब्याची तारीख पुढे ढकलतात आणि खरेदीदार तोंडी किंवा लेखी स्वरूपात याला सहमती देतात. असे केल्याने तुम्ही विलंब स्वीकारल्याचे मानले जाते. जर नंतर बिल्डरने दिलेल्या तारखेला ताबा दिला नाही, तर तुम्ही रेराकडे तक्रार करू शकणार नाही. टिप: ताब्याच्या तारखेचा उल्लेख करारात स्पष्टपणे नमूद करा आणि कोणत्याही बदलाला लेखी स्वरूपात सहमती देऊ नका.
४. हप्त्यांच्या पेमेंटमध्ये उशीर करू नका
घर खरेदीसाठी बँकेकडून कर्ज घेतले असेल, तर तुम्हाला नियमितपणाने हप्ते (EMI) भरणे आवश्यक आहे. जर तुम्ही हप्त्यांच्या पेमेंटमध्ये विलंब केला, तर बिल्डर ताबा देण्यास उशीर केल्यास त्याला जबाबदार धरता येणार नाही. अशा परिस्थितीत रेरा तुमच्या बाजूने कोणतीही कारवाई करू शकणार नाही. टिप: कर्जाच्या हप्त्यांचे नियोजन काळजीपूर्वक करा आणि वेळेवर पेमेंट करा.
५. भाडे किंवा प्री-ईएमआयच्या आश्वासनांवर अवलंबून राहू नका
काही बिल्डर खरेदीदारांना आकर्षित करण्यासाठी प्री-ईएमआय भरण्याचे किंवा भाडे परतावा देण्याचे आश्वासन देतात. ही आश्वासने अनेकदा फक्त कागदावर राहतात. जर बिल्डरने नंतर या आश्वासनांपासून मागे हटले, तर रेरा याबाबत कोणतीही कारवाई करू शकत नाही. अशा नुकसानीची संपूर्ण जबाबदारी खरेदीदारावर येते. टिप: कोणत्याही आश्वासनावर विश्वास ठेवण्यापूर्वी त्याची लेखी हमी घ्या आणि कायदेशीर सल्ला मिळवा.
रेरा कायदा तुम्हाला संरक्षण देण्यासाठी आहे, पण त्याची मदत मिळवण्यासाठी तुम्हाला स्वतः सजग राहावे लागेल. प्रत्येक पाऊल काळजीपूर्वक उचला, कायदेशीर सल्ला घ्या आणि फसवणुकीपासून स्वतःचा बचाव करा. तुमच्या स्वप्नातील घराचा प्रवास सुखकर आणि सुरक्षित होवो, हीच शुभेच्छा!
