Cash Limit At Home : करचोरी किंवा काळा पैसा यासारख्या समस्या टाळण्यासाठी देशात रोख रक्कम आणि व्यवहारांवर अनेक नियम आहेत. अशातच एक मूलभूत प्रश्न असा आहे की घरात किती रोख ठेवता येईल यावर काही मर्यादा आहे का? आज आपण त्याबद्दलच बोलणार आहोत.
घरी रोख रक्कम ठेवणे दोन गोष्टींवर अवलंबून असते. तुमची आर्थिक क्षमता आणि तुमच्या व्यवहाराच्या सवयी. जर तुम्ही घरी मोठ्या प्रमाणात रोकड ठेवत असाल तर एका मर्यादेपर्यंत तुम्ही घरात रोकड ठेवू शकता असा कोणताही नियम नाही. कोणताही नियम तुम्हाला एका मर्यादेत रोख ठेवण्यास भाग पाडत नाही.
जर तुम्ही सक्षम असाल तर तुम्हाला हवी तेवढी रोख रक्कम घरात ठेवता येईल. लक्षात ठेवण्याचा एकच नियम आहे की तुमच्याकडे प्रत्येक पैशाचा हिशेब असला पाहिजे, तुमच्या उत्पन्नाचा स्रोत काय आहे आणि तुम्ही कर भरला आहे की नाही.
आयकर नियमांनुसार, तुम्ही कितीही रक्कम घरात ठेवू शकता. कोणत्याही कारणास्तव तुम्हाला तपास यंत्रणेने पकडले तर तुम्हाला त्याचा स्रोत सिद्ध करावा लागेल. यासोबतच आयटीआर डिक्लेरेशनही दाखवावे लागेल. तुम्ही हे करू शकत नसाल तर तुमच्यावर कारवाई होऊ शकते.
नोटाबंदीनंतर, इन्कम टॅक्सने सांगितले होते की, जर तुमच्या घरात अघोषित रोकड आढळली, तर एकूण वसूल केलेल्या रकमेच्या 137 टक्के पर्यंत कर लागू केला जाऊ शकतो. पण रोखीच्या व्यवहारांवर मर्यादा आहे.
सेंट्रल बोर्ड ऑफ डायरेक्ट टॅक्सेसच्या नियमांनुसार, तुम्हाला एकावेळी 50,000 रुपयांपेक्षा जास्त रोख ठेव किंवा पैसे काढण्यासाठी पॅन कार्ड दाखवावे लागेल. जर एखाद्या व्यक्तीने एका वर्षात 20 लाख रुपयांपेक्षा जास्त रोख रक्कम जमा केली तर त्याला पॅन आणि आधार कार्ड दाखवावे लागेल. न दाखवल्यास 20 लाख रुपयांपर्यंतचा दंड होऊ शकतो. तुम्ही एका वर्षात बँकेतून 1 कोटी रुपयांहून अधिक रोख काढल्यास तुम्हाला 2 टक्के TDS भरावा लागेल.
एका वर्षात 20 लाख रुपयांपेक्षा जास्त रोखीच्या व्यवहारांवर रोख व्यवहारांवर दंड आकारला जाऊ शकतो. 30 लाखांपेक्षा जास्त किमतीच्या मालमत्तेच्या खरेदी-विक्रीवर मालमत्तेच्या खरेदी-विक्रीची चौकशी केली जाऊ शकते.
काहीही खरेदी करण्यासाठी तुम्ही 2 लाख रुपयांपेक्षा जास्त रोख देऊ शकत नाही. तुम्हाला हे करायचे असल्यास, तुम्हाला येथे पॅन आणि आधार देखील दाखवावा लागेल. क्रेडिट-डेबिट कार्डद्वारे एका वेळी 1 लाख रुपयांच्या वरचे व्यवहार छाननीच्या अधीन असू शकतात. तुम्ही एका दिवसात कोणत्याही नातेवाईकाकडून 2 लाख रुपयांपेक्षा जास्त रोख रक्कम घेऊ शकत नाही, हे काम पुन्हा बँकेतून करावे लागेल.
