Ahmednagar News : चारा टंचाई, पाणी टंचाई व मोठ्या जनावरांना मागणी नसल्याने कृषी उत्पन्न बाजार समितीच्या आवारात भरणाऱ्या जनावरांच्या बाजारात विक्रेत्यांची संख्या वाढल्याने भाव घसरले आहेत. पुढील महिन्यात शेतीची कामे झाल्यावर भाव आणखी कोसळतील, अशी माहिती व्यापाऱ्यांकडून मिळाली.
जळगाव, संभाजीनगर, नाशिक जिल्ह्यातील व्यापारी बुधवारी खरेदीसाठी येथील बाजारात आले. गेल्या दोन वर्षांपासून तालुक्यात समाधानकारक पाऊस नाही. शेती कामासाठी व ऊसतोडणी हंगामासाठी लागणाऱ्या बैलांच्या प्रतवारीत फरक असल्याने तोडणी हंगामावरून परत आलेल्या तोडणी मजुरांच्या बैलांना तेवढ्या ताकतीचे काम नाही. शेती कामाला साधारण जनावरेसुद्धा चालतात.
बुधवारी पाथर्डीचा बैल बाजार असतो. येथील जनावरांचा बाजार प्रमुख बाजार असल्याने जिल्ह्यासह शेजारील जिल्ह्यातून व्यापारी येतात.चाळीसगाव, गंगापूर, लासुर स्टेशन, लासलगाव, अंबड, संभाजीनगर, पैठण आदी भागातून व्यापारी उपस्थित होते. मागील महिन्यात ८० हजार रुपयांना विकल्या गेलेल्या बैल जोडीची किंमत आजच्या बाजारात ६० हजारापर्यंत घसरली.
बेलापुरी बैलांना मागणीच नाही. तोडणी हंगामासाठी कामगारांबरोबर ऊस वाहतुकीसाठी जी बैलजोडी वापरली जाते, तिला बेलापुरी बैलजोडी म्हणतात. आज तालुक्यात पाण्याची एक कावड किमान २० रुपयांना मिळते. एका वेळेला किमान दोन डबे पाणी एक बैल पितो. दिवसातून दोन वेळा उन्हाळ्याच्या दिवसात जनावरांना पाणी पाजावे लागते. चाऱ्यासाठीचा ऊस सध्या चार हजार रुपये टन, मक्याची एक पेंढी चाळीस रुपयांना तर घासाच्या एका जुडीचा भाव दहा रुपये आहे.
कडबा पंधराशे रुपये शेकडा, वैरण अडीच हजार रुपयापर्यंत असून, अन्नधान्य व जनावरांच्या चाऱ्याचे भाव जवळजवळ सारखेच होत चालले आहेत. एक शेळी दिवसाला किमान ५० रुपयांचा चारा खाते. असे रामभाऊ खटके, या शेतकऱ्याने सांगितले. व्यापारी बबन गर्ने म्हणाले, एका जोडीची किंमत ४० हजारांपासून सव्वालाख रुपयांपर्यंत आहे. आवक जास्त व ग्राहक कमी झाल्याने बाजारभाव खाली आले आहेत.
जनावरे वाहतुकीचा खर्च वाढल्यानेसुद्धा किमतीत घट होते. एक बैलजोडी दारापुढे बांधून पोसणे म्हणजे किमान चारशे ते पाचशे रुपये रोज खर्चावे लागतात. शेतात मशागतीची कामे संपल्यावर बाजारभाव आणखी खाली येतील, जनावरांवर पोटच्या लेकराप्रमाणे प्रेम करणाऱ्या शेतकऱ्यांची इच्छा नसताना विकण्याशिवाय पर्याय नाही. चारा-पाणी नसल्याने जनावरे विकण्याशिवाय पर्याय नसल्याचे आष्टी तालुक्यातील शेतकरी अर्जुन दहिफळे यांनी सांगितले.
तालुक्यात यापूर्वी झालेल्या पशु जनगणनेबद्दल माहिती देताना तालुका पशुवैद्यकीय अधिकारी डॉ. जगदीश पालवे म्हणाले, तालुक्यात पाणीटंचाईची तीव्रता आहे, पण चारा टंचाई अजून फारशी नाही. छावण्यांबाबत वरिष्ठांचे अद्याप आदेश नाहीत. दर पाच वर्षांनी पशु गणना होते, गाय वर्ग जनावरे लहान सोळा हजार पाचशे, मोठी ६५ हजार ५१९ असून म्हैस वर्गीय लहान ५०,९२३ तर मोठी २०, ६३२ जनावरे आहेत.
शेळी १ लाख २५ हजार तेरा, मेंढी १६ हजार ७०६अशी जनावरे आहेत. त्यांच्या परिस्थितीवर पशुधन विभाग लक्ष ठेवून आहे. दुभत्या जनावरांचे प्रमुख व्यापारी रमण लाहोटी म्हणाले, दुधाला दर नाहीत, दुधाच्या उत्पन्नावर जनावरे सांभाळणे तोट्याचे झाले आहे. भाकड जनावरांना सांभाळण्यासाठी शेतकऱ्यांकडे पैसा नाही, त्यामुळे त्यांना बाजारात आणले जाते. दुभती जनावरे सध्या विक्रीसाठी लवकर मिळत नाहीत. त्यांना मागणी आहे.
त्यांच्या किमतीमध्ये फारशी घसरण झालेली नाही. येथील जनावरे कमी किमतीत घेऊन पाणी असलेल्या पश्चिम व उत्तर महाराष्ट्र भागात विक्रीसाठी व्यापारी नेतात. खरेदीदार विक्रेते वाहतूकदारांमुळे मंगळवार,
बुधवार परिसरातील आर्थिक उलाढाल वाढते. साखर कारखाने बंद झाल्याने वाढे विक्रीचा व्यवसाय जवळ जवळ आटोपत आला असून, आता उसाची विक्री वाढल्याने अशीच परिस्थिती राहिली तर यंदा कारखान्यांपुढे ऊस टंचाईचे सुद्धा संकट वाढणार आहे.