Health Marathi News : हृदयविकाराच्या (heart disease) आजाराचे प्रमाण जगात अधिक आहे, या आजारामध्ये मृत्यू (Death) देखील अधिक प्रमाणात होत आहेत. त्यामुळे अनेकजण हृदय निरोगी ठेवण्यासाठी वेगवेगळे व्यायाम करत असतात.
हृदयविकाराने मरणाऱ्यांची संख्या दरवर्षी वाढत आहे. हृदयाशी संबंधित आजारांची अनेक कारणे आहेत, त्यापैकी काही खराब जीवनशैली, तणाव आणि चिंता ही आहेत. अनेकवेळा लोकांना हृदयाशी संबंधित आजारांबद्दल कोणतीही माहिती आधी मिळत नाही, त्यामुळे जगण्याची शक्यता खूपच कमी असते.
पण तुम्हाला माहित आहे का की हे रक्तगटाच्या (blood group) आधारे निश्चित केले जाऊ शकते. तुम्हाला हे जाणून आश्चर्य वाटेल की तुमचा रक्तगट आणि हृदयाचे आरोग्य एकमेकांशी जोडलेले आहे. प्रत्येक व्यक्तीचा रक्तगट वेगळा असतो. अशा परिस्थितीत, संशोधकांचे (researchers) म्हणणे आहे की एबीओ (ABO) रक्त प्रणालीद्वारे हे शोधले जाऊ शकते की कोणत्या रक्तगटाच्या लोकांना हृदयविकाराचा धोका आहे.
ABO रक्त प्रणाली म्हणजे काय?
ABO प्रणाली अंतर्गत रक्त वेगवेगळ्या भागात विभागले जाते. ही प्रणाली रक्तातील ए आणि बी प्रतिजनांच्या उपस्थिती किंवा अनुपस्थितीच्या आधारावर रक्ताचे वेगवेगळ्या भागांमध्ये विभाजन करून कार्य करते.
या आधारे लोकांचा ए, बी, एबी किंवा ओ रक्तगट आहे. A, B आणि O रक्तगट प्रथम ऑस्ट्रियन इम्युनोलॉजिस्ट कार्ल लँडस्टेनर यांनी 1901 मध्ये ओळखले होते.
रक्तगटातील सकारात्मक आणि नकारात्मक घटक लाल रक्तपेशींमध्ये प्रथिनांच्या उपस्थिती किंवा अनुपस्थितीमुळे येतात. जर तुमच्या रक्तात प्रोटीन असेल तर तुम्ही Rh पॉझिटिव्ह आहात, अन्यथा तुम्ही Rh निगेटिव्ह आहात. O रक्तगट असलेल्या लोकांना युनिव्हर्सल डोनर म्हणतात. त्याचबरोबर ज्यांचा रक्तगट AB आहे, ते जगातील कोणत्याही व्यक्तीकडून रक्त घेऊ शकतात.
२०२० मध्ये अमेरिकन हार्ट असोसिएशन जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या अभ्यासानुसार, A आणि B रक्तगट असलेल्या लोकांना थ्रोम्बोइम्बोलिक रोग होण्याचा धोका जास्त असतो, परंतु उच्च रक्तदाबाचा धोका O रक्तगट असलेल्या लोकांपेक्षा कमी असल्याचे दिसून आले.
अभ्यासात असे आढळून आले की A रक्तगट असलेल्या लोकांना O रक्तगटाच्या लोकांपेक्षा हायपरलिपिडेमिया, एथेरोस्क्लेरोसिस आणि हृदयविकाराचा धोका जास्त असतो, तर B रक्तगट असलेल्या लोकांना O असलेल्या लोकांपेक्षा हृदयविकाराचा झटका येण्याची शक्यता जास्त असते.
अशा परिस्थितीत ए रक्तगट असलेल्या लोकांमध्ये हृदयविकार, स्लीप एपनिया, एथेरोस्क्लेरोसिस, हायपरलिपिडेमिया, एटोपीचा धोका खूप जास्त असतो. थ्रोम्बोइम्बोलिक रोग आणि उच्च रक्तदाबाचा धोका वाढण्याव्यतिरिक्त, B रक्तगट असलेल्या लोकांना हृदयविकाराचा झटका येण्याचा धोका O रक्तगटाच्या लोकांपेक्षा लक्षणीयरीत्या जास्त असतो.
असे का घडते?
संशोधकांचा असा विश्वास आहे की हे विलेब्रँड नसलेल्या घटकातील फरकामुळे आहे. हे रक्त गोठणारे प्रथिने आहे जे थ्रोम्बोटिक घटनांमध्ये महत्वाची भूमिका बजावते. हे स्पष्ट करा की नॉन-ओ रक्तगट असलेल्या लोकांमध्ये नॉन-विलब्रँड घटकाच्या जास्त प्रमाणात एकाग्रतेमुळे रक्त गोठण्याची शक्यता जास्त असते, तर O रक्तगट असलेल्या लोकांमध्ये असे होत नाही.
या अभ्यासातून असेही समोर आले आहे की नॉन-ओ रक्तगट असलेल्या व्यक्तींना गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल रक्तस्राव आणि उच्च रक्तदाबाचा धोका कमी असतो. पण O रक्तगट नसलेल्या लोकांना हृदयविकाराचा धोका O रक्तगट असलेल्या लोकांपेक्षा खूप जास्त असतो, तसेच या रक्तगटांच्या लोकांची एकंदरीत प्रकृती खूपच खराब असते आणि वयोमर्यादाही खूप कमी असते.