३१ जानेवारी २०२५ नवी दिल्ली : अमेरिका आणि चीननंतर आता भारतही स्वतःचे जनरेटिव्ह एआय मॉडेल तयार करण्याच्या तयारीत आहे. चॅटजीपीटी आणि डीपसीकप्रमाणे भारतदेखील स्वतःचे आर्टिफिशियल इंटिलिजन्स मॉडेल तयार करेल. त्यासाठी ६-८ महिने लागू शकतात, अशी घोषणा केंद्रीय मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी ओडिशामध्ये आयोजित उत्कर्ष कॉन्क्लेव्हमध्ये बोलताना केली.
भारत येत्या काही महिन्यांत एआयचे स्वतःचे मूलभूत मॉडेल तयार करेल.हे पायाभूत मॉडेल जगातील सर्वोत्तम मॉडेल्सशी स्पर्धा करू शकेल.देशाचे स्वतःचे एआय मॉडेल विकसित करण्यासाठी प्रस्ताव आमंत्रित करणारा आराखडा तयार करण्यात आला आहे.एआय सुरक्षा संस्था स्थापन करण्याची घोषणाही वैष्णव यांनी या वेळी केली.
वैष्णव पुढे म्हणाले, देशात १८ हजार ६९३ ग्राफिक्स प्रोसेसिंग युनिट आहेत. त्यांच्या मदतीने एक लार्ज लँग्वेज मॉडेल तयार केले जाईल.हे खास भारतीय लोकांच्या गरजा लक्षात घेऊन तयार केले जाईल.येत्या काही दिवसांत स्टार्टअप, संशोधक आणि विकासकांसाठी उपलब्ध होईल. भारतात आता १५ हजार हाय-एंड हव उपलब्ध आहेत.
एआय इकोसिस्टम मजबूत करण्यासाठी ‘कॉमन कम्प्युट फॅसिलिटी’ स्थापन करण्याच्या गरजेवर भर दिला. या अंतर्गत, सरकारने सामायिक संगणकीय संसाधनांना प्राधान्य दिले आहे. या उपक्रमांतर्गत, ‘इंडिया एआय कॉम्प्युट फॅसिलिटी’ ने त्याच्या स्थापनेपासून उल्लेखनीय यश मिळवले आहे. सहा मोठे विकासक हे काम ६-८ महिन्यांत पूर्ण करू शकतात. जर परिस्थिती चांगली झाली तर ते ४-६ महिन्यांत पूर्ण होण्याची अपेक्षा आहे.
मजबूत एआय इकोसिस्टम तयार करण्यासाठी एक सामान्य गणना सुविधा खूप महत्त्वाची आहे, असेही वैष्णव म्हणाले. वैष्णव यांनी अनेक घोषणा करताना भारताला जागतिक एआय हब बनवण्याचे आश्वासन दिले आणि एक एआय सुरक्षा संस्था सुरू केली जाईल, असे सांगितले. आधुनिक तंत्रज्ञान सर्वांना उपलब्ध करून देणे, ही पंतप्रधानांची आर्थिक विचारसरणी आहे.
सध्या आमच्याकडे सर्वात स्वस्त संगणकीय सुविधा आहे, असे ते म्हणाले. डीपसीकच्या गोपनीयतेच्या चिंतेबद्दल विचारले असता त्यांनी सांगितले की, गोपनीयतेच्या समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी भारत हे भारतीय सर्व्हरवर होस्ट करेल,अशी माहिती त्यांनी दिली.