file photo
अहमदनगर Live24 टीम, 24 जानेवारी 2021 :- सुमारे चार वर्षांपूर्वी म्हणजेच 8 नोव्हेंबर 2016 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी नोटाबंदीची ऐतिहासिक घोषणा केली. रात्री आठ वाजता केलेल्या या घोषणेमध्ये ते म्हणाले होते की आज रात्री 12 वाजेपासून 500 आणि 1000 रुपयांच्या नोटांची कायदेशीर निविदा संपुष्टात येत आहे.
साध्या शब्दात सांगायचे तर, 9 नोव्हेंबर 2019 पासून 500 आणि 1000 रुपयांच्या नोटा कागदासारख्या झाल्या. पंतप्रधानांच्या घोषणेमुळे, त्यावेळी प्रचलित असलेल्या चलनपैकी 86 टक्के चलने अचानक चलनबाह्य झाली. रिझर्व्ह बँकेच्या अधिकाऱ्यांनी म्हटले आहे की, आता 5, 10 आणि 100 च्या जुन्या नोटा बंद केल्या जातील.
जुन्या सीरीजच्या नोटा वेळोवेळी मागे घेतल्या जातात:-अशा परिस्थितीत आपल्याकडेही 100, 10 आणि 5 च्या जुन्या नोटा असतील आणि एप्रिलपर्यंत त्या तुमच्याकडे असतील तर घाबरून जाण्याची गरज नाही. रिझर्व्ह बँक वेळोवेळी जुन्या सिरीजच्या नोटांना सर्कुलेशनच्या बाहेर ठेवत असते. ही नवीन प्रक्रिया नाही.
बनावट नोटा आणि काळा पैसा रोखण्यासाठी आरबीआय हे करते. नोटाबंदीपूर्वी जानेवारी 2014 मध्ये आरबीआयने 500 आणि 1000रुपयांच्या जुन्या नोटा चलनातून काढून घेण्याचा निर्णय घेतला. 2005 पूर्वी छापलेल्या नोटांच्या संदर्भात हा निर्णय घेण्यात आला. या संदर्भात रिझर्व्ह बँक प्रथम एक परिपत्रक जारी करते आणि लोकांना पुरेशी वेळ देते की जर त्यांच्याकडे अशी नोट असेल तर ती ती पुन्हा बँकेत जमा करावी.
दलण्यासाठी पुरेशी संधी मिळेल :- सध्या रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने 100, 10 आणि 5 च्या जुन्या नोटा संदर्भात कोणतीही अंतिम मुदत किंवा परिपत्रक जारी केलेले नाही.
ज्या वेळी त्याची अधिकृत घोषणा केली जाईल, त्यावेळी रिझर्व्ह बँक लोकांना जुन्या नोटा बदलण्यासाठी भरपूर वेळ देईल. यासाठी अंतिम मुदत निश्चित केली जाईल आणि लोकांना बँकेत जाण्याची आणि त्यांच्याकडे पडलेल्या अशा नोटा बदलून घेण्याची पुरेशी संधी असेल.
कधी कधी आल्या नवीन नोट ? :- नोटाबंदीनंतर रिझर्व्ह बँकेने 2000, 500, 200, 100, 50, 20, 10 आणि 5 रुपयांच्या नवीन नोटा जारी केल्या आहेत. तथापि, जुन्या नोटची अद्याप वैधता आहे आणि ती प्रचलित आहेत. आरबीआयने 5 जानेवारी 2018 रोजी 10 ची नवीन नोट जारी केली, जुलै 2019 मध्ये 100 ची नवीन नोट जारी करण्यात आली,
20 च्या नवीन नोटा देखील जारी केल्या आहेत, 50 च्या नवीन नोटा 18 ऑगस्ट 2017 रोजी, 25 ऑगस्ट 2017 रोजी 200 नवीन नोट्स जारी केल्या गेल्या. नोटाबंदीनंतर 10 नोव्हेंबर 2016 रोजी 500 च्या नोटा देण्यात आल्या. त्याच दिवशी 2000 ची नोटही जारी करण्यात आली होती.