file photo
अहमदनगर Live24 टीम, 07 फेब्रुवारी 2021:-चेक (Cheque) वापरणाऱ्यांसाठी एक मोठी बातमी आहे. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (आरबीआय) आज म्हटले आहे की सप्टेंबर 2021 पर्यंत देशातील सर्व बँकांच्या शाखांमध्ये चेक ट्रंकेशन सिस्टम कार्यान्वित होईल.
सीटीएस सध्या देशातील प्रमुख क्लिअरिंग हाऊसेसमध्ये कार्यरत आहे. 2021 च्या अर्थसंकल्पानंतर पहिल्यांदाच मॉनेटेरी पॉलिसी बैठकीची घोषणा करताना आरबीआय गव्हर्नर शक्तीकांत दास म्हणाले की, सुमारे 18,000 बँका अद्याप चेक ट्रंकेशन सिस्टमच्या खाली नाहीत.
या प्रक्रियेअंतर्गत, चेक जारी करणार्‍यास क्लियरिंगसाठी सादर केलेल्या धनादेशाशी संबंधित इलेक्ट्रॉनिक तपशील सादर केले जातात. 2010 मध्ये आरबीआयने ही यंत्रणा सुरू केली. सीटीएस सध्या काही मोठ्या शहरांमध्ये कार्यरत आहे. त्या दृष्टीने सप्टेंबर 2020 पासून संपूर्ण देशात सीटीएस प्रणाली लागू केली जाईल.
केंद्रीय बँकेने धनादेश आधारित व्यवहाराची सुरक्षा वाढवण्यासाठी पॉझिटिव्ह वेतन प्रणाली लागू करण्याचा निर्णय घेतला आहे. हा नवीन नियम 1 जानेवारी 2021 पासून अस्तित्त्वात आला. ही प्रणाली 50,000 किंवा त्याहून अधिक अमाउंटच्या चेकद्वारे पेमेंट लागू होईल.
आरबीआयने रेपो दर 4 टक्के राखला आहे :- द्वि-मासिक चलनविषयक धोरण आढावा मध्ये आरबीआयने महत्त्वाचा धोरण दर बदलला नाही आणि रेपो 4 टक्के ठेवला.
रिव्हर्स रेपो दर 3.35 टक्के ठेवण्यात आला होता. रेपो हा तो दर आहे ज्यावर केंद्रीय बँक व्यावसायिक बँकांना एक दिवस कर्ज देते. रिव्हर्स रेपो दर हा दर आहे ज्यावर बँका आपल्या ठेवी केंद्रीय बँकेकडे ठेवतात.
चेक ट्रंकेशन सिस्टम म्हणजे काय? :- चेक ट्रंकेशन क्लिअरिंग सिस्टम चेकची क्लीअर करण्याची प्रक्रिया आहे. यामध्ये दिलेले फिजिकल चेक एका ठिकाणाहून दुसर्‍या ठिकाणी जात नाहीत.
सध्या ज्या बँकेत धनादेश सादर केला जातो तो येथून ड्रॉ बँक शाखे पर्यन्त प्रवास करतो त्यामुळे तो क्लिअर व्हायला वेळ लागतो. परंतु आता या सिस्टममुळे तितकासा वेळ लागणार नाही.