अहमदनगर Live24 टीम, 30 मार्च 2022 Krushi news :- मानवी शरीर निरोगी ठेवण्यासाठी त्याला लोहा प्रथिने खनिजे आणि अँटिऑक्सिडंट्स भरपूर प्रमाणात गरज असते.हे सर्व घटक पालकांच्या हिरव्या भाजी मध्ये आसतात.
तर पालकांची भाजी ही कमीत-कमी पाण्यात जास्तीत जास्त उत्पादन देणारे पीक आहे. पालक लागवडीत सुधारित तंत्रज्ञानाचा वापर करून योग्य नियोजन केल्यास पालक लागवडीतून भरघोस उत्पादन शेतकऱ्यांला घेता येणार आहे. तर आपण आज या लेखातून पालक लागवडीविषयी सविस्तर जाणून घेणार आहोत.
पालक लागवडीसाठी योग्य वेळ : भारतातील हवामान पालक लागवडीसाठी अतिशय योग्य आहे. याची लागवड वर्षभर करता येते, परंतु फेब्रुवारी ते मार्च आणि नोव्हेंबर ते डिसेंबर ही त्याची लागवड करण्यासाठी योग्य वेळ आहे.
माती : मातीबद्दल बोलायचे झाले तर पालक लागवडीसाठी वालुकामय चिकणमाती उत्तम आहे . जर मातीचा pH 6 ते 7 च्या दरम्यान असेल तर ते खूप चांगले आहे.
पालकासाठी शेताची पुर्व तयारी : यासाठी शेताची सर्वप्रथम खोल नांगरणी करावी. त्यानंतर 2 ते 3 वेळा नांगरणी किंवा कल्टीव्हेटरने फनणी करावी. नंतर शेतातील माती कुस्करावी. नांगरणीपूर्वी एकरी ८ ते १० टन शेणखत टाकावे. पेरणीच्या वेळी 20 किलो नत्र, 50 किलो स्फुरद आणि 60 किलो पालाश प्रति हेक्‍टरी शेतात मिसळावे.
पालक लागवडीत या गोष्टींची विशेष काळजी घ्या :
एक एकरासाठी 8 ते 10 किलो बियाणे पुरेसे आहे.
प्रति किलो बियाण्यास २ ग्रॅम कार्बेन्डाझिम + २ ग्रॅम थायरमची प्रक्रिया करा.
पेरणी करताना रोप ते रोप अंतर 1 ते 1.5 सेमी आणि ओळी ते ओळीचे अंतर 15 ते 20 सें.मी.
2.5 ते 3 सेमी खोल बिया पेरा.
लावणीनंतर लगेच पाणी द्यावे. यानंतर ५ ते ७ दिवसांच्या अंतराने पाणी द्यावे.
पालकाच्या सुधारित जातीची निवड : कृषी शास्त्रज्ञांच्या मदतीने पालकाच्या अनेक चांगल्या जाती विकसित केल्या आहेत. यामध्ये पुसा ग्रीन, जॉबनेर ग्रीन, ऑल ग्रीन, हिसार सिलेक्शन-23, पुसा ज्योती, पंजाब सिलेक्शन, पंजाब ग्रीन ह्या प्रमुख जाती आहेत.
पुसा हरित :- पालकांच्या या जातीची पाने ही गडद हिरव्या रंगाची आणि पाने मोठी व चमकदार असतात. या जातीची लागवड डोंगराळ भागात वर्षभर केली जाते. पालकाची ही जात अधिक उत्पादन देण्यासाठी ओळखली जाते. एका वेळेस लागवड केल्यानंतर या जातीतून 6 ते 7 वेळा छाटणी केली जाते. या जातीचे उत्पादन हे प्रति एकरी 8 ते 10 टन असते.
ग्रीन :- त्याची पाने हिरवी, मोठी आणि जाड असतात. ते क्षारीय जमिनीतही पेरता येते. तुम्ही या जातीची एकाच पिकात ५-६ वेळा कापणी करू शकता. त्याची पाने अतिशय मऊ असतात. ही जात पेरणीनंतर 40 दिवसांनी पहिल्या काढणीसाठी तयार होते. त्याचे उत्पादन 10-12 टन प्रति एकर आहे.
सर्व हिरवे :- त्याची पाने हिरवी आणि मऊ असतात. त्याच्या 6 ते 7 वेळा काढणी सहज करता येते. ही जात पेरणीनंतर ३५ दिवसांनी काढणीसाठी तयार होते. त्याचे एकरी उत्पादन 10 ते 12 टन मिळते.
पालक रोग आणि त्यांचे उपचार :
पानांचा किडा : ते पानातील हिरवे पदार्थ खातात, त्यामुळे पानांवर छिद्र तयार होतात.
प्रतिबंध : प्रक्रिया केलेले बियाणे पेरा. पिकावर वेळेवर कीटकनाशकाची फवारणी करावी.
किडीचा प्रादुर्भाव आढळल्यास 50 मिली क्लोराट्रानिलीप्रोल 18.5 टक्के एससी किंवा 80 ग्रॅम इमामेक्टिन बेंझोएट 5 टक्के एसजी 200 लिटर पाण्यात प्रति एकर शेतात फवारावे.
स्पॉट रोग : पालक पिकामध्ये या रोगामुळे पानांवर लहान गोलाकार तपकिरी व पांढर्‍या रंगाचे ठिपके दिसतात.
प्रतिबंध :
पेरणीपूर्वी बियाण्याची प्रक्रिया करा.
फक्त रोग प्रतिरोधक जाती पेरा.
या रोगाच्या नियंत्रणासाठी मॅन्कोजाब 75% डब्ल्यूपी 400 ग्रॅम प्रति एकर 200 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.