Health Tips: असे अनेक लोक आहेत ज्यांना प्रकाशात झोपण्याची सवय असते. तर काही लोकांना पूर्ण अंधारात झोपायला आवडते. शिकागोच्या नॉर्थवेस्टर्न युनिव्हर्सिटीच्या फीनबर्ग स्कूल ऑफ मेडिसिनने अशा अभ्यासात लाईट लावून झोपण्याच्या (Sleep with lights on) आरोग्याच्या धोक्यांविषयी सांगितले आहे. अशा परिस्थितीत संशोधकांनी मोठ्या शहरांमध्ये राहणाऱ्या लोकांसाठी इशारा दिला आहे.
अभ्यासात असे आढळून आले आहे की, कोणत्याही प्रकारचा लाईट लावून झोपणे, अगदी मंद प्रकाशातही झोपल्याने प्रौढांमध्ये लठ्ठपणा, मधुमेह (Diabetes) आणि उच्च रक्तदाब होण्याची शक्यता वाढते.
या अभ्यासाचे लेखक, नॉर्थवेस्टर्न मेडिसिन येथील फीनबर्ग स्कूल ऑफ मेडिसिनचे डॉ. मिंजी किम (Dr. Minji Kim) यांनी एका प्रेस रीलिझमध्ये म्हटले आहे, “स्मार्टफोन लाईट, रात्रभर टीव्हीवरील लाईट किंवा मोठ्या शहरांमध्ये प्रकाश प्रदूषण (Light pollution).” आपल्या आजूबाजूला अशी जागा आहे जिथे 24 तास आपल्या सभोवताली दिवे जळत राहतात.
डॉक्टर किम यांनी सांगितले की, अगदी लहान प्रकाशातून येणारा प्रकाश देखील आपल्या शरीरावर परिणाम करतो. डॉ. किम यांनी सांगितले की त्यांच्या गटाने यापूर्वी अनेक अभ्यास केले आहेत ज्यात असे दिसून आले आहे की मंद प्रकाशात झोपल्याने देखील हृदय गती (Heart rate) आणि रक्तातील ग्लुकोजची पातळी वाढू शकते.
स्वीडनमधील उप्पसाला विद्यापीठातील झोप तज्ञ डॉ. जोनाथन सेडर्न्स यांनी सांगितले की, जे प्रौढ दीर्घकाळ प्रकाशझोतात झोपतात त्यांना हृदयविकार, मधुमेह, उच्च रक्तदाब, लठ्ठपणा (Obesity) आणि बरेच काही होण्याचा धोका असतो. .
नव्या अभ्यासात ही बाब समोर आली आहे –
एक नवीन अभ्यास केला गेला ज्यामध्ये 552 प्रौढ महिला आणि पुरुषांच्या झोपेचा मागोवा घेण्यात आला. डॉ. किम म्हणाले, नवीन अभ्यासात आम्ही प्रौढांची झोप आणि प्रकाश 7 दिवसांपर्यंत मोजला. लोकांवर केलेला हा अभ्यास कोणत्याही प्रयोगशाळेत नसून सर्व लोकांच्या नित्याच्या ठिकाणी करण्यात आला आहे.
संशोधनात असे आढळून आले आहे की, अर्ध्याहून कमी लोक किमान 5 तास अंधाऱ्या खोलीत झोपतात. तर अर्ध्याहून अधिक लोक प्रकाशात झोपतात. डॉ किम यांनी सांगितले की, हे सर्व लोक झोपताना अंधुक प्रकाशात झोपायचे. संशोधकांना असे आढळून आले की या सर्व लोकांमध्ये जे प्रकाशाच्या संपर्कात झोपतात त्यांना उच्च रक्तदाबाचा धोका 74 टक्के, लठ्ठपणाचा धोका 82 टक्के आणि मधुमेहाचा धोका 100 टक्के आढळून आला.
चांगल्या आरोग्यासाठी झोप कशी घ्यावी? –
लोकांनी झोपताना प्रकाशापासून दूर राहावे, असा सल्ला डॉ. जर तुम्हाला प्रकाशात झोपण्याची सवय असेल तर किमान प्रकाशाचा वापर करा. ते पुढे म्हणाले की झोपताना शक्य तितके इलेक्ट्रॉनिक वस्तूंपासून दूर राहा आणि जर तुमच्या आजूबाजूला जास्त प्रकाश असेल तर स्लीपिंग मास्क वापरा.
याशिवाय डॉ. किम यांनी असेही सांगितले की, रात्रीच्या वेळी सुरक्षेसाठी तुम्हाला लाईट लावावी लागली तरी ती अशा ठिकाणी ठेवा जिथून त्याचा प्रकाश थेट तुमच्या डोळ्यांवर पडणार नाही. रात्रीच्या वेळी खोलीत निळ्या दिव्याऐवजी लाल दिवा वापरा, असे त्यांनी सांगितले.