Dengue Cases In India : देशाला कोरोनातून (Corona) काहीसा दिलासा मिळत असतानाच आता आरोग्य यंत्रणेसमोर (Health system) डेंग्यूच्या (Dengue) रुपाने एक नवीन आव्हान उभे राहिलेले आहे.
पावसाळा येताच साथीच्या रोगांमध्ये (Epidemic diseases) वाढ होते. यामध्ये डेंग्यूचाही समावेश असतो. याहीवर्षी भारतात (India) डेंग्यूचे रुग्ण मोठ्या प्रमाणावर आढळत आहेत.
ताज्या अहवालात अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, शुक्रवारी पश्चिम बंगालमध्ये (West Bengal) डेंग्यूचे 500 हून अधिक रुग्ण आढळले आहेत. याशिवाय सरकारी रुग्णालयात 584 डेंग्यू रुग्णांवर उपचार सुरू असल्याचे अधिकाऱ्याने सांगितले.
सरकारी नोंदीनुसार, 31 ऑगस्टपर्यंत देशात डेंग्यूचे 30,000 हून अधिक रुग्ण आढळले आहेत. दरवर्षीच्या या मोसमात डेंग्यूने संपूर्ण आरोग्य विभागासमोर (Department of Health) मोठे आव्हान उभे केले असल्याचे डॉक्टरांचे म्हणणे आहे.
डास चावण्यापासून रोखण्यासाठी उपाययोजना केल्या तर या आजारावर बऱ्याच अंशी नियंत्रण मिळवता येईल. चला जाणून घेऊया डेंग्यूचे रुग्ण कसे ओळखता येतील?
डेंग्यूच्या धोक्यांविषयी जाणून घ्या
डेंग्यूचा ताप एडिस डासांच्या चावण्याने होतो. हे डास मुख्यतः दिवसा चावतात. संक्रमित डास चावल्यानंतर लक्षणे दिसण्यासाठी (उष्मायन कालावधी) 5-7 दिवस लागू शकतात.
ज्या लोकांना डेंग्यू संसर्गाचे (Dengue infection) निदान झाले आहे त्यांना उच्च ताप (105º F पर्यंत) आणि इतर विविध आरोग्य समस्या असू शकतात, ज्याबद्दल सर्व लोकांना सावधगिरी बाळगणे आवश्यक आहे.
डेंग्यूची लक्षणे ही इतर संसर्गजन्य आजारांसारखीच असू शकतात, त्यामुळे तज्ज्ञांचा सल्ला घ्या आणि स्थितीचे अचूक निदान करण्यासाठी चाचणी घ्या.
डेंग्यू कसा ओळखावा?
डेंग्यू झाल्यास काही विशिष्ट लक्षणे जाणवू शकतात, असे डॉक्टरांचे म्हणणे आहे. ही मुख्य तीन लक्षणे आहेत ज्यांच्या आधारे हे कळू शकते की तुम्ही सुद्धा याचे बळी आहात की नाही?
- डेंग्यूच्या बाबतीत, 104 फॅरेनहाइट पर्यंत उच्च तापासह तीव्र डोकेदुखी, डोळ्यांच्या मागे, स्नायू आणि सांधे दुखणे असू शकते.
- काही लोकांना उलट्या होणे, ग्रंथी सुजणे आणि त्वचेवर पुरळ येणे.
- जसजसा संसर्ग वाढत जातो तसतसा श्वास घेण्यास त्रास, हिरड्या किंवा नाकातून रक्त येणे यासारख्या समस्या देखील उद्भवू शकतात.
डॉक्टर सांगतात की जर तुम्हाला अशी लक्षणे जाणवत असतील तर लगेच डॉक्टरांचा सल्ला घ्या, ते डेंग्यूचे लक्षण मानले जाते. वेळेवर उपचार केल्यास लक्षणे गंभीर होण्यापासून वाचवता येतात.
डेंग्यूमध्ये प्लेटलेट्स कमी होण्याची समस्या
डेंग्यूच्या गंभीर प्रकरणांमध्ये किंवा वेळेवर उपचार न मिळाल्यास, रुग्णाच्या रक्तातील प्लेटलेट्सची संख्या झपाट्याने कमी होऊ लागते. सामान्य व्यक्तीच्या रक्तातील प्रति मायक्रोलिटर प्लेटलेट्सची संख्या 150,000 ते 250,000 दरम्यान असते.
डेंग्यूच्या जवळपास 80 ते 90 टक्के रुग्णांमध्ये त्याची पातळी 1 लाखाच्या खाली येते.10 ते 20 टक्के रुग्णांमध्ये, गंभीर प्रकरणांमध्ये ते 20 हजार किंवा त्याहून कमी असू शकते.
यामुळे आरोग्यास गंभीर धोका निर्माण होऊ शकतो. या परिस्थितीत, रुग्णाला रक्त चढवण्यासाठी अतिरिक्त प्लेटलेट्सची आवश्यकता असते.
डेंग्यू कसा टाळता येईल?
डेंग्यूच्या वाढत्या धोक्यांपासून दूर राहण्यासाठी प्रत्येकाने डासांपासून स्वतःचे संरक्षण करणे अत्यंत आवश्यक आहे. डासांपासून स्वतःचे रक्षण करण्यासाठी पूर्ण बाह्यांचा शर्ट आणि पँट घाला.
डेंग्यू, मलेरिया आणि चिकुनगुनिया या तापाचा प्रसार होत असलेल्या ठिकाणी जाणे टाळा. रात्री झोपताना मच्छरदाणी वापरणे सर्वात सुरक्षित मानले जाते.
3-4 दिवस जास्त तापाचा त्रास होत असेल तर डॉक्टरांच्या सल्ल्याने रक्त तपासणी करून घ्यावी, जेणेकरुन वेळेत स्थितीचे योग्य निदान करता येईल.