कुक्कुटपालन करणारे शेतकरी सध्या खूप अस्वस्थ आहेत. सध्या त्यांना दुहेरी त्रास सहन करावा लागत असल्याने त्यांच्या अडचणीत वाढ झाली आहे. एकीकडे कोंबड्यांना योग्य भाव मिळत नाही, तर दुसरीकडे कोंबड्यांच्या मृत्यूचे प्रमाण वाढले आहे. वाढत्या उष्णतेने कोंबड्यांचे हाल होत असल्याने हा प्रकार घडत आहे.
अति उष्णतेमुळे कोंबड्यांचा मृत्यू दर 15 ते 20 टक्क्यांनी वाढल्याचे कर्नालच्या पोल्ट्री फार्मर्सचे म्हणणे आहे. त्यामुळे कुक्कुटपालन करणाऱ्या शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान होत आहे.
ज्या कोंबड्यांचे कोंबड्यांमध्ये रूपांतर झाले आणि ज्या कोंबड्या विकून कमावल्या गेल्या, त्या कोंबड्या उष्णतेने मरत आहेत. याचा परिणाम कुक्कुटपालन करणार्‍यांच्या उत्पन्नावर होत आहे. उष्णतेमुळे अंडी आणि कोंबडीच्या उत्पादनात 20 ते 25 टक्क्यांनी घट झाली आहे.
पुढील महिन्यात श्रावण महिना सुरू होत आहे. हिंदूंसाठी हा सर्वात पवित्र महिना आहे, ज्या दरम्यान शिवभक्त कंवर बाहेर काढतात. या पवित्र महिन्यात लोक मांसाहार आणि अंडी खाणे टाळतात. त्यामुळे येत्या काही दिवसांत चिकन आणि अंड्यांचे भाव आणखी घसरतील. मात्र त्याआधीच पोल्ट्री फार्मर्स अडचणीत आले आहेत. श्रावनापूर्वीच उन्हामुळे कोंबड्यांचे भाव गडगडले आहेत.
शेतकऱ्यांचा प्रश्न काय?
“प्रत्येक ब्रॉयलर कोंबडीचा सरासरी उत्पादन खर्च 20-25 रुपये आहे, परंतु ते 04-05 रुपये प्रति पिल्ले विकले जात आहे. इनपुट कॉस्ट दिवसेंदिवस वाढत आहे, ज्यामुळे हॅचरी मालकांचे नुकसान होत आहे,” कर्नाल जिल्ह्यातील हॅचरी मालक वीरेंद्र चौधरी यांनी सांगितले.
कुक्कुटपालन उत्पादक यशपाल कंबोज यांनी सांगितले की, पोल्ट्री फीड मका आणि सोया या दोन प्रमुख पोल्ट्री फीडच्या खर्चात वाढ झाल्याने पिल्ले पालनाचा खर्चही वाढला आहे. मका 2000 रुपये प्रति क्विंटल आणि सोया 4,300-4,500 रुपये प्रति क्विंटल दराने खरेदी केला जात आहे.
साधारणपणे तीन ते 3.5 किलो चारा पिल्ले 35-40 दिवसांत दोन किलो वजनाची कोंबडी बनण्यास मदत करतो. सध्या एक कोंबडी 75 ते 80 रुपये किलोने विकली जात आहे, तर त्याची सरासरी किंमत 85 ते 90 रुपये किलो आहे.
वाढत्या उन्हामुळे चिकनची मागणी घटली आहे
वाढत्या उष्णतेमुळे चिकनची मागणी घटली असून पुढील महिन्यापर्यंत ती आणखी कमी होईल कारण अनेक राज्यांनी सावन महिन्यात चिकनच्या विक्रीवर बंदी घातली आहे. मध्य हरियाणा पोल्ट्री फार्मर्स असोसिएशनचे सचिव आणि दिल्ली प्रदेशातील राष्ट्रीय अंडी समन्वय समितीचे अध्यक्ष सुरिंदर भुतानी यांनी सांगितले की,
पोल्ट्री उद्योग दररोज सुमारे 3.5 कोटी अंडी आणि 150 टन चिकन तयार करतो. मात्र आता त्यात घट होताना दिसत आहे कारण वाढत्या उष्णतेमुळे पिल्ले मरत आहेत. अंडी उत्पादनातही घट झाली आहे.