Nitin Gadkari : फास्टॅगच्या (FASTag) त्रासातून देशाला लवकरच मुक्ती मिळणार आहे. यासोबतच टोलनाकेही (toll plazas) आता भूतकाळातील गोष्ट होणार आहेत.
वास्तविक, राष्ट्रीय महामार्गावरील (national highway) टोल हटवून ऑटोमॅटिक नंबर प्लेट रीडर कॅमेऱ्यातून (automatic number plate reader camera) टोल टॅक्स वसूल करण्याच्या योजनेवर सरकार काम करत आहे.
रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्री नितीन गडकरी (Road Transport and Highways Minister Nitin Gadkari) यांनी ही माहिती दिली आहे.
FASTag ऐवजी नंबर प्लेटवरून रिकव्हरी
मीडिया रिपोर्टनुसार, सध्या टोल प्लाझावर FASTag द्वारे कर कापला जातो. पण, लवकरच ऑटोमॅटिक नंबर प्लेट रीडर कॅमेरे हे काम करतील. कॅमेरे या ऑटोमेटिक नंबर प्लेट्स वाचतील आणि तुमच्या बँक खात्यातून टोल टॅक्सचे पैसे कापले जातील.
यासंदर्भात माहिती देताना रस्ते वाहतूक व महामार्ग मंत्री नितीन गडकरी म्हणाले की, या योजनेवर पायलट प्रोजेक्ट म्हणून काम सुरू आहे. ही योजना लागू करण्यासाठी कायदेशीर सुधारणा करण्याचाही विचार केला जाईल, असे ते म्हणाले.
नंबर प्लेट रीडर कॅमेरे बसवण्यात येणार आहेत
नितीन गडकरी म्हणाले की, आता टोल प्लाझा हटवण्याची आणि नंबर प्लेट रीडर कॅमेरे बसवण्याची तयारी सुरू आहे, जे वाहनचालकांकडून टोल टॅक्स वसूल करतील. रिपोर्टनुसार, ऑटोमॅटिक नंबर प्लेट रीडर कॅमेऱ्यांद्वारे टोल टॅक्स वसूल करण्यासाठी लागणारा वेळ कमी होणार आहे.
मात्र, या प्रकल्पातही काही अडथळे निर्माण होत असून, ते सोडविण्याचा विचार सुरू असल्याचे गडकरी म्हणाले. उदाहरणार्थ, नंबर प्लेटवर नंबर सोडून दुसरे काही लिहिले असेल तर कॅमेरा वाचण्यात अडचण येऊ शकते.
या समस्या सोडवण्याचा प्रयत्न
केंद्रीय मंत्री म्हणाले की, याशिवाय आणखी एका मोठ्या समस्येबद्दल बोलायचे झाले तर टोल टॅक्स न भरणाऱ्या वाहनचालकाला शिक्षा कशी करायची, कारण टोल टॅक्स चुकवणाऱ्या वाहनधारकाला शिक्षा करण्याची कोणतीही कायदेशीर तरतूद नाही.
यालाही कायद्याच्या कक्षेत आणण्याची गरज असल्याचे ते म्हणाले. ज्या वाहनांवर अशा नंबरप्लेट नाहीत, त्यांना ती बसवण्यासाठी ठराविक वेळ देण्यात येईल, असेही गडकरींनी आवर्जून सांगितले.
आता FASTag द्वारे 97% कलेक्शन
सरकारने टोल टॅक्स कपातीसाठी फास्टॅग लागू केल्यानंतर, कपातीसाठी लागणारा वेळ सोबतच, टोल प्लाझावरील लांबलचक रांगांनाही मोठ्या प्रमाणात दिलासा मिळाला आहे. सध्या महामार्गावरील एकूण 40,000 कोटी रुपयांच्या एकूण टोल टॅक्सपैकी 97 टक्के रक्कम FASTags वरून गोळा केली जात आहे.
तर रोख किंवा कार्डद्वारे तीन टक्के कर वसूल केला जात आहे. या प्रक्रियेत लागणाऱ्या वेळेबद्दल सांगायचे तर, FASTags आल्यानंतर, टोल प्लाझा ओलांडण्यासाठी वाहनाला लागणारा सरासरी वेळ सुमारे 47 सेकंद आहे.
आधीच्या मॅन्युअल पद्धतीने वसुली करताना, जिथे एका तासात सुमारे 112 वाहने टोलमधून जातात, ही सुविधा सुरू झाल्यानंतर, एका तासात 260 हून अधिक वाहने सहजपणे टोल ओलांडतात.
FASTag च्या या समस्या
देशात टोल वसुलीची फास्टॅग प्रणाली लागू झाल्यानंतर काही फायदे होत असतानाच काही मोठ्या समस्याही समोर आल्या आहेत. उदाहरणार्थ, काही वाहनांवर FASTag बसवलेला आहे, परंतु खात्यातील शिल्लक कमी असल्यामुळे विलंब होतो.
याशिवाय काही वेळा काही टोल प्लाझावर इंटरनेट कनेक्टिव्हिटीच्या समस्याही येतात, त्यामुळे बराच वेळ जातो. या सर्व समस्या लक्षात घेऊन सरकारने नवा आराखडा तयार केला आहे. त्यात आलेल्या अडचणी दूर केल्यानंतर ही प्रणाली लवकरच देशात लागू होऊ शकते.