money news :- नितीन गडकरी यांनी ‘ET ग्लोबल बिझनेस समिट’ च्या कार्यक्रमात Flex Fuel बद्दल माहिती दिली. ते म्हणतात की सरकार 100% स्वच्छ ऊर्जा स्त्रोतांपासून सार्वजनिक वाहतूक चालवण्याच्या योजनेवर काम करत आहे. लवकरच फ्लेक्स इंधनाची वाहने सर्वसामान्यांपर्यंत पोहोचतील अशी अपेक्षा आहे.
डिझेल-पेट्रोलच्या वाढत्या दरांमुळे सर्वसामान्य नागरिकांच्या अडचणी वाढल्या आहेत. याशिवाय पेट्रोल आणि डिझेलवर चालणाऱ्या वाहनांमधून होणारे प्रदूषणही मोठ्या प्रमाणात आहे. अशा परिस्थितीत परिवहन मंत्रालय अनेक दिवसांपासून ‘फ्लेक्स-इंधन’ वाहनांच्या निर्मितीवर काम करत आहे.
केंद्रीय मंत्री नितीन गडकरी यांनी नुकतेच सांगितले की, त्यांनी सर्व मोठ्या ऑटोमोबाईल कंपन्यांशी याबाबत चर्चा केली आहे. फ्लेक्स इंधन वाहनांचे उत्पादन सहा महिन्यांत सुरू होईल, असे आश्वासन कंपन्यांनी दिले आहे. त्यानंतर देशाचे पेट्रोल आणि डिझेलवरील अवलंबित्व कमी होईल तसेच प्रदूषणही कमी होईल.
पण आता प्रश्न असा आहे की ही फ्लेक्स इंधन वाहने कोणती? आणि त्यांचा वापर करून पेट्रोल आणि डिझेलचे भाव कसे कमी करता येतील?
फ्लेक्स इंधन वाहने:
येथे ‘फ्लेक्स’ हा शब्द ‘लवचिक’ वरून आला आहे. फ्लेक्स इंधन वाहने अशी वाहने असतील जी फ्लेक्स इंधन इंजिनवर चालतील. फ्लेक्स फ्युएल इंजिन म्हणजे एकापेक्षा जास्त प्रकारच्या इंधनावर चालणारे इंजिन किंवा तुम्ही ते मिश्रित इंधनावरही चालवू शकता.
दुसरीकडे, जर आपण फ्लेक्स इंधनाबद्दल बोललो तर तज्ञ म्हणतात की फ्लेक्स इंधन हे गॅसोलीन, इथेनॉल किंवा मिथेनॉल मिसळून बनवलेले पर्यायी इंधन आहे.
हे तंत्रज्ञान नवीन नाही. हे प्रथम 1990 च्या दशकाच्या सुरुवातीस विकसित केले गेले होते आणि कार बायबलनुसार 1994 मध्ये मोठ्या प्रमाणात उत्पादित फोर्ड टॉरसमध्ये वापरले गेले होते. फ्लेक्स इंधन इंजिन वापरणारा ब्राझील हा सर्वात मोठा देश आहे.
आता भारतात लवकरच फ्लेक्स इंधन वाहनांचा वापर सुरू होणार आहे. कारण फ्लेक्स इंधन केवळ तेलाच्या किमती कमी करण्यासाठीच नव्हे तर प्रदूषण कमी करण्यासाठीही उपयुक्त ठरेल.
तेलाचे भाव कसे खाली येतील?
पर्यायी इंधनाबाबत भारतात दीर्घकाळापासून नियोजन केले जात आहे. इथेनॉल आणि मिथेनॉलचे मिश्रण करून फ्लेक्स इंधन बनवले जाऊ शकते, असे सांगितले जात आहे. फ्लेक्स फ्युएल इंजिन सुरू केल्याने, तुम्ही फक्त पेट्रोल किंवा डिझेलवर किंवा फ्लेक्स इंधनावर वाहने चालवू शकाल.
विशेष म्हणजे फ्लेक्स फ्युएलमध्ये इथेनॉल आणि मिथेनॉल हे एक प्रकारचे जैव-उत्पादन आहेत. ऊस, मका आणि इतर कृषी कचऱ्यापासून हे उपपदार्थ तयार केले जातात. लागवडीनंतर या पिकांमधून उरलेल्या कचऱ्यावर प्रक्रिया करून ते तयार करता येते.
त्याची किंमतही कमी आहे. अशा प्रकारे, फ्लेक्स इंधन कमी खर्चात तयार केले जाऊ शकते आणि ते पेट्रोल आणि डिझेलला पर्यावरणपूरक पर्याय म्हणून वापरले जाईल. फ्लेक्स इंधन इंजिन बाजारात आल्यास ते फ्लेक्स इंधनावर चालवता येतील ज्यामुळे पेट्रोल आणि डिझेलची मागणी कमी होईल.
देशाचे पेट्रोल आणि डिझेलवरील अवलंबित्व कमी झाले तर तेलाच्या किमती आणखी स्वस्त होतील हे आपल्या सर्वांना माहीत आहे.
प्रदूषणाला आळा बसला तर शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढेल.
सर्वोत्तम भाग म्हणजे पिकांचे जैवउत्पादन असल्याने, फ्लेक्स इंधन हे पर्यावरणास अनुकूल आहे. यामुळे कमीत कमी प्रदूषण होईल. प्रदूषण ही आज आपल्या देशातील एक मोठी समस्या आहे. विशेषत: वाहनांमधून निघणारा धूर हे यामागे मोठे कारण आहे.
पेट्रोलियम इंधन हे कोणत्याही प्रकारे पर्यावरणासाठी चांगले नाही. अशा परिस्थितीत फ्लेक्स इंधनावर भर दिला तर कार्बन उत्सर्जन कमी होईल. पर्यावरणाच्या रक्षणासोबतच शेतकऱ्यांना आर्थिक सुरक्षितताही मिळेल.
देशात फ्लेक्स इंधन बनवल्यास शेतकऱ्यांकडून पिकाचा कचरा विकत घेतला जाईल. त्यामुळे त्यांना अतिरिक्त उत्पन्न मिळेल. तसेच, शेतकरी या फ्लेक्स इंधनाचा वापर पंप, ट्रॅक्टर इत्यादी शेतीच्या कामासाठी करू शकतात. त्यामुळे त्यांना पेट्रोल आणि डिझेल खरेदी करण्याची गरज भासणार नाही.
नितीन गडकरी यांनी ‘ईटी ग्लोबल बिझनेस समिट’च्या कार्यक्रमात ही माहिती दिली. त्याच वेळी, ते म्हणतात की सरकार 100 टक्के स्वच्छ ऊर्जा स्त्रोतांपासून सार्वजनिक वाहतूक चालवण्याच्या योजनेवर काम करत आहे. लवकरच फ्लेक्स इंधनाची वाहने सर्वसामान्यांपर्यंत पोहोचतील अशी अपेक्षा आहे.