Gravitational force In Earth : जगात अशी तीन ठिकाणे आहेत जी प्रचंड चुंबकीय शक्तीचे केंद्र मानली जातात. यापैकी एक ठिकाण भारतातील उत्तराखंडमध्ये आहे.
उत्तराखंडच्या कुमाऊं प्रांतातील अल्मोरा जिल्ह्यातील कासार पर्वतावर नासाने संशोधन केले तेव्हा कळले की कासार देवी मंदिराच्या (उत्तराखंड, कासार देवी मंदिर) सभोवतालचा संपूर्ण परिसर व्हॅन अॅलन बेल्ट आहे. या ठिकाणची प्रचंड ऊर्जा पाहून नासालाही आश्चर्य वाटले.
नासाच्या मते, कासार पर्वताच्या पृथ्वीवर प्रचंड भूचुंबकीय पिंड आहेत. यामुळे या भागात गुरुत्वाकर्षणाचे बल इतर ठिकाणांपेक्षा जास्त आहे. कासार पर्वतावर व्हॅन अॅलन बेल्ट तयार होण्यामागची कारणे जाणून घेण्यासाठी नासा काही काळापासून संशोधन करत आहे.
उत्तराखंडमधील कासार देवी मंदिराच्या आजूबाजूच्या परिसराव्यतिरिक्त दक्षिण अमेरिकेतील पेरूमधील माचू-पिचू आणि इंग्लंडमधील स्टोन हेंग यांच्यात कमालीचे साम्य आहे. या तीन ठिकाणी चुंबकीय शक्तीचा विशेष बंडल आहे.
नासाने GPS-8 चिन्हांकित केले
कासार देवी मंदिराला वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून कधीच विशेष महत्त्व दिले गेले नाही. आता नासाने या क्षेत्रातील भूचुंबकीय प्रभाव ओळखला आहे. कासार देवी मंदिर संकुलातील GPS 8 (KASAR DEVI GPS 8) हा बिंदू आहे ज्याबद्दल NASA ने गुरुत्वाकर्षण बिंदूबद्दल सांगितले आहे.
नासाने मुख्य मंदिराच्या गेटच्या डाव्या बाजूला हे ठिकाण चिन्हांकित करून GPS-8 लिहिले आहे. कासार देवी मंदिर दुसऱ्या शतकातील आहे. येथे दरवर्षी नोव्हेंबर ते डिसेंबर दरम्यान कासार देवीची जत्रा भरते. सध्याचे मंदिर 1948 मध्ये बिर्ला कुटुंबाने बांधले होते. येथे 1950 मध्ये बांधलेले शिवमंदिरही आहे.
हिप्पी चळवळीतून ओळख मिळाली
1890 मध्ये स्वामी विवेकानंद येथे आले. इथल्या टेकडीच्या एका निर्जन गुहेत त्यांनी अत्यंत तीव्र तप केले. त्यांच्याशिवाय पाश्चात्य देशांतील अनेक साधकही येथे आले आहेत. हा परिसर क्रॅंक रिजसाठीही प्रसिद्ध आहे. 1980-70 च्या हिप्पी चळवळीत हा परिसर खूप प्रसिद्ध झाला आहे.
गुरुदेव रवींद्रनाथ टागोर, तिबेटी बौद्ध गुरु लामा अनागरिका गोविंदा, पाश्चात्य बौद्ध शिक्षक रॉबर्ट थुरुमन हेही कासार देवी मंदिरात आले आहेत. याशिवाय डीएस लॉरेन्स, कॅट स्टीव्हन्स, बॉब डायलन, जॉर्ज हॅरिस, डेन्मार्कचे अल्फ्रेड सोरेनसेन यांसारखे पश्चिमेकडील अनेक सेलिब्रिटी येथे आले आहेत.
व्हॅन ऍलन रेडिएशन बेल्ट म्हणजे काय?
कासार देवी मंदिर हे वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून अतिशय मनोरंजक आहे. हे पृथ्वीच्या अगदी बाहेर असलेल्या मॅग्नेटोस्फियर किंवा मॅग्नेटोस्फियरशी संबंधित आहे. पृथ्वीच्या मॅग्नेटोस्फियरमुळे, मोठ्या प्रमाणात ऊर्जा-भरलेले चार्ज केलेले कण तयार झाले आहेत.
याला व्हॅन अॅलन रेडिएशन बेल्ट म्हणतात. नासाच्या संशोधनाने पुष्टी केली आहे की पृथ्वीचे भूचुंबकीय क्षेत्र ऊर्जावान कण विखुरून सौर वाऱ्याला आपले वातावरण नष्ट करण्यापासून प्रतिबंधित करते. या पट्ट्याला आयोवा विद्यापीठाचे खगोलशास्त्रज्ञ जेन्स व्हॅन अॅलन यांचे नाव देण्यात आले आहे.