आर्टन कॅपिटलने पासपोर्ट इंडेक्स 2022 जारी केला आहे. या निर्देशांकात UAE चा पासपोर्ट सर्वात शक्तिशाली आणि अफगाणिस्तानचा पासपोर्ट सर्वात कमकुवत आहे. या यादीत भारत 69 व्या स्थानावर आहे. तर पाकिस्तान 94 व्या स्थानावर आहे.
आर्टन कॅपिटलने 2022 मध्ये जगातील सर्वात शक्तिशाली आणि कमकुवत पासपोर्ट असलेल्या देशांची यादी जाहीर केली आहे. या यादीत UAE चा पासपोर्ट सर्वात मजबूत असल्याचे सांगण्यात आले आहे. या यादीत भारताचा पासपोर्ट 69 व्या क्रमांकावर आहे.
तर पाकिस्तान 94 व्या तर बांगलादेश 92 व्या क्रमांकावर आहे. या यादीवरून हे कळते की कोणत्या देशातील नागरिकांना किती देशात व्हिसा फ्री एंट्री मिळू शकते आणि किती देशांमध्ये व्हिसा ऑन अरायव्हल एन्ट्री दिली जाऊ शकते.
भारत आणि पाकिस्तानची स्थिती काय आहे ?:- आर्टन कॅपिटलने जारी केलेल्या 2022 च्या सर्वात शक्तिशाली पासपोर्टच्या यादीत भारत 69 व्या स्थानावर आहे. भारतीय नागरिक 24 देशांमध्ये व्हिसा मोफत प्रवेश करू शकतात. तर 48 देशांमध्ये भारतीय नागरिकांना व्हिसा ऑन अरायव्हलची सुविधा मिळणार आहे. 126 देशांना भेट देण्यासाठी भारतीय नागरिकांना व्हिसाची आवश्यकता असेल.
या यादीत पाकिस्तान 94 व्या स्थानावर आहे. येथील नागरिकांना फक्त 10 देशांमध्ये व्हिसा फ्री एंट्री मिळू शकते. तर 154 देशांमध्ये प्रवेशासाठी व्हिसा आवश्यक असेल.
दुसऱ्या स्थानावर 11 देश :-शक्तिशाली पासपोर्ट असलेल्या देशांच्या यादीत दुसऱ्या स्थानावर जर्मनी, इटली, फ्रान्स, स्पेन, लक्झेंबर्ग, उत्तर कोरिया असे 10 युरोपीय देश आणि एकूण 11 देशांचा समावेश आहे. या सर्व देशांतील नागरिकांना 126 देशांमध्ये व्हिसा फ्री प्रवेश मिळू शकतो. व्हिसा ऑन अरायव्हल सुविधा 47 देशांमध्ये उपलब्ध असेल.
आर्टन कॅपिटलने जाहीर केलेल्या या यादीत अमेरिका आणि ब्रिटन यांना अनुक्रमे तिसऱ्या आणि चौथ्या स्थानावर ठेवण्यात आले आहे. अमेरिकन नागरिकांना 116 देशांमध्ये व्हिसा फ्री एंट्री मिळू शकते तर ब्रिटीश नागरिकांना 118 देशांमध्ये व्हिसा फ्री एन्ट्री मिळू शकते.
शीर्षस्थानी UAE आणि तळाशी अफगाणिस्तान :- युनायटेड नेशन्समध्ये समाविष्ट 139 देशांपैकी UAE पासपोर्ट 2022 मध्ये सर्वात शक्तिशाली म्हणून वर्णन केले गेले आहे. UAE चे नागरिक 180 देशांमध्ये सहज प्रवेश करू शकतात. 121 देशांतील नागरिकांना व्हिसा फ्री एंट्री असेल तर 59 देशांमध्ये व्हिसा ऑन अरायव्हल सुविधा उपलब्ध असेल. म्हणजेच UAE च्या नागरिकांना 59 देशांमध्ये सहज व्हिसा ऑन अरायव्हल मिळणार आहे. UAE च्या नागरिकांना फक्त 18 देशांमध्ये प्रवेश करण्यासाठी अगोदर व्हिसाची आवश्यकता असेल.
त्याच वेळी, आर्टन कॅपिटलने जारी केलेल्या या यादीत अफगाणिस्तानचा पासपोर्ट सर्वात कमकुवत असल्याचे वर्णन केले आहे. अफगाणिस्तानच्या नागरिकांना केवळ 38 देशांमध्ये व्हिसा मुक्त प्रवेश मिळू शकतो.
हा पासपोर्ट इंडेक्स संयुक्त राष्ट्राचे 139 सदस्य देश आणि त्याच्या 6 वेगवेगळ्या बाबी लक्षात घेऊन तयार करण्यात आला आहे. हा निर्देशांक तयार करण्यासाठी वापरण्यात येणारी आकडेवारी सरकारद्वारे प्रदान केली जाते. यासोबतच वेळोवेळी क्राउडसोर्सिंगच्या माध्यमातूनही हा डेटा गुप्तपणे शोधला जातो.
सर्व देशांचे पासपोर्ट वैयक्तिक रँक निर्धारित करण्यासाठी त्रि-स्तरीय पद्धत आणि मोबिलिटी स्कोअर च्या आधारे रेट केले जातात. यामध्ये व्हिसा फ्री , व्हिसा ऑन अरायव्हल , eTA आणि eVisa यांचाही समावेश आहे. हा स्कोअर नंतर व्हिसा ऑन अरायव्हल आणि संयुक्त राष्ट्र मानव विकास निर्देशांक 2018 साठी टाय ब्रेकर म्हणून वापरला जातो.