Heart Health : तुम्ही पाहिले असेल की लहान वयातील लोकांमध्ये हृदयविकाराच्या झटक्याने मृत्यूचे प्रमाण वाढत चालले आहे. अशा वेळी यामागे अनेक मोठी कारणे आहेत.
दरम्यान, पूर्वी जिथे हृदयविकाराचा झटका हा वृद्धांमध्ये दिसून येत होता, तिथे आता तरुणही त्याला बळी पडत आहेत. यामागे काय कारण आहे? लोकांना त्याबद्दल जाणून घ्यायचे असल्याने लोकांमध्ये या समस्येची चिंता वाढली आहे.
जे तरुण खूप व्यायाम करतात किंवा स्टिरॉइड्स घेतात त्यांना याची काळजी असते. एवढेच नव्हे तर आरोग्याबाबत जागरूक भारतीयांना अशा मृत्यूची नेमकी कारणे जाणून घ्यायची आहेत.
सामान्यत: अस्वास्थ्यकर आहार, धूम्रपान आणि ड्रग्ज हे हृदयविकाराच्या झटक्यासाठी जबाबदार मानले जात होते. पण आता तसे राहिले नाही. आता जी व्यक्ती निरोगी आहे आणि हसत-खेळत राहते त्यालाही हृदयविकाराचा झटका येतो.
डॉ. विजय कुमार, वरिष्ठ सल्लागार इंटरव्हेंशनल कार्डिओलॉजिस्ट, उजाला सिग्नस ब्राइटस्टार हॉस्पिटल, मुरादाबाद, म्हणतात की हृदयविकाराचा झटका फक्त जास्त जिम किंवा स्टिरॉइड्समुळे होत नाही.
उलट त्यामागे अनेक जोखीम घटक आहेत. डॉ विजय कुमार यांनी स्पष्ट केले की “या मृत्यूचे श्रेय लठ्ठपणा, मधुमेह, उच्च रक्तदाब, उच्च कोलेस्ट्रॉल, हायपरकोलेस्टेरोलेमिया, हृदयविकाराचा कौटुंबिक इतिहास आणि कोरोनरी धमनी रोग इत्यादींसारख्या इतर जोखीम घटकांमुळे असू शकतो.
अति जंक फूड, बैठी जीवनशैली आणि ताणतणाव यामुळेही असे मृत्यू होतात. अशी काही कारणे आहेत ज्यांची फारशी चर्चा होत नाही, जसे की जन्मजात दोष, अनुवांशिक समस्या, मायोकार्डियल ब्रिज आणि कार्डिओमायोपॅथी इत्यादींमुळे देखील अचानक हृदयविकाराचा झटका येऊ शकतो. या हृदयरोग किंवा परिस्थितींमुळे धोका वाढतो. या सर्व गोष्टींमुळे तरुणांमध्ये अशा मृत्यूचे प्रमाण अधिक आहे.
हृदयविकाराचा झटका आणि कार्डिएक अरेस्ट यातील फरक
हृदयविकाराचा झटका आणि कार्डियाक अरेस्ट हे दोन्ही हृदयाचे आजार आहेत, जे रक्ताभिसरणाशी संबंधित आहेत. हृदयविकाराचा झटका येतो जेव्हा रक्तवाहिन्यांमधील रक्त प्रवाह अवरोधित होतो आणि हृदयाचा तो भाग ऑक्सिजनच्या कमतरतेमुळे मरतो. तर हृदयाच्या विद्युत प्रणालीमध्ये काही प्रकारच्या त्रुटीमुळे हृदयविकाराचा झटका येतो. त्यामुळे हृदयाचे ठोके अचानक बंद होतात.
हृदय निरोगी ठेवण्यासाठी टिप्स
डॉ. कुमार तरुण प्रौढांना हृदयविकाराच्या कोणत्याही लक्षणांकडे दुर्लक्ष करू नका आणि काही आढळल्यास त्वरित डॉक्टरांना भेटण्याचा सल्ला देतात. ते पुढे सल्ला देतात, “जेव्हा तरुणांमध्ये हृदयविकाराचा झटका येतो तेव्हा त्यांना छातीत तीव्र वेदना होतात. त्यानंतर हृदयविकाराचा झटका येतो.
इतर लक्षणांमध्ये श्वास लागणे, खांदे, हात आणि जबडा दुखणे, अत्यंत थकवा, डोके दुखणे, घाम येणे आणि उलट्या यांचा समावेश असू शकतो. काही तरुण स्नायू तयार करण्यावर अधिक भर देतात, त्याऐवजी त्यांनी जास्त खाणे टाळावे आणि एरोबिक व्यायाम करावा. तंदुरुस्त राहण्यासाठी योग आणि ध्यानावर लक्ष केंद्रित करा.