Eucalyptus Farming: भारतात हरियाणा, आंध्र प्रदेश, तामिळनाडू, मध्य प्रदेश, बिहार, केरळ, गुजरात, पश्चिम बंगाल, गोवा, महाराष्ट्र, पंजाब, कर्नाटक आणि उत्तर प्रदेशमध्ये निलगिरीची मोठ्या प्रमाणावर लागवड केली जाते. त्याचे लाकूड पार्टिकल बोर्ड आणि इमारतींचे फर्निचर बनवण्यासाठी वापरले जाते.
निलगिरीला भारतात सफेडा आणि निलगिरी म्हणून ओळखले जाते. त्याच्या काड्या खूप मजबूत असतात. घरापासून ते पार्टिकल बोर्ड आणि इमारतींपर्यंत फर्निचर बनवण्यासाठी याचा वापर केला जातो. याला त्याच्या रोपासाठी कोणत्याही विशेष हवामान आणि माती (Climate and soil) ची आवश्यकता नाही. ते कुठेही वाढू शकते.
निलगिरीच्या लागवडीसाठी या प्रकारची माती आवश्यक आहे –
भारतात निलगिरीची लागवड (Eucalyptus cultivation) हरियाणा, आंध्र प्रदेश, तामिळनाडू, मध्य प्रदेश, बिहार, केरळ, गुजरात, पश्चिम बंगाल, गोवा, महाराष्ट्र (Maharashtra) , पंजाब, कर्नाटक आणि उत्तर प्रदेशमध्ये मोठ्या प्रमाणावर केली जाते.
त्याची वनस्पती 6.5 ते 7.5 दरम्यान P.H. आदरणीय जमिनीत चांगला विकास होतो. हे झाड कमाल 47 अंश आणि किमान 0 अंश तापमानापर्यंत तग धरण्यास सक्षम आहे.
फील्ड तयार करणे आणि लागवड करणे –
निलगिरी रोपाची लागवड करण्यापूर्वी शेतातील तण स्वच्छ करावे. नंतर दोन-तीन वेळा चांगली नांगरणी करावी. यानंतर रोपे लावण्यासाठी खड्डा तयार करा. खड्डा तयार झाल्यानंतर, पुनर्लावणीची प्रक्रिया सुरू करा. त्यासाठी रोपवाटिकेत बिया टाकून रोपे तयार केली जातात. तुम्ही ही रोपे कोणत्याही नोंदणीकृत नर्सरी (Registered Nursery) मधूनही खरेदी करू शकता.
सह-पीक तंत्रज्ञानाचा अवलंब करा –
निलगिरीच्या झाडांना झाडे होण्यासाठी सुमारे 8 ते 10 वर्षे लागतात. दरम्यान शेतकरी (Farmers) मोकळ्या जागेत औषधी किंवा मसाला पिके घेऊन अतिरिक्त नफा मिळवू शकतात. या झाडांच्या मध्ये हळद आणि आले (Turmeric and Ginger) यांसारखी पिके लावण्याची शिफारस तज्ञ करतात.
50 ते 60 लाख नफा –
निलगिरीच्या रोपांची पूर्ण वाढ होऊन झाडे होण्यासाठी 10 ते 12 वर्षे लागतात. त्याचा लागवडीचा खर्चही कमी आहे. झाडाचे वजन सुमारे 400 किलो असते. एक हेक्टर शेतात सुमारे एक ते दीड हजार झाडे लावता येतात. झाडे तयार झाल्यानंतर ही लाकडे विकून शेतकरी 50 ते 60 लाख सहज कमवू शकतो.