Lotus Cultivation: कमळाच्या लागवडीबद्दल (Lotus cultivation) असा समज आहे की, ते तलाव आणि तलावांच्या घाणेरड्या पाण्यातच उगवते. हे पूर्णपणे खरे नाही. आपण शेतात कमळाची फुलेही लावू शकतो.
सर्वात महत्त्वाची बाब म्हणजे हे कमळाचे पीक अवघ्या 3 ते 4 महिन्यांत तयार होते. यामुळेच तज्ञ कमी खर्चात जास्त उत्पादन (Production) देणाऱ्या पिकांच्या श्रेणीत त्याची गणना करतात.
कमळ लागवडीसाठी लक्षात ठेवण्याच्या गोष्टी –
ओलसर जमीन (Moist ground) कमळ लागवडीसाठी अतिशय योग्य आहे. सावलीच्या ठिकाणी त्याची लागवड करू नका. कमळाच्या रोपांना प्रकाशाची नितांत गरज असते. थंडीपासून संरक्षण करणे खूप महत्वाचे आहे.
तसे न केल्यास पीक निकामी होईल. कमळाच्या लागवडीत पुरेसे पाणी असावे. त्याच्या लागवडीसाठी पावसाळा (Rain) महिना सर्वात योग्य मानला जातो. या महिन्यात झालेल्या दमदार पावसामुळे कमळ पिकाच्या गरजा पूर्ण झाल्या आहेत.
कमळाची लागवड कशी करावी –
कमळाची लागवड करण्यापूर्वी प्रथम शेतात नांगरणी (Plowing in the field) करावी. कमळाची पेरणी बियाणे आणि कटिंग अशा दोन्ही पद्धतीने करता येते. नांगरणीनंतर शेतात कमळाचे पेन किंवा बिया लावा.
दोन महिने शेतात पाणी ठेवले जाते. याशिवाय शेतात चिखल साचलेला असतो, त्यामुळे पिकाची वाढ झपाट्याने होते. हे पीक ऑक्टोबरपर्यंत तयार होते, त्यानंतर तुम्ही त्याची काढणी करता.
खर्चापेक्षा कितीतरी पट जास्त नफा –
कमळाची लागवड सुरू करण्यासाठी जास्त उत्पन्न लागत नाही. तुम्ही एका एकरात 5 ते 6 हजार कमळाची रोपे आरामात लावू शकता. त्याच्या लागवडीसाठी 25 ते 30 हजारांपर्यंत खर्च येतो.
त्याच्या फुलांशिवाय बिया आणि कमळाच्या पिशव्याही (Lotus bags) विकल्या जातात. म्हणजे एका पिकातून तीन नफा. तज्ज्ञांच्या मते या पिकातून 25 ते 30 हजारांच्या खर्चात शेतकऱ्याला 2 लाखांपर्यंतचा नफा सहज मिळू शकतो.