Janmashtami 2022: अनेक ठिकाणी 19 ऑगस्ट रोजी जन्माष्टमीचा (Janmashtami) सण साजरा केला जात आहे. केवळ मथुरा-वृंदावनच नाही तर संपूर्ण भारतात जन्माष्टमी मोठ्या थाटामाटात साजरी केली जाते. भाद्रपद महिन्यातील कृष्ण पक्षातील अष्टमी तिथीला जन्माष्टमी हा पवित्र सण साजरा केला जातो.
आपण नेहमीच जन्माष्टमी साजरी करतो, पण राधा आणि श्रीकृष्णाची (Radha and Krishna) भेट कशी झाली हे जाणून घेण्याचा तुम्ही कधी प्रयत्न केला आहे का? आपण नेहमीच एक गोष्ट ऐकत आलो की श्रीकृष्णाशिवाय राधा अपूर्ण आहे आणि श्रीकृष्ण राधाशिवाय अपूर्ण आहेत.
पण तुम्ही कधी हे जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला आहे का की जेव्हा हे दोघे एकमेकांशिवाय अपूर्ण आहेत तेव्हा त्यांनी लग्न (marriage) का केले नाही. ही गोष्ट जाणून घेण्यात अनेकांना रस आहे. लग्न झाले नसतानाही दोघींची नेहमी एकत्र पूजा केली जाते. जगात अशी अनेक जोडपी आहेत जी भगवान श्रीकृष्ण आणि राधा यांना आपले प्रेरणास्थान मानतात. चला जाणून घेऊया, राधा आणि भगवान कृष्ण यांच्या जीवनातील काही न ऐकलेल्या कथा.
पृथ्वीवर जन्म घेतल्यानंतर भगवान कृष्ण आणि राधा यांची भेट कशी झाली –
असे मानले जाते की, जेव्हा भगवान श्रीकृष्ण चार ते पाच वर्षांचे होते तेव्हा ते आपल्या वडिलांसोबत गायी चरण्यासाठी शेतात गेले होते. त्याच्या वडिलांना आश्चर्य वाटावे म्हणून त्याने वसंत ऋतूमध्ये वादळ आणले आणि त्याला काहीही माहित नसल्यासारखे केले. अचानक मुसळधार पाऊस सुरू झाला आणि कृष्णजी रडू लागले.
कृष्णाला रडताना पाहून त्यांच्या वडिलांनी त्यांना घट्ट मिठी मारली. भगवान कृष्णाच्या वडिलांना काळजी वाटू लागली की, या ऋतूत आपल्याला कृष्णाची काळजी घ्यावी लागेल तसेच गायींचीही काळजी घ्यावी लागेल. कृष्णाच्या वडिलांना त्याच वेळी एक सुंदर मुलगी येताना दिसली.
ज्याला पाहून नंद बाबा (Nanda Baba) शांत झाले आणि त्यांनी त्या मुलीला कृष्णाची काळजी घेण्यास सांगितले. मुलीने कृष्णाची काळजी घेण्यासाठी हो म्हटल्यावर नंदजी गायी घेऊन घरी गेले.
जेव्हा भगवान कृष्ण आणि मुलगी एकटे होते, तेव्हा कृष्णजी मुलीसमोर केशरी वस्त्र परिधान केलेल्या तरुणाच्या रूपात प्रकट झाले, त्याच्या डोक्यावर मोराची पिसे होती, काळ्या रंगाची आणि हातात बासरी होती.
कृष्णाजींनी त्या मुलीला विचारले की, दोघ स्वर्गात असताना तिला असा प्रसंग आठवला का? ती मुलगी हो म्हणाली कारण तिथे भगवान श्रीकृष्णाची राधा होती. अशा प्रकारे पृथ्वीवर जन्म घेतल्यानंतर दोघेही पहिल्यांदाच भेटले.
भगवान श्रीकृष्ण आणि राधा यांची भेट कुठे झाली? –
असे मानले जाते की, जेव्हा भगवान श्रीकृष्ण आणि राधा अनेकदा वृंदावनमध्ये भेटत असत. भगवान श्रीकृष्ण दररोज धबधब्याजवळ बासरीचे मधुर सूर वाजवत असत आणि तोच मधुर आवाज ऐकून राधाजी त्यांना भेटायला येत असत.
भगवान कृष्ण आणि राधा कधीच वेगळे झाले नाहीत –
मान्यतेनुसार, राधा भगवान कृष्णापासून कधीही विभक्त होत नाहीत. भगवान श्रीकृष्ण आणि राधा यांच्यातील प्रेमाचे नाते (love relationship) शारीरिक नव्हते, तर ते भक्तीचे शुद्ध स्वरूप होते. असेही म्हटले जाते की, भगवान कृष्ण आणि राधा ही दैवी स्वरूपाची दोन भिन्न तत्त्वे आहेत.
भगवान कृष्ण आणि राधा यांनी एकमेकांशी लग्न का केले नाही? –
भगवान कृष्ण आणि राधा यांनी एकमेकांशी लग्न न करण्याचा निर्णय घेतला होता कारण त्यांचा असा विश्वास होता की, प्रेम आणि विवाह एकमेकांपासून पूर्णपणे भिन्न आहेत. प्रेम शरीराने होत नाही तर भक्ती आणि पवित्रतेने येते हे सिद्ध करण्यासाठी दोघांनीही एकमेकांशी लग्न न करून प्रेमाची परम भक्ती साऱ्या जगासमोर ठेवली.
काही समजुतींनुसार, राधाने स्वतःला कृष्णासाठी योग्य मानले नाही कारण ती गायपालक (cowherd) होती. त्यामुळे भगवान श्रीकृष्णाशी लग्न न करण्याच्या निर्णयावर ती ठाम होती. याशिवाय आणखी एक मत आहे की, भगवान श्रीकृष्ण आणि राधा एकमेकांना एक आत्मा मानत होते, म्हणून त्यांनी स्वतःच्या आत्म्याशी लग्न कसे करावे हे सांगितले होते.