Bakrid 2022 :Eid al Adha 2022 (ईद-उल-अधा 2022)बकरी ईदला बकऱ्याचा बळी देण्याची प्रथा आहे. बकरीद का साजरी करायची? बकरीदला ईदगाहला का जायचे? आपल्याला लेखात याबद्दल माहिती असेल.
बकरीद 2022: ईद अल-अधा धु अल-हिज्जाच्या 10 व्या दिवशी आणि इस्लामिक कॅलेंडरच्या 12 व्या महिन्यात साजरी केली जाते. चंद्राच्या स्थितीनुसार ही तारीख दरवर्षी बदलते. यामुळेच सर्व देश वेगवेगळ्या दिवशी ईद-उल-अजहा साजरे करतात.
यावर्षी 10 जुलै 2022 रोजी रविवारी ईद-उल-अजहा म्हणजेच बकरीद साजरी होणार आहे. ईद-उल-फित्रनंतर मुस्लिमांचा हा दुसरा सर्वात मोठा सण आहे. यानिमित्ताने ईदगाह किंवा मशिदींमध्ये विशेष नमाज अदा केली जाते.
या सणावर इस्लाम धर्मीय लोक नवीन कपडे घालून स्वच्छ नमाज पठण करतात आणि त्यानंतर कुर्बानी देतात. ईद-उल-फित्रला खीर बनवण्याची प्रथा असली तरी बकरीदला बकरीचा बळी दिला जातो. बकरीद सण कधी व कसा सुरू झाला? पूर्वी ईद कशी साजरी केली जायची?
अशा प्रकारे कुर्बानीची सुरुवात झाली
इस्लामच्या मान्यतेनुसार शेवटचे पैगंबर हजरत मोहम्मद होते. हजरत मोहम्मद यांच्या काळात इस्लामने पूर्ण रूप धारण केले आणि आज मुस्लिम ज्या काही परंपरा किंवा पद्धती अवलंबतात ते पैगंबर मुहम्मद यांच्या काळापासून आहेत. पण प्रेषित मुहम्मद यांच्याही आधी मोठ्या संख्येने पैगंबर आले आणि त्यांनी इस्लामचा प्रसार केला. हजरत इब्राहिम हे एकूण १ लाख २४ हजार पैगंबरांपैकी एक होते. या काळापासून कुर्बानीची प्रक्रिया सुरू झाली.
हजरत इब्राहिम वयाच्या ८० व्या वर्षी वडील झाले. त्याच्या मुलाचे नाव इस्माईल होते. हजरत इब्राहिम यांचे पुत्र इस्माईलवर खूप प्रेम होते. एके दिवशी हजरत इब्राहिम यांना आपल्या प्रिय वस्तूचा बळी देण्याचे स्वप्न पडले. इस्लामिक तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की हा अल्लाहचा आदेश होता आणि हजरत इब्राहिम यांनी आपल्या लाडक्या मुलाचा बळी देण्याचा निर्णय घेतला.
हजरत इब्राहिम यांनी डोळ्यांवर पट्टी बांधली आणि मुलगा इस्माईलच्या मानेवर चाकू ठेवला. पण इस्माईलच्या जागी एक बकरी आली. हजरत इब्राहिम यांनी डोळ्याची पट्टी काढली तेव्हा त्यांचा मुलगा इस्माईल सुरक्षितपणे उभा राहिला. असे म्हटले जाते की ही केवळ एक चाचणी होती आणि अल्लाहच्या आदेशावर निष्ठा दाखवण्यासाठी हजरत इब्राहिमने आपला मुलगा इस्माईल बलिदान देण्याचे मान्य केले होते. अशा प्रकारे पशुबलिदानाची ही परंपरा सुरू झाली.
बकरीदच्या दिवशी कुर्बानीचे मांस तीन भागात विभागले जाते. एक स्वतःसाठी, दुसरा नातेवाईकांसाठी आणि तिसरा गरिबांसाठी.
प्रेषित मुहम्मद यांच्या काळात नमाज अदा केली जाऊ लागली.
हजरत इब्राहिम यांच्या काळात प्राण्यांची कुर्बानी सुरू झाली, परंतु आजच्या युगात ज्या पद्धतीने बकरीद साजरी केली जाते तशी ती साजरी केली जात नव्हती. आज ज्या पद्धतीने मशिदी किंवा इदगाहमध्ये जाऊन ईदची नमाज अदा केली जाते, तशीच नमाज हजरत इब्राहिमच्या काळातही अदा केली जात नव्हती. ईदगाहमध्ये जाऊन नमाज अदा करण्याची ही पद्धत प्रेषित मुहम्मद यांच्या काळात सुरू झाली.
इस्लामिक तज्ज्ञ मौलाना हमीद नोमानी या विषयावर स्पष्ट करतात, “आज ज्या पद्धतीने ईद साजरी केली जाते ती प्रेषित मुहम्मद यांच्या काळात सुरू झाली. हजरत इब्राहिम यांच्या काळात कुर्बानी सुरू झाली, परंतु नमाज अदा करण्यासाठी इदगाहमध्ये जाण्याची प्रक्रिया प्रेषित मोहम्मद यांच्या काळातच आली. प्रेषित मुहम्मद पैगंबर झाल्यानंतर जवळपास दीड दशकांनी ही पद्धत अवलंबण्यात आली. त्यावेळी प्रेषित मुहम्मद मदीना येथे आले होते.
नमाजासाठी ईदगाहमध्ये का जातो या प्रश्नावर मौलाना नोमानी म्हणतात की मस्जिद किंवा इदगाह या दोन्ही ठिकाणी ईदची नमाज अदा केली जाऊ शकते. पण ईदगाहला जाऊन नमाज अदा करणे हा एक चांगला मार्ग मानला जातो. लोकांना त्यांची संस्कृती काय आहे, त्यांचा निजाम काय आहे, ते कोण आहेत हे कळावे म्हणून हे असे. इदगाहमध्ये नमाज अदा करण्याबरोबरच एकमेकांना मिठी मारून अभिवादन करण्याचीही प्रथा आहे.