ELSS Matual Fund Scheme:- आजच्या काळात गुंतवणूक म्हणजे केवळ बचत नव्हे तर चांगल्या परताव्यासह कर वाचवण्याची संधीही आहे. अशा वेळी इक्विटी लिंक्ड सेव्हिंग्ज स्कीम अर्थात ELSS हा एक उत्तम गुंतवणूक पर्याय ठरू शकतो. ही योजना भारतीय आयकर कायद्याच्या कलम 80C अंतर्गत येते. त्यामुळे गुंतवणूकदारांना 1.5 लाखांपर्यंतच्या गुंतवणुकीवर कर सूट मिळते.
ELSS म्हणजे काय?
ELSS हा म्युच्युअल फंडाचा एक प्रकार आहे. ज्यामध्ये किमान ८०% रक्कम शेअर बाजारातील इक्विटी किंवा इक्विटी-संबंधित इन्स्ट्रुमेंट्समध्ये गुंतवली जाते. यामुळे इतर कर बचत पर्यायांच्या तुलनेत जास्त परतावा मिळण्याची शक्यता असते. मात्र बाजाराशी निगडित असल्यामुळे यामध्ये जोखीम देखील असते.
ELSS चा लॉक-इन कालावधी फक्त ३ वर्षांचा असतो.जो इतर कर बचत योजनांच्या तुलनेत कमी आहे. उदा. सार्वजनिक भविष्यनिर्वाह निधीमध्ये १५ वर्षांचा लॉक-इन कालावधी असतो. तर कर बचत निश्चित ठेवींमध्ये ५ वर्षांचा कालावधी असतो. त्यामुळे ELSS हा कमी लॉक-इन कालावधी आणि उच्च परताव्याचा दुहेरी फायदा देतो.
ELSS मध्ये गुंतवणुकीचे फायदे
कलम 80C अंतर्गत ₹1.5 लाखांपर्यंत कर वाचवता येतो.तसेच दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी इतर पारंपरिक योजनांपेक्षा चांगले परतावे मिळू शकतात. लॉक-इन कालावधीच्या दृष्टिकोनातून बघितले तर यात फक्त ३ वर्षांनंतर पैसे काढता येतात. दरमहा थोडी-थोडी रक्कम गुंतवून जोखीम व्यवस्थापन करता येते.महागाईचा प्रभाव कमी करण्यास मदत होते.
ELSS फंड कसा निवडावा?
मागील ५-१० वर्षांतील कामगिरी तपासा. अनुभवी मॅनेजर असल्यास निधी चांगल्या प्रकारे व्यवस्थापित होतो.मोठ्या आकाराचे निधी सहसा अधिक स्थिर असतात. काही फंड स्थिर परतावा देतात तर काही उच्च जोखीम घेऊन जास्त परतावा मिळवतात.
ELSS मध्ये गुंतवणूक कशी करावी?
योग्य फंड निवडा: तुमच्या उद्दिष्टांनुसार आणि जोखीम क्षमतेनुसार ELSS फंड निवडा व म्युच्युअल फंड कंपनीच्या वेबसाइटवर किंवा गुंतवणूक प्लॅटफॉर्मवर खाते उघडा. एकरकमी गुंतवणूक किंवा SIP द्वारे ठराविक रक्कम दरमहा गुंतवा. आवश्यक केवायसी कागदपत्रांसह अर्ज भरा आणि सबमिट करा.
ELSS मधील कर नियम
1.5 लाखांपर्यंतच्या गुंतवणुकीवर कर सवलत मिळते.३ वर्षांनंतर पैसे काढल्यावर १ लाखांपर्यंतचा नफा करमुक्त आहे.
₹१ लाखांपेक्षा जास्त नफ्यावर १०% LTCG कर लागतो.
ELSS का निवडावा?
जर तुम्हाला कर वाचवण्यासोबत चांगला परतावा हवा असेल आणि लवकर पैसे काढण्याचा पर्याय हवा असेल तर ELSS हा सर्वोत्तम पर्याय ठरतो.दीर्घकालीन संपत्ती वाढीसाठीही ELSS फायदेशीर आहे.
कमी लॉक-इन कालावधी आणि SIP सुविधेमुळे तो नवशिक्या गुंतवणूकदारांसाठीही योग्य आहे.