Pension Scheme : भारत सरकार शेतकऱ्यांच्या कल्याणासाठी अनेक योजना राबवत आहे, ज्यामध्ये पीएम किसान सन्मान निधी, किसान समृद्धी केंद्र, किसान क्रेडिट कार्ड आणि प्रधानमंत्री कृषी सिंचाई यांसारख्या योजनांचा समावेश आहे. पीएम किसान सन्मान निधी अंतर्गत, सरकार दर तीन महिन्यांनी शेतकऱ्यांच्या खात्यात 2000 रुपये जमा करते. म्हणजे वर्षभरात तीन समान हप्ते मिळतात, म्हणजे एकूण 6 हजार रुपये.
अशीच आणखी एक योजना आहे, ज्याचा लाभ घेऊन शेतकरी पेन्शनची व्यवस्था करू शकतात. ती म्हणजे प्रधानमंत्री किसान मानधन योजना, केंद्र सरकार शेतकऱ्यांना त्यांच्या वृद्धापकाळात मदत करण्यासाठी ही पेन्शन योजना चालवत आहे. या पेन्शन योजनेचा लाभ कसा घेता येईल, पाहूया…
प्रधानमंत्री किसान मानधन योजना किंवा PMKMY ही लहान आणि सीमांत शेतकऱ्यांसाठी (SMF) लागू केलेली सरकारी योजना आहे. या योजनेच्या माध्यमातून सरकार लहान शेतकऱ्यांना वृद्धापकाळात सामाजिक आणि आर्थिक सुरक्षा देऊ इच्छिते. 18 ते 40 वयोगटातील शेतकरी या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात.
विशेष बाब म्हणजे 2 हेक्टरपर्यंत लागवडीयोग्य जमीन असलेले छोटे आणि अत्यल्प शेतकरीच या पेन्शन योजनेसाठी पात्र आहेत. त्यांची नावे राज्ये/केंद्रशासित प्रदेशांच्या भूमी अभिलेखात आढळल्यास, ते त्यांच्या लाभांपासून वंचित राहतील.
या योजनेंतर्गत वयाची 60 वर्षे ओलांडल्यानंतर शेतकऱ्यांना किमान 3000 रुपये दरमहा पेन्शन मिळेल. शेतकऱ्याचा मृत्यू झाल्यास, शेतकऱ्याच्या जोडीदाराला कुटुंब निवृत्तीवेतन म्हणून पेन्शनच्या 50 टक्के मिळण्याचा हक्क असेल. कौटुंबिक पेन्शन फक्त जोडीदारासाठी लागू आहे आणि मुले या योजनेचे लाभार्थी म्हणून पात्र नाहीत.
एवढी गुंतवणूक करावी लागेल
18 ते 40 वर्षे वयोगटातील अर्जदारांना वयाच्या 60 वर्षापर्यंत 55 ते 200 रुपये प्रति महिना योगदान द्यावे लागेल. त्याच वेळी, 60 वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर, अर्जदार पेन्शनच्या रकमेसाठी पात्र होईल. यानंतर, त्याच्या पेन्शन खात्यात दरमहा निश्चित पेन्शनची रक्कम जमा होत राहील. या योजनेंतर्गत, सरकार समान योगदान देते. त्यामुळे एखादा शेतकरी दरमहा 100 रुपये जमा करत असेल तर सरकार दरमहा 100 रुपये पेन्शन फंडातही जमा करेल.