Business Idea: भारत हा शेतीप्रधान देश (Agriculture Country) म्हणून संपूर्ण जगात विख्यात आहे. भारताची ग्रामीण अर्थव्यवस्था ही सर्वस्वी शेती (Farming) क्षेत्रावर अवलंबून आहे असे म्हणण्यापेक्षा देशाची संपूर्ण अर्थव्यवस्था सुद्धा शेती (Agriculture) व शेतीशी निगडित क्षेत्रावर जास्त आधारित आहे.
खरं पाहता आपल्या देशातील निम्म्याहून अधिक जनसंख्या ही केवळ आणि केवळ शेती व शेतीशी निगडित संबंधित उद्योग धंद्यांवर आधारित आहे. मात्र असे असले तरी, देशातील नवयुवक शेतकरी पुत्र आता शेतीऐवजी नोकरीला अधिक प्राधान्य देत असल्याचे चित्र आहे.
नवयुवक शेतकरी पुत्रांच्या मते, गेल्या अनेक दशकांपासून शेतीमध्ये त्यांना सातत्याने तोटा सहन करावा लागत आहे यामुळे शेतीऐवजी त्यांनी नोकरी व उद्योगधंद्याला अधिक पसंती दर्शवली आहे. मात्र जर शेतकरी पुत्राने काळाच्या ओघात शेतीमध्ये बदल केला तसेच शेतीसमवेत शेती पूरक व्यवसाय (Agri Business) सुरू केले तर निश्चितच त्यांना शेतीतून लाखो रुपयांची कमाई होऊ शकते.
अशा परिस्थितीत आज आम्ही आपल्या शेतकरी वाचक मित्रांसाठी शेती समवेतच सुरू करता येणाऱ्या व्यवसायाविषयी माहिती घेऊन हजर झालो आहोत. मित्रांनो जर आपणास गावात राहूनच व्यवसाय (Village Business Idea) करायचा असेल तरीदेखील हे व्यवसाय आपण सहजरीत्या सुरु करू शकता. चला तर मग मित्रांनो वेळ न दवडता जाणून घेऊया या बहुमूल्य माहिती विषयी सविस्तर.
गावात राहून व शेती समवेतच करता येणारे काही पूरक व्यवसाय
रोपवाटिका/रोपे विक्री व्यवसाय:- रोपवाटिका हा कृषी क्षेत्राचा एक भाग आहे, जेथे बियाणे किंवा इतर स्त्रोतांद्वारे रोपे तयार केली जातात. ही तयार रोपे किचन, बाग किंवा इतर व्यावसायिक कारणांसाठी बाजारात सजावट म्हणून वाजवी दरात विकली जातात. हा असा कृषी व्यवसाय आहे ज्यामध्ये कमाई सोबतच पर्यावरण रक्षणात खूप महत्वाची भूमिका बजावू शकतो. नर्सरीमध्ये चांगल्या प्रतीच्या बियाण्यांसह झाडे आणि रोपे सहज तयार केली जातात.
रोपवाटिकेत विविध प्रकारची झाडे व रोपे तयार केली जातात. उदाहरणार्थ, शोभेच्या वनस्पती, फळझाडे, फुलझाडे, पिकांची झाडे इ. ग्रामीण भागात राहणारे छोटे शेतकरी पावसाळ्यात रोपवाटिका व्यवसाय सुरू करू शकतात. पावसाळ्यात झाडांच्या रोपांशी संबंधित रोपवाटिका व्यवसाय सुरू करणे हा अत्यंत किफायतशीर व्यवसाय असून हा व्यवसायही चांगला चालतो. जर तुम्ही स्वतःच्या जमिनीवर रोपवाटिका व्यवसाय मोठ्या प्रमाणावर सुरू केलात तर तुम्हाला वर्षाला लाखोंचे उत्पन्न सहज मिळू शकते.
हा व्यवसाय लहान प्रमाणात सुरू करण्यासाठी तुम्हाला किमान 15000 ते 25000 ची गुंतवणूक करावी लागेल. परंतु त्याचा व्यापार जितका मोठा असेल तितका त्याला लागणारा खर्च जास्त असेल. खर्चाबरोबरच या व्यवसायात वेळ आणि भरपूर लक्ष द्यावे लागते. या व्यवसायात योग्य ज्ञान असल्यास, आपण त्यातून चांगला नफा कमवू शकता. अशा प्रकारचे व्यवसाय सुरू करण्यासाठी सरकारकडून प्रोत्साहन देखील देण्यात येत आहे. शासनाकडून रोपवाटिकेसाठीही विविध योजना सुरू करण्यात आल्या आहेत. ज्याची माहिती तुम्ही तुमच्या राज्याच्या उद्योजक आणि कृषी विभागाकडून जाणून घेऊन घेऊ शकता.
खत बियाणे आणि कीटकनाशक स्टोअर व्यवसाय:- शेतीशी संबंधित सामान घेण्यासाठी शेतकरी नेहमी खत आणि बियाणांच्या दुकानात जातात. पावसाळ्यात विविध प्रकारची पिके शेतात पेरली जातात आणि पेरणीपूर्वी नांगरणीच्या वेळी काही खत आणि इतर बिया शेतात टाकल्या जातात जेणेकरून चांगले पीक घेता येते. तुम्हाला हवे असल्यास तुम्ही खते आणि बियाणे विक्रीचा व्यवसाय सुरू करू शकता. या प्रकारच्या व्यवसायावर तुम्ही फक्त पावसाळ्यात महिन्याला 15000 ते 21000 कमवू शकता.
यामध्ये तुम्हाला खूप कमी गुंतवणूक करावी लागेल आणि त्यातून तुम्ही चांगले पैसे कमवू शकता. हा व्यवसाय तुम्ही गावातही करू शकता. गावात या प्रकारच्या व्यवसायाला खूप मागणी आहे. हा व्यवसाय तुम्ही लहान आणि मोठ्या दोन्ही स्तरांवरून सुरू करू शकता. हा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी, तुमच्याकडे प्रथम काही परवाना असणे आवश्यक आहे. या व्यवसायात तुम्हाला दुकानासोबत गोडाऊन हवे आहे.
फळे आणि भाजीपाला व्यवसाय:- फळे आणि भाज्या या आपल्या दैनंदिन जीवनातील आवश्यक गरजा आहेत. गावाचा मुख्य व्यवसाय शेती आहे. गावातील बहुतेक लोक फळे आणि भाजीपाला पिकवतात आणि शहरांतील व्यापाऱ्यांना विकतात. मात्र पावसाळ्यात शेतकऱ्यांनी उत्पादित केलेली फळे व भाजीपाला विक्रीसाठी शहरांमध्ये नेणे अवघड होऊन बसते. कारण गावात प्रत्येकाकडे साधन नसते. या गोष्टी लक्षात घेऊन तुम्ही गावात राहून, भाजीपाला व फळांची दुकाने उघडून, शेतकऱ्यांकडून फळे व भाजीपाला खरेदी करून अशा हवामानात शहरात पाठवून चांगला नफा कमवू शकता.
याचा फायदा तुम्हाला आणि शेतकरी दोघांनाही होतो. तुम्हाला तुमच्या गावातच चांगला रोजगार मिळतो आणि शेतकर्‍यांना उत्पादित फळे आणि भाजीपाला विकण्यासाठी योग्य जागा मिळते. गावात फळे आणि भाजीपाला व्यवसाय करणे ही उत्तम कल्पना आहे. कारण त्यासाठी खर्च खूप कमी असतो. हा व्यवसाय तुम्ही कोणत्याही छोट्या ठिकाणाहून सुरू करू शकता. फळे आणि भाजीपाला तुम्ही शेतकऱ्याशी संपर्क साधून कमी किमतीत खरेदी करू शकता.