farming business ideas :- कोरोना महामारीच्या या युगात आपल्या सर्वांच्या आयुष्यात रोग प्रतिकारशक्ती या शब्दाने विशेष स्थान निर्माण केले आहे.
रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्यासाठी आपण सर्वजण आपल्या आहारात अशा गोष्टींचा समावेश करत असतो, ज्यामुळे आपल्या शरीरातील रोगप्रतिकार शक्ती वाढण्यास मदत होते. असेच एक फळ आहे, ज्याचे नाव आहे किवी.
किवी फळ दिसायला तपकिरी आणि कापल्यावर पांढरे आणि हिरवे असते. हे एक औषधी फळ असून, यामध्ये रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्याची क्षमता जास्त असते.
ते खाल्ल्याने आपल्या शरीरातील प्लेटलेट्सची संख्या वाढते. यामध्ये व्हिटॅमिन-सी, व्हिटॅमिन-ई, कॉपर, सोडियम, पोटॅशियम, फायबर आणि अँटी-ऑक्सिडंट्स भरपूर प्रमाणात असतात.
रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करण्यासोबतच किवी इतर अनेक आजारांवरही फायदेशीर आहे. बाळंतपणानंतर महिलांमध्ये शक्ती वाढवण्यासाठी देखील किवीचा वापर केला जातो.
यामुळेच डॉक्टर रोज एक किवी खाण्याचा सल्ला देतात. जर तुम्ही अजून गोड चविष्ट किवीचा तुमच्या आहारात समावेश केला नसेल, तर लवकरच करा.
हे फळ आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर असल्याने भारतातही या फळाची मागणी वाढली आहे. अशा परिस्थितीत किवीची लागवड करणे फायदेशीर ठरू शकते.
याच्या लागवडीमुळे शेतकरी एकरी ५ ते ८ लाख रुपये सहज कमवू शकतात. चला तर मग या ब्लॉगमध्ये किवी लागवडीबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया.
सर्वप्रथम, किवीच्या लागवडीसाठी आवश्यक असलेले हवामान जाणून घेऊया.
किवी लागवडीसाठी आवश्यक हवामान –
किवी हे एक विदेशी फळ आहे. त्याचा मूळ उत्पादक चीन आहे. संपूर्ण जगात किवीची सर्वाधिक लागवड चीनमध्ये केली जाते. चायनीज फळ असल्यामुळे त्याला चायनीज गुसबेरी असेही म्हणतात.
भारतात प्रामुख्याने जम्मू आणि काश्मीर, सिक्कीम, कर्नाटक, केरळ, हिमाचल प्रदेश, मेघालय, अरुणाचल प्रदेश, उत्तर प्रदेश या राज्यांमध्ये त्याची लागवड केली जाते.
किवी ही थंड हवामानातील वनस्पती आहे. त्याची लागवड बहुतेक थंड ठिकाणी केली जाते. जिथे हिवाळ्यात तापमान 6 ते 7 अंश सेल्सिअस राहते. उन्हाळ्यातही ते 35 डिग्री सेल्सियसपेक्षा जास्त नसावे. खूप गरम ठिकाण किवी लागवडीसाठी योग्य मानले जात नाही.
किवी लागवडीसाठी योग्य माती –
वालुकामय चिकणमाती माती किवीच्या लागवडीसाठी चांगली मानली जाते. ज्याचे pH मूल्य 5 ते 6 दरम्यान आहे. किवीच्या लागवडीसाठी पाण्याचा चांगला निचरा होणारी जमीन असावी. सेंद्रिय खत असलेली माती किवी लागवडीसाठी अतिशय फायदेशीर आहे.
किवी लागवडीसाठी योग्य वेळ –
जसे आपण आधीच सांगितले आहे की, किवीची लागवड बहुतेक थंड ठिकाणी केली जाते. त्यानुसार जानेवारी महिन्यात किवी लागवडीचा उत्तम काळ आहे.
यावेळेस जवळपास सर्वच राज्यात थंडी आहे. किवीच्या झाडामध्ये मार्च ते एप्रिल या कालावधीत फुले येतात, तर फळे जून ते जुलै दरम्यान तयार होतात. त्यानंतर ऑक्टोबर ते डिसेंबरमध्ये फळे पिकतात.
किवी साठी तयारी –
किवीच्या लागवडीसाठी काही खास गोष्टींची काळजी घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. किवी लागवडीची तयारी २ महिने अगोदर करावी.
किवी लागवड करताना लक्षात ठेवण्याच्या गोष्टी –
– किवीच्या लागवडीदरम्यान एक हेक्टर जमिनीवर सुमारे 400 रोपे लावावीत.
– किवी लागवडीसाठी जमीन व्यवस्थित नांगरल्यानंतर ठराविक अंतरावर खड्डे खणावेत.
– खड्ड्यांमध्ये सुमारे 6 मीटर अंतर ठेवा.
– लक्षात ठेवा- किवी लागवडीमध्ये रोप ते रोपातील अंतर सुमारे 6 मीटर असते तर ओळींमधील अंतर 4 मीटर असते.
– खोदलेले खड्डे काही काळ राहू द्या.
– जेव्हा खड्डे हवेशीर आणि सूर्यप्रकाशात असतील तेव्हा खड्डे कुजलेल्या शेणखताने किंवा गांडूळ खताने झाकून टाका.
– यानंतर, खड्ड्यांना पाणी द्या आणि थोडा वेळ सोडा.
– किवी रोपांची रांग उत्तर ते दक्षिण दिशेला लावावी, जेणेकरून सूर्यप्रकाश थेट झाडांवर पडणार नाही.
– किवीमध्ये नर आणि मादी दोन्ही वनस्पती आहेत. म्हणून लक्षात ठेवा की 10 किवी वनस्पतींपैकी 9 मादी रोपांसाठी, एक नर रोप लावणे आवश्यक आहे.
- किवी रोपे तयार करण्याच्या पद्धती –
किवीची रोपे तीन प्रकारे तयार केली जातात. - – नवोदित पद्धत
- – कलम करणे
- – लेयरिंग पद्धत
किवीच्या सुधारित जाती –
हेवर्ड, अ‍ॅलिसन, टुमुरी, अ‍ॅबॉट, मॉन्टी, ब्रुनो या मुख्यत्वे किवीच्या जाती भारतात पिकवल्या जातात. यापैकी सर्वाधिक मागणी हेवर्डला आहे.
सिंचन आणि खत व्यवस्थापन –
किवीच्या झाडांना उन्हाळ्यात जास्त पाणी लागते, या काळात दर 10 ते 15 दिवसांनी पाणी द्यावे. त्याचबरोबर हिवाळ्यातही गरजेनुसार पाणी द्यावे. किवीची लागवड सरासरी 150 सेमी पाऊस असलेल्या क्षेत्रात करावी.
किवीच्या खत व्यवस्थापनाबद्दल सांगायचे तर, त्याच्या लागवडीसाठी सेंद्रिय आणि रासायनिक दोन्ही खते आवश्यक आहेत. रोपाची लागवड करताना सुमारे 15 किलो कुजलेले खत आणि 50 ग्रॅम एनपीके खड्ड्यात भरावे.
लक्षात ठेवा- किवी रोपाची कलमे लावताना, वाळू, कुजलेले खत, माती, लाकूड भुसा आणि कोळशाची भुकटी यासाठी 2:2:1:1 चे गुणोत्तर योग्य आहे.
किवी लागवडीतील खर्च आणि कमाई –
एक एकर किवी पिकाची किंमत 3-4 लाख आहे. किवीच्या लागवडीतून उत्पन्न आणि खर्च काढल्यानंतर 10-12 लाखांचा नफा होतो. त्याच्या औषधी गुणधर्मामुळे बाजारात त्याची मागणी जास्त आहे.
हे खूप वेगाने विकले जाणारे फळ आहे कारण त्याची मागणी जास्त आणि पुरवठा कमी आहे. ती तीनशे रुपये किलोपासून पाचशे रुपये किलोपर्यंत विकली जाते.
किवीचे पॅकिंग आणि ब्रँडिंगमुळेही नफा वाढू शकतो. पॅक केल्यानंतर तुम्ही ते मोठ्या महानगरांमध्ये विक्रीसाठी पाठवू शकता.