Maize Farming: आनंदाची बातमी! शास्त्रज्ञांनी विकसित केल्या मक्याच्या सुधारित जाती; कमी कालावधीत, कमी खर्चात मिळणार लाखोंच उत्पादन

मोफत मराठी बातम्यांसाठी आमचा ग्रुप जॉईन करा
WhatsApp Group Join Now
Telegram Group Join Now

Maize Farming: सध्या देशात खरीप हंगाम (Kharif Season) सुरु आहे. मान्सूनने (Monsoon) आता संपूर्ण भारत व्यापला असून शेतकरी बांधव (Farmer) खरीप हंगामातील पेरणीसाठी लगबग करत असल्याचे चित्र आहे. देशात खरीप हंगामात शेतकरी बांधव मोठ्या प्रमाणात मक्याची शेती (Maize Cultivation) करत असतात.

अशा परिस्थितीत देशातील शेतकरी बांधव सध्या मका पेरणी (Maize Sowing) करत आहेत. तर शेतकरी बांधवांनी मका पेरणी उरकली देखील आहे. राज्यातील बहुतांशी शेतकरी हंगामात मका पिकाची पेरणी करत असतात.

अशा शेतकरी बांधवांसाठी आनंदाची बातमी समोर येत आहे. मका उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी भारतीय कृषी संशोधन (ICAR) च्या विवेकानंद कृषी संशोधन संस्था, अल्मोडा यांनी बायो-फोर्टिफाइड मक्याच्या नवीन जाती (Maize Variety) प्रसिद्ध केल्या आहेत.

या जाती मक्याच्या इतर जातींपेक्षा वेगळ्या असल्याचा दावा केला गेला आहे. जर आपण मक्याच्या इतर जातींबद्दल बोललो तर त्यात अमिनो आम्लांची कमतरता असते, प्रामुख्याने ट्रिप्टोफॅन आणि लायसिन, परंतु विवेकानंद हिल कृषी संशोधन संस्थेने विकसित केलेल्या पारंपारिक आणि सहाय्यक निवड पद्धतीद्वारे दर्जेदार प्रथिने असलेल्या या मक्याच्या जाती अद्वितीय आहेत. यात सामान्य मक्यापेक्षा 30-40 टक्क्यांपेक्षा जास्त अमिनो आम्लांचे प्रमाण आहे. जर आपण या जातीत असलेल्या पोषक घटकाविषयी पाहिले तर ते जवळजवळ दुधाइतकेच आहे.

कृषी संशोधन संस्थेने विकसित केलेल्या प्रजाती आणि त्यांचे संक्षिप्त वर्णन खालीलप्रमाणे आहे

VL QPM हायब्रिड 45

मक्याची ही प्रजाती एप्रिल 2022 मध्ये विकसित केली गेली. वास्तविक, 65 व्या वार्षिक मका कार्यशाळेत, ही प्रजाती उत्तर-पश्चिम हिल झोन (जम्मू आणि काश्मीर, हिमाचल प्रदेश आणि उत्तराखंड टेकड्या) आणि उत्तर-पूर्व पर्वतीय प्रदेश (आसाम, अरुणाचल प्रदेश, मणिपूर, मेघालय, मिझोराम, नागालँड, सिक्कीम आणि त्रिपुरा) साठी निवडण्यात आली आहे.) 

नॉर्दर्न हिल झोनमध्ये VL QPM हायब्रिड 45 चे सरासरी उत्पादन 6,673 kg/ आहे आणि ट्रिप्टोफॅन, लाइसिन आणि प्रथिने यांचे प्रमाण अनुक्रमे 0.70, 3.17  आणि 9.62 टक्के आहे. तसेच, या प्रजातीमध्ये टरसिकम आणि मेडिस फोलियर ब्लाइट सारख्या रोगांना मध्यम प्रतिकारशक्ती आहे.

VL QPM हायब्रिड 61

ही जात लवकर काढणीसाठी तयार होत असल्याचा दावा केला जातो. ही जात सुमारे 90 दिवसांत उत्पादन देण्यास तयार होते. राज्य-स्तरीय समन्वित चाचण्यांमध्ये त्याचे सरासरी उत्पादन 4,435 किलो/हे आहे आणि ट्रिप्टोफॅन, लाइसिन आणि प्रथिने यांचे प्रमाण अनुक्रमे 0.76, 3.30 आणि 9.16 टक्के आहे. तसेच, या प्रजातीमध्ये टरसिकम आणि मेडिस फोलियर ब्लाइट सारख्या रोगांना मध्यम प्रतिकारशक्ती आहे.