Turmeric Farming: प्राचीन काळापासून भारतात हळदीचे (Turmeric) महत्त्व निर्विवाद आहे. याचा उपयोग मसाल्यांसोबत औषधे आणि सौंदर्यप्रसाधने बनवण्यासाठी केला जातो, म्हणून भारतात त्याच्या लागवडीकडे आता शेतकऱ्यांचा (Farmer) कल दिवसेंदिवस वाढत आहे. काही शेतकरी हळदीला सह-पीक पद्धतीचा भाग बनवतात.
पावसाळ्यातील पावसाळ्यात हळदीची शेती (Farming) करणे खूप फायदेशीर ठरते. जुलै महिन्यात गोट तयार करून हळदीची लागवड केल्यास उत्पादन आणि नफा (Farmer Income) दोन्ही मिळू शकतात.
अशा परिस्थितीत आज आपण आपल्या शेतकरी वाचक मित्रांसाठी लागवडीतील काही महत्त्वाच्या बाबी सांगणार आहोत. चला तर मग मित्रांनो वेळ न दवडता जाणून घेऊया हळद शेती विषयी काही महत्त्वाच्या बाबी.
प्राथमिक तयारी
हळदीचे चांगले पीक घेण्यासाठी शेतातील पाण्याचा निचरा होण्यासाठी आगाऊ व्यवस्था करणे अत्यंत आवश्यक आहे, जेणेकरून शेतात पाणी साचल्याने पिकाचे नुकसान होण्याची शक्यता नाहीशी होते.
हळद पेरण्यापूर्वी तिच्या कंदामध्ये उगवण करावी.
पीक थोडेसे पिकल्यावर माती टाकता येते.
हळदीच्या पिकासाठी ओलावा खूप महत्त्वाचा असतो, पण फळझाडांच्या किंवा भाजीपाल्याच्या बागेत झाडांच्या सावलीत लागवड केल्यास त्याला जास्त पाणी लागत नाही.
बियाणे कसे निवडायचे
हळद लागवडीतून चांगले उत्पादन घ्यायचे असेल, तर त्यासाठी चांगल्या दर्जाचे बियाणे निवडणे अत्यंत गरजेचे आहे. असे केल्याने पिकावर किडी व रोगाचा प्रादुर्भाव होण्याची शक्यता कमी होते. हळदीचे बियाणे चाचणीनंतर चांगल्या बियाण्यांच्या दुकानातून खरेदी करणे अत्यंत आवश्यक आहे. 20 क्विंटल बियाणे प्रति हेक्‍टरी लागते, जे 20 ते 25 रुपये किलो दराने बाजारात सहज उपलब्ध होते.
हळदीच्या बिया पेरून 7 ते 8 महिन्यांत 200 ते 250 क्विंटल हळद तयार होऊ शकते. बाजारात 80 ते 100 रुपये किलो दराने हळद विकली जाते. अशाप्रकारे हिशेब केल्यास हळदीच्या पहिल्या उत्पादनातून शेतकऱ्यांना चार ते पाच लाखांचे उत्पन्न सहज मिळू शकते.
सेंद्रिय शेतीतून उत्पन्न दुप्पट होईल
पिकांपासून अधिक उत्पादन घेण्यासाठी रासायनिक खतांचा वापर करण्याऐवजी सेंद्रिय शेती केल्यास नफ्याची शक्यता अधिक असते, कारण औषधी पिके आणि मसाल्यांच्या बाबतीत सेंद्रिय शेती उत्तम आहे. सेंद्रिय पद्धतीने पिकवलेल्या हळदीला सामान्य हळदीपेक्षा दुप्पट भाव मिळतो आणि शेतातील उत्पन्नही संपत नाही. आजकाल सेंद्रिय हळदीची मागणी देशातच नाही तर परदेशातही खूप आहे आणि ती बाजारात सहज उपलब्ध आहे.