101st Unicorn Comany of India,: स्टार्टअप्स आणि युनिकॉर्नच्या बाबतीत भारताने झपाट्याने प्रगती केली आहे. भारताची 101वी युनिकॉर्न कंपनी (101st Unicorn Company of India) बनण्याचा मान मिळविलेल्या फिजिक्सवालाच्या या यादीत एक नवीन नाव जोडले गेले आहे. नवीनतम फंडिंग फेरीत कंपनीचे मूल्य $1.1 बिलियन इतके आहे आणि यासह फिजिक्सवालाची युनिकॉर्न (Unicorn with Physics) क्लबमध्ये प्रवेश झाला आहे.
ही एज्युटेक कंपनी सुरू करणाऱ्या अलख पांडे (Alakh Pandey) यांची कहाणीही खूप रंजक आहे. एकेकाळी त्यांना 75 कोटी पगाराची नोकरी ऑफर करण्यात आली होती, जी त्यांनी नाकारली. आता त्यांची कंपनी युनिकॉर्न बनल्याने पांडेचा निर्णय योग्य ठरला आहे.
अभियांत्रिकीचे शिक्षण मध्यभागी सोडले –
अलख पांडे हा अभियांत्रिकी महाविद्यालयात शिकत होता. वयाच्या अवघ्या 22 व्या वर्षी त्यांनी कॉलेज अर्धवट सोडले आणि अलाहाबाद (Allahabad) ला त्यांच्या मूळ गावी परतले. अलाहाबादला परतल्यानंतर पांडे यांनी भौतिकशास्त्र (Physics) शिकवायला सुरुवात केली. बातम्यांनुसार, अलख पांडे आपल्या शहरात भौतिकशास्त्र शिकवून महिन्याला केवळ 5 हजार रुपये कमवू शकतो. त्याच वेळी पांडे यांना आणखी एका एज्युटेक कंपनी अनाकॅडमी (Anacademy) ने 75 कोटी रुपयांची नोकरी देऊ केली. गरीब मुलांना शिक्षण देण्याच्या ध्येयामुळे पांडेने ती ऑफर नाकारली होती.
फिजिक्सवाला अशी सुरुवात झाली –
पांडे यांचे ध्येय एक अशी कंपनी सुरू करण्याचे होते जिथे रिक्षाचालकही आपल्या मुलाला शिकवून डॉक्टर होण्याचे स्वप्न पूर्ण करू शकेल. हे स्वप्न डोळ्यासमोर ठेवून पांडे यांनी फिजिक्सवाला सुरू केले. पांडे जुन्या व्हिडिओमध्ये सांगतात की ते कोणत्याही गुंतवणूकदारांना त्यांच्या कंपनीत पैसे टाकण्यापासून रोखतील, कारण यामुळे फिजिक्सवाला फी वाढवण्याचा दबाव येईल. मात्र आता त्यांनी योजना बदलली असून गुंतवणूकदारांकडून पैसे उकळत आहेत.
फिजिक्सवाला असे मूल्यांकन मिळाले –
नुकत्याच झालेल्या फंडिंग फेरीत, फिजिक्सवाला $100 दशलक्ष (सुमारे 777 कोटी रुपये) मिळाले आहेत. वेस्टब्रिज आणि जीएसव्ही व्हेंचर्सने या फंडिंग फेरीत गुंतवणूक केली. कंपनीला हे निधी $1.1 बिलियनच्या युनिकॉर्न मूल्यांकनाच्या आधारे मिळाले. यासह, फिजिक्सवाला सीरीज ए फंडिंगमध्ये युनिकॉर्न बनणारी पहिली एज्युटेक स्टार्टअप कंपनी बनली आहे. आज फिजिक्सवाला यांनी अनाकॅडमी सारख्या एज्युटेक कंपन्यांना स्पर्धाच देत नाही तर काही बाबतीत त्यांना मागेही सोडले आहे.
या बाबींमध्ये अनाकॅडमी मागे आहे –
अनुराग श्रीवास्तव, विंगडार्टचे संस्थापक, एका लिंक्डइन पोस्टमध्ये स्पष्ट करतात की फिजिक्सवालाचे व्याज आणि कर इत्यादी भरण्यापूर्वी कमाईचा दर 60 टक्के आहे, तर अनॅकॅडमीच्या बाबतीत तो नकारात्मक 320 टक्के आहे. 2020-21 (FY21) आर्थिक वर्षात Unacademy चा महसूल 398 कोटी रुपये होता. 2021-22 (FY22) या आर्थिक वर्षात फिजिक्सवालाचा महसूल 350 कोटी रुपये आहे. अनकॅडमीने जाहिरातींवर 411 कोटी रुपये खर्च केले आहेत. दुसरीकडे, फिजिक्सवाला जाहिरातींवर काहीही खर्च करत नाही.