COVID-19 : कोरोनाच्या नव्या प्रकारामुळे पुन्हा एकदा दहशतीचे वातावरण आहे. मनात प्रश्न निर्माण होत आहे की कोरोनाची चौथी लाट येणार आहे का? खरं तर, आता Omicron XBB आणि XBB1 चे आणखी एक उप-प्रकार समोर आले आहे. जगाबरोबरच देशातही ओमक्रोनच्या सर्व प्रकारांचा प्रादुर्भाव वाढत आहे. दरम्यान, जागतिक आरोग्य संघटनेचे (WHO) मुख्य शास्त्रज्ञ डॉ. सौम्या स्वामीनाथन यांनी इशारा दिला आहे की XBB जगातील अनेक देशांमध्ये एक नवीन लाट आणू शकते.
XBB म्हणजे काय?
XBB हे Omicron च्या BJ.1 आणि BA.2.75 च्या उप-वंशांचे बनलेले आहे. याला रीकॉम्बिनंट प्रकार म्हणतात. दुसरीकडे, XBB.1 हा XBB चा उप-वंश आहे. ब्रिटन, अमेरिका आणि सिंगापूरमध्ये कोरोनाचे रुग्ण वाढू लागले आहेत. चीनमध्येही अनेक शहरांमध्ये पुन्हा लॉकडाऊनची परिस्थिती निर्माण झाली आहे. हा प्रकार भारतातील अनेक राज्यांमध्येही पोहोचला आहे. आतापर्यंत महाराष्ट्रात सर्वाधिक गुन्हे दाखल झाले आहेत.
नवीन प्रकाराची वैशिष्ट्ये काय आहेत?
कोरोनाच्या नवीन प्रकारामुळे नक्कीच मोठ्या प्रमाणात संसर्ग होऊ शकतो, परंतु रूग्णांचा मृत्यू आणि रूग्णालयांमध्ये रूग्णांची संख्या वाढण्याची शक्यता खूपच कमी आहे. तज्ञांच्या मते, आपल्यासमोर येणारे नवीन रूपे अधिक वेगाने पसरण्यास सक्षम आहेत आणि मानवाची प्रतिकारशक्ती कमी करण्यास सक्षम आहेत. देशाच्या लोकसंख्येच्या मोठ्या भागाने लस किंवा संसर्गामुळे विषाणूंविरूद्ध प्रतिकारशक्ती विकसित केली आहे, म्हणून व्हायरस जगण्यासाठी प्रतिकारशक्तीनुसार स्वतःला अनुकूल करण्याचा प्रयत्न करेल. मात्र, यामुळे परिस्थिती आणखी बिघडण्याची शक्यता नाही. सध्या कोविड-19 च्या बहुतेक प्रकरणांमध्ये, लोकांना घसा खवखवणे, खोकला आणि ताप येत आहे, जो तीन दिवसांत बरा होत आहे.
कोरोना व्हायरसने अनेक रूपे बदलली आहेत –
कोरोनाने नवीन रूपे घेऊन जगभर कहर केला आहे. आता चौथी लहर फेसलिफ्टेड XBB आणि XBB1 सह पुन्हा एकदा पाहिली जाऊ शकते. याआधी ओमिक्रॉनच्‍या सब-व्हेरियंट BA.4 आणि BA.5 ने लोकांना आपला शिकार बनवले होते. भारताबद्दल बोलायचे तर महाराष्ट्रात 29 ऑक्टोबरपर्यंत 36 जणांना XBB आणि XBB1 ची लागण झाली आहे.
नवीन लाट येत आहे का?
ओमिक्रॉन सब-व्हेरियंट सादर केल्याने पुन्हा नव्या लाटेचा धोका निर्माण झाला आहे. WHO चे मुख्य शास्त्रज्ञ डॉ. सौम्या स्वामीनाथन यांनी एका नव्या लाटेची भीती व्यक्त केली आहे. डॉ.स्वामिनाथन म्हणाले की, ओमिक्रॉनचे 300 हून अधिक उप-प्रकार आहेत. ते म्हणाले की त्यांनी यापूर्वी अनेक रीकॉम्बिनंट व्हायरस पाहिले आहेत, परंतु एक्सबीबी रोग प्रतिकारशक्तीला चकमा देण्यास सक्षम आहे. ते म्हणाले की XBB मुळे काही देशांमध्ये नवीन लाट दिसू शकते. त्यांनी सांगितले की XBB किती गंभीर आहे याबद्दल अद्याप कोणताही डेटा आलेला नाही. पण पाळत वाढवण्याची गरज आहे.