High Cholesterol Worst Foods: यकृतामध्ये मेणासारखा पदार्थ तयार होतो, त्याला कोलेस्टेरॉल (cholesterol) म्हणतात. निरोगी शरीरासाठी भरपूर कोलेस्टेरॉल आवश्यक असते. कोलेस्टेरॉल पेशींच्या निर्मितीमध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावते. हे तंत्रिका पेशींचे संरक्षण करण्यासाठी, जीवनसत्त्वे तयार करण्यासाठी आणि हार्मोन्स (hormones) तयार करण्यासाठी कार्य करते.
मांस आणि दुग्धजन्य पदार्थ (meat and dairy products) यासारख्या अनेक गोष्टी खाल्ल्याने शरीराला कोलेस्टेरॉलही मिळते. आपल्या शरीरात प्रामुख्याने दोन प्रकारचे कोलेस्टेरॉल आढळतात – उच्च घनता लिपोप्रोटीन (high density lipoprotein) आणि कमी घनता लिपोप्रोटीन (low density lipoprotein) कोलेस्ट्रॉल.
एलडीएल कोलेस्टेरॉलला वाईट कोलेस्टेरॉल असेही म्हणतात. एलडीएल कोलेस्टेरॉलच्या उच्च पातळीमुळे हृदयरोग किंवा स्ट्रोकचा धोका वाढतो. एचडीएल कोलेस्ट्रॉल चांगले कोलेस्ट्रॉल म्हणून ओळखले जाते. हे खराब कोलेस्टेरॉल तुमच्या रक्तातून यकृताकडे घेऊन जाते आणि ते काढून टाकते. एचडीएल कोलेस्ट्रॉल तुमच्या शरीराला विविध आरोग्य समस्यांपासून वाचवते.
उच्च कोलेस्ट्रॉल खराब का आहे? –
कोलेस्टेरॉल तुमच्या रक्तातून वाहते. एलडीएल कोलेस्टेरॉल वाढल्याने रक्तवाहिन्यांच्या भिंतींवर कोलेस्टेरॉल जमा होते. त्यामुळे हृदयापर्यंत रक्त वाहून नेणाऱ्या रक्तवाहिन्यांवर त्याचा परिणाम होतो. रक्तवाहिन्यांमध्ये जास्त कोलेस्टेरॉल जमा झाल्यामुळे रक्तप्रवाह खूप कमी होतो, ज्यामुळे तुम्हाला हृदयरोग (heart disease) किंवा पक्षाघात यांसारख्या अनेक प्रकारच्या समस्यांना सामोरे जावे लागते.
शरीरातील एलडीएल कोलेस्टेरॉल वाढण्याची मुख्य कारणे म्हणजे धूम्रपान, उच्च रक्तदाब, मधुमेह आणि जास्त चरबीयुक्त आहार. आपल्या शरीरात ट्रायग्लिसराईड नावाचे फॅट्स आढळतात. जेव्हा ट्रायग्लिसराइड्स आणि एलडीएल कोलेस्टेरॉलची पातळी जास्त असते आणि एचडीएल कोलेस्ट्रॉल कमी असते तेव्हा रक्तवाहिन्यांमध्ये प्लेक तयार होतो.
तसेच, उच्च संतृप्त चरबी असलेल्या गोष्टी देखील रक्तातील कोलेस्टेरॉलची पातळी वाढवू शकतात. सॅच्युरेटेड फॅट हे अस्वास्थ्यकर चरबी मानले जाते, त्यात अशा गोष्टींचा समावेश होतो ज्या खोलीच्या तपमानावरही घन राहतात. या गोष्टी रक्तातील LDL कोलेस्टेरॉलची पातळी वाढवण्याचे काम करतात.
रक्तातील एलडीएल कोलेस्टेरॉलच्या उच्च पातळीमुळे रक्तवाहिन्यांमध्ये अडथळे निर्माण होतात, ज्यामुळे हृदयविकार आणि स्ट्रोकचा धोका वाढतो. यासाठी ज्या गोष्टींमध्ये सॅच्युरेटेड फॅट आढळते त्या पदार्थांचे सेवन टाळणे महत्त्वाचे आहे. चला जाणून घेऊया या गोष्टींबद्दल…
या 10 गोष्टी तुमच्या कोलेस्ट्रॉलची पातळी वाढवू शकतात –
चॉकलेट आणि चॉकलेट स्प्रेड –
चॉकलेट स्प्रेडमध्ये भरपूर साखर आणि सॅच्युरेटेड फॅट असते. त्याच वेळी, दूध आणि पांढर्या चॉकलेटमध्ये संतृप्त चरबीचे प्रमाण जास्त असते, जे तुमच्या कोलेस्टेरॉलसाठी वाईट मानले जाते. अशा परिस्थितीत चॉकलेट आणि चॉकलेट स्प्रेड खरेदी करताना त्याच्या लेबलवर लिहिलेल्या गोष्टी नीट तपासून पाहणे गरजेचे आहे. जर तुम्हाला गोड खावेसे वाटत असेल तर तुम्ही डार्क चॉकलेट खाऊ शकता.
चीज –
चीजमध्ये सॅच्युरेटेड फॅटचे प्रमाण खूप जास्त असते, विशेषतः चीज जे फुल फॅट मिल्सपासून बनवले जाते. पनीरचे कमी प्रमाणात सेवन करणे तुमच्यासाठी धोकादायक नसले तरी त्याचे जास्त सेवन केल्याने कोलेस्ट्रॉलची पातळी वाढते.
नारळ तेल –
नारळाच्या तेलात 90% सॅच्युरेटेड फॅट असते. नारळाचे तेल लोण्यापेक्षा निरुपयोगी मानले जाते. खोबरेल तेलाचे सेवन केल्याने एचडीएल आणि एलडीएल दोन्ही लक्षणीयरीत्या वाढू लागतात. खोबरेल तेल जास्त प्रमाणात सेवन केल्याने हृदयविकाराचा धोका लक्षणीयरीत्या वाढू शकतो.
यकृत आणि ऑफल –
यकृताप्रमाणे, ऑफल किंवा ऑर्गन मीट हे पोषक तत्वांचे खूप चांगले स्त्रोत आहेत, परंतु त्यात कोलेस्ट्रॉलचे प्रमाण जास्त आहे. गोमांस यकृत आणि कोकरू यकृत, मूत्रपिंड आणि हृदयामध्ये संतृप्त चरबी आणि कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण खूप जास्त असते.
तळलेले फास्ट फूड –
फ्रेंच फ्राईज किंवा तळलेले चिकन यांसारखे खोल तळलेले फास्ट फूड, सॅच्युरेटेड फॅट, मीठ आणि उच्च कॅलरींनी परिपूर्ण असतात. हे तुमच्या कोलेस्टेरॉलच्या पातळीसाठी वाईट मानले जातात.
तळलेले फास्ट फूड नियमित आणि जास्त प्रमाणात खाल्ल्याने एचडीएल कोलेस्ट्रॉलची पातळी कमी होऊ लागते आणि एलडीएल कोलेस्ट्रॉलची पातळी वाढू लागते. शरीरातील निरोगी कोलेस्टेरॉलची पातळी राखण्यासाठी फास्ट फूडचे सेवन मर्यादित प्रमाणात करा.
लोणी आणि चरबी –
लोणी आणि प्राण्यांच्या चरबीमध्ये जास्त प्रमाणात सॅच्युरेटेड फॅट आढळते, ज्यामुळे तुमच्या शरीरातील खराब कोलेस्टेरॉलची पातळी वाढू शकते. तुम्ही जेवणात बटरऐवजी ऑलिव्ह ऑईल वापरू शकता.
लाल मांस –
गोमांस आणि कोकरू यांसारख्या लाल मांसामध्ये संतृप्त चरबी आणि कोलेस्टेरॉल जास्त असते. जर तुम्ही तुमच्या शरीरातील कोलेस्ट्रॉलची पातळी कमी करण्याचा प्रयत्न करत असाल तर लाल मांसाऐवजी चिकन खा.
पॅकेज केलेले अन्न –
चिप्स, डोनट्स, केक, बिस्किटे आणि कुकीज यांसारख्या पॅकबंद स्नॅक्स आणि मिठाईंमध्ये संतृप्त चरबी आणि कॅलरी जास्त असतात. जर तुम्ही यापैकी कोणत्याही गोष्टीचे नियमित सेवन करत असाल तर तुमची कोलेस्ट्रॉलची पातळी लक्षणीयरीत्या वाढू शकते.