Poultry Farming: देशाच्या ग्रामीण भागात देशी कुक्कुटपालन (indigenous poultry farming) हा शेतकऱ्यांमध्ये एक लोकप्रिय व्यवसाय म्हणून खूप वेगाने उदयास येत आहे. गावकऱ्यांना अतिरिक्त उत्पन्न मिळवून देण्यासाठी शेतीशिवाय हा पर्याय समोर आला आहे. सरकारही शेतकऱ्यांना या व्यवसायात रस दाखवण्यासाठी सातत्याने प्रोत्साहन देत आहे.
शेतकऱ्यांना घरगुती कुक्कुटपालनासाठी जास्त गुंतवणुकीची गरज नाही. तुम्ही फक्त 40 ते 50 हजार रुपयांमध्ये त्याचा व्यवसाय (business) सुरू करू शकता. हा व्यवसाय आपण घराच्या रिकाम्या जागेत, अंगणात किंवा शेतात सुरू करू शकतो. पशुधन अभियानांतर्गत (Livestock Campaign) हा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी केंद्र सरकारकडून अनुदानही (Grants from Central Govt.) दिले जाते.
या कोंबड्या ठेवा –
ग्रामप्रिया (Grampriya) –
या जातीच्या कोंबड्यापासून अंडी व मांस दोन्ही मिळतात. त्यांचे मांस तंदूरी चिकन बनवण्यासाठी जास्त वापरले जाते. ग्रामप्रिया कोंबडीची वर्षभरात सरासरी 210 ते 225 अंडी घालण्याची क्षमता आहे.
श्रीनिधी –
श्रीनिधी कोंबडीच्या (Srinidhi Chicken) मांस आणि अंडी या दोन्हीद्वारे अधिक नफा मिळवू शकतात. या जातीची कोंबडी फार लवकर विकसित होते आणि फार कमी वेळात चांगला नफा मिळवून देते.
वनराजा (forest king) –
देशी कोंबड्यांमध्ये वनराजा सर्वोत्तम मानला जातो. या कोंबड्या 120 ते 140 अंडी घालतात. ही कोंबडी पाळल्यास कमी वेळात चांगला नफा मिळू शकतो.
घरगुती कुक्कुटपालनाचे फायदे –
देशी कोंबड्यांचे आणि कोंबड्यांचे मांस अतिशय चवदार आणि पौष्टिक असते. त्यामुळेच बाजारात त्याची मागणी खूप जास्त आहे. वाढत्या मागणीमुळे ते महागड्या दराने विकले जातात. यासोबतच शेतकरी कमी खर्चात ते वाढवू शकतात.
इतका नफा मिळेल –
जर तुम्ही 10 ते 15 कोंबड्यांपासून हा व्यवसाय सुरू केला तर तुम्हाला 40 ते 50 हजार रुपये खर्च येईल. जेव्हा ही कोंबडी पूर्णपणे विकसित होते आणि तुम्ही त्यांना बाजारात विकता तेव्हा ते तुम्हाला किंमतीच्या दुप्पट नफा मिळवून देऊ शकते. तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की, तुम्ही त्यांचा व्यवसाय जितक्या मोठ्या प्रमाणावर सुरू कराल, तितकी कमाई वाढेल.