मकर संक्रांती हा सण भारतात मोठ्या उत्साहाने साजरा केला जातो. या दिवशी सूर्य दक्षिणेकडून उत्तर दिशेकडे सरकतो, म्हणजेच सूर्य उत्तरायण होतो. याला शुभ मानले जाते आणि या दिवसाला देवतांचा दिवस असे म्हटले जाते.
उत्तरायणाचा अध्यात्मिक आणि धार्मिक महत्त्व
ध्यान, योग आणि तपासाठी योग्य वेळ
उत्तरायण काळात ध्यान, योग, जप आणि तप करण्यासाठी सकारात्मक उर्जा जास्त असते. या उर्जेमुळे साधकाला आत्मज्ञान मिळते आणि ईश्वराशी जोडले जाते.
देवतांचा दिवस
पौराणिक कथांनुसार, सूर्य उत्तरायण होण्याचा दिवस देवतांचा दिवस मानला जातो, तर दक्षिणायन हा त्यांचा रात्र मानला जातो. उत्तरायणात केलेल्या धार्मिक कर्मांना देवांचा आशीर्वाद मिळतो.
भगवान विष्णूची विजय
असे मानले जाते की मकर संक्रांतीच्या दिवशी भगवान विष्णूंनी असुरांचा नाश केला होता. त्यामुळे हा दिवस धर्म आणि चांगुलपणाच्या विजयाचा प्रतीक मानला जातो.
दान आणि गंगा स्नानाचे महत्त्व
मकर संक्रांतीच्या दिवशी गंगा स्नान आणि दान करणे अत्यंत शुभ मानले जाते. यामुळे पुण्य मिळते.
उत्तरायणाचा शास्त्रीय दृष्टिकोन
सकारात्मक उर्जा आणि दिवस-रात्र बदल
सूर्य उत्तरायण होताच दिवस मोठे होतात आणि रात्री लहान होतात. यामुळे पृथ्वीवर जास्त सूर्यप्रकाश मिळतो आणि सकारात्मक उर्जा पसरते.
शुभ कार्यांसाठी योग्य काळ
उत्तरायण काळात केलेली कामे फलदायी मानली जातात.
ज्योतिषशास्त्रातील महत्त्व
सूर्याचा मकर राशीत प्रवेश
मकर संक्रांतीला सूर्य मकर राशीत प्रवेश करतो. मकर रास ही शनी ग्रहाशी संबंधित असून शनी हा कर्म आणि न्यायाचा प्रतीक आहे. सूर्य आणि शनीच्या एकत्रित प्रभावामुळे जीवनात सकारात्मक बदल होतात.
मकर संक्रांती हा सण निसर्गातील बदल, आध्यात्मिक उन्नती आणि धार्मिक आचरण यांचे प्रतीक आहे. या दिवसाचा उपयोग आत्मिक आणि सामाजिक उन्नतीसाठी करता येतो.
