Neck pain:मान हा शरीराचा एक अत्यावश्यक भाग आहे ज्यामध्ये मणक्याची हाडे (Vertebrae), स्नायू आणि अनेक प्रकारच्या ऊतींचा समावेश होतो.
शरीराच्या इतर महत्त्वाच्या भागांप्रमाणे, मान झाकली जात नाही, ज्यामुळे दुखापत होण्याची शक्यता असते. मानेवर ताण येण्याची समस्या (Problems with neck tension) देखील सामान्य आहे आणि यामुळे वेदनांना सामोरे जावे लागते.
साधारणपणे मान दुखणे (Neck pain) पासून आराम मिळवण्यासाठी लोक औषधे किंवा घरगुती उपायांचा अवलंब करतात. जरी कधीकधी ही किरकोळ मानदुखी काही धोकादायक आजाराचे लक्षण देखील असू शकते. मानेतील हे दुखणे कोणत्या रोगांचे लक्षण असू शकते आणि तुम्ही डॉक्टरांना कधी भेटावे ते जाणून घ्या.
मानेचे दुखणे का होते –
सकाळी उठल्यानंतर अनेकदा मानेमध्ये दुखणे किंवा जडपणा येतो. रात्री झोपताना उंच उशीवर डोके ठेवणे, कडक गादीवर झोपणे किंवा वाकडी मान करून झोपणे अशी अनेक कारणे यामागे असू शकतात. या व्यतिरिक्त जेव्हा तुम्ही कॉम्प्युटर किंवा लॅपटॉपवर तासन् तास एकाच स्थितीत काम करता, तर त्यामुळे तुमच्या मानेमध्ये जडपणा येऊ शकतो.
तणाव आणि चिंता (Stress and anxiety) –
तणावामुळे स्नायू कडक होतात. अनेकदा जेव्हा लोक तणावाखाली असतात तेव्हा त्यांना मान आणि पाठदुखी होऊ लागते.
नॉन-स्पेसिफिक नेक पेन (Non-specific neck pain) –
कधी कधी मानदुखीचे नेमके कारण कळत नाही. जेव्हा कोणत्याही कारणाशिवाय मानेमध्ये वेदना होतात, तेव्हा याचा अर्थ असा होतो की तुमच्या स्नायूंचा एक ऊतक तुटलेला आहे. मानेच्या वेदना हा प्रकार अगदी सामान्य आहे.
टॉर्टिकॉलिस (Torticollis) –
ही मानेच्या स्नायूंशी संबंधित समस्या आहे, ज्यामुळे डोके एका बाजूला झुकते. स्नायूंमध्ये कोणत्याही प्रकारचे नुकसान झाल्यामुळे किंवा रक्त परिसंचरण प्रभावित झाल्यामुळे या समस्येचा सामना करावा लागतो. टॉर्टिकॉलिस ही एक समस्या आहे जी तुम्हाला कधीही येऊ शकते.
टॉर्टिकॉलिसमुळे झोपेत असताना माणसाची मान ठीक असते, परंतु जेव्हा तो उठतो तेव्हा त्याला मान हलवता येत नाही. बर्‍याच प्रकरणांमध्ये ही वेदना काही दिवसात स्वतःहून बरी होते. परंतु काही प्रकरणांमध्ये टॉर्टिकॉलिस हे गंभीर आजाराचे लक्षण असू शकते. टॉर्टिकॉलिसमुळे ट्यूमर, इन्फेक्शन इत्यादी समस्या उद्भवू शकतात.
ब्रॅचियल प्लेक्सस (Brachial plexus) –
ब्रॅचियल प्लेक्सस हे मज्जातंतूंचे एक नेटवर्क आहे जे पाठीच्या कण्यापासून खांदे, हात आणि हातांना सिग्नल पाठवते. मानेच्या दुखापतीमुळे जेव्हा त्याचा परिणाम ब्रॅचियल प्लेक्ससवर पडतो, तेव्हा हातांमध्ये वेदना होतात. ब्रॅचियल प्लेक्ससला दुखापत होण्याचे सर्वात सामान्य कारण म्हणजे कार अपघात किंवा क्रीडा इजा.
मानेच्या उजव्या बाजूला वेदना होण्याची इतर काही कारणे –
- संधिवात
- कर्करोग
- गंभीर इजा
- मज्जातंतू आणि पाठीच्या कण्याला नुकसान
- संसर्ग
- हाडांचा विकार
मानदुखीचा उपचार –
जर तुमची मानदुखी किरकोळ असेल तर तुम्ही काही घरगुती उपायांच्या मदतीने ते बरे करू शकता. तुम्ही वेदना कमी करणारी औषधे घेऊ शकता. तसेच उष्णता पॅड वापरले जाऊ शकते. नेक मसाज, स्ट्रेचिंग, थंड पॅड किंवा बर्फ देखील वेदना कमी करण्यास मदत करू शकतात. याशिवाय झोपताना बसताना आणि चालताना शरीराची मुद्रा बरोबर ठेवा. व मान मजबूत करण्यासाठी व्यायाम करा.
डॉक्टरांना कधी भेटायचे –
जर तुमच्या मानेत कमी दुखत असेल तर यासाठी डॉक्टरांना दाखवण्याची गरज नाही. वेदनाशामक औषधांनीही मानदुखी कमी करता येते. मानेशी संबंधित काही व्यायाम देखील वेदना कमी करू शकतात. पण जर तुमचे दुखणे खूप जास्त असेल आणि तुम्हाला त्यासोबत इतर काही लक्षणे दिसत असतील तर लगेच डॉक्टरांशी संपर्क साधा.