UPSC Toppers Story: केंद्रीय लोकसेवा आयोग (UPSC) परीक्षा ही देशातील सर्वात प्रतिष्ठित परीक्षा मानली जाते आणि उत्तीर्ण होण्यासाठी सर्वात कठीण परीक्षांपैकी एक मानली जाते.
दरवर्षी लाखो उमेदवार या परीक्षेला बसतात, मात्र मोजक्याच उमेदवारांना यश मिळते. जर तुम्ही आयएएस अधिकारी (IAS officer) होण्याच्या उद्देशाने UPSC नागरी सेवा परीक्षेची तयारी करत असाल तर तुम्ही भारतीय प्रशासकीय सेवा अधिकारी यशनी नागराजन (Yashani Nagarajan) यांच्या यशोगाथेकडे दुर्लक्ष करू शकत नाही.
पूर्णवेळ नोकरी करत असताना त्यांनी यूपीएससी सिव्हिल सर्व्हिसेस परीक्षेत टॉपर्स बनवले. चला तर मग जाणून घेऊया नागराजन यांना कसं यश मिळाले.
नोकरी सोडणे हा पर्याय नाही
वेळेचे व्यवस्थापन आवश्यक आहे तुम्हाला हे जाणून आश्चर्य वाटेल की यशनी जेव्हा UPSC ची तयारी करत होती तेव्हा ती पूर्णवेळ नोकरीत होती.
त्याने 2019 मध्ये अखिल भारतीय 57 वा क्रमांक मिळवून आयएएस अधिकारी होण्याचे स्वप्न पूर्ण केले. पहिल्या तीन प्रयत्नात ती अयशस्वी झाली असली तरी तिने चौथ्या प्रयत्नात यूपीएससी सिव्हिल सर्व्हिसेसची परीक्षा उत्तीर्ण केली नाही तर टॉपर्समध्येही स्थान मिळवले.
तसेच यामागचे कारण उत्तम वेळेचे व्यवस्थापन होते. नागराजन यांच्या मते, यूपीएससीच्या तयारीसाठी नोकरी सोडण्याची गरज नाही. आपल्याला फक्त चांगल्या वेळेच्या व्यवस्थापनासह कठोर परिश्रम करण्याची आवश्यकता आहे.
अरुणाचल प्रदेशात प्राथमिक शिक्षण
यशनी नागराजन यांचे शालेय शिक्षण अरुणाचल प्रदेशची राजधानी इटानगर येथील नहरलागुन येथील केंद्रीय विद्यालयातून पूर्ण झाले. त्यानंतर त्यांनी 2014 मध्ये नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ इंजिनिअरिंग, युपिया येथून इलेक्ट्रिकल आणि इलेक्ट्रॉनिक्स इंजिनिअरिंगमध्ये बी.टेक पूर्ण केले.
त्यांचे वडील थंगवेल नागराजन हे सेवानिवृत्त पीडब्ल्यूडी अभियंता आहेत आणि त्यांची आई गुवाहाटी उच्च न्यायालय, इटानगर येथील रजिस्ट्री शाखेतून अधीक्षक म्हणून निवृत्त झाली आहे.
दिवसातील 04 ते 05 तास अभ्यास केल्याने ते यशस्वी झाले
मुलाखतीदरम्यान तिच्या UPSC प्रवासाविषयी बोलताना यशनी सांगते की, त्या काळात ती दिवसातील 04 ते 05 तास अभ्यासात घालवायची. कारण पूर्णवेळ नोकरीमुळे कमी वेळ मिळत होता. याशिवाय वीकेंडलाही ती पूर्ण दिवस अभ्यास करायची.
यशानी नागराजन यांच्या म्हणण्यानुसार, जर तुम्ही नोकरीसोबतच UPSC सिव्हिल सर्व्हिसेससारख्या महत्त्वाच्या परीक्षांची तयारी करत असाल तर तुम्हाला वीकेंड विसरून गांभीर्याने अभ्यास करावा लागेल. त्यामुळे तुमची तयारी निश्चितच मजबूत होईल. तयारी दरम्यान वेळेचे योग्य व्यवस्थापन केल्यास तुम्हाला चार-पाच तास अभ्यासासाठी देण्यात मदत होईल.
पर्यायी विषय निवडणे उपयुक्त ठरेल
यशनी नागराजन सांगतात की तिने भूगोल हा विषय इतरांच्या प्रभावाखाली ऐच्छिक विषय म्हणून निवडला. चुकीच्या विषयामुळे तिला सुरुवातीच्या प्रयत्नात चांगली कामगिरी करता आली नाही. नंतर हा प्रकार त्यांच्या लक्षात आला आणि त्यांनी विषय बदलला.
जर तुम्हाला विषय आवडला तर तुम्ही तो खोलवर रुची घेऊन वाचाल असे ती म्हणते. हे पर्यायी विषय UPSC नागरी सेवा परीक्षेत खूप महत्त्वाची भूमिका बजावतात कारण ते चांगले गुण मिळवण्यास मदत करतात.
या विषयांमध्ये तुम्ही सर्वोत्तम गुण मिळवू शकता
यशनीच्या मते, निबंध लेखन आणि नीतिशास्त्र हे पेपर्स आहेत ज्यात तुम्ही सर्वोत्तम गुण मिळवू शकता. त्यामुळे या विषयांना महत्त्व देणे अत्यंत गरजेचे आहे. पूर्णवेळ काम करत असताना यूपीएससी सिव्हिल सर्व्हिसेसची तयारी करणे अवघड आहे पण त्याचा तुम्हाला फायदा होईल, असे तिचे म्हणणे आहे.
जेव्हा तुमच्याकडे आधीच नोकरी असते तेव्हा तुम्ही UPSC मध्ये नापास झालो तरीही तुम्हाला तणाव जाणवणार नाही. तुम्ही तुमच्या करिअरची जास्त काळजी करू नका. तुम्ही भारतीय प्रशासकीय सेवा, भारतीय पोलिस सेवा आणि भारतीय विदेश सेवा यासारख्या अखिल भारतीय स्तरावरील 26 सेवांमध्ये कठोर परिश्रम आणि चांगल्या वेळेचे व्यवस्थापन करून अधिकारी होऊ शकता.