Currency Notes : तुम्ही कधीही भारतीय नोटेकडे (Indian currency) लक्ष दिले असेल, तर तुम्ही पाहिले असेल की त्यांच्या बाजूला कर्णरेषा (Diagonal line) आहेत. पण तुम्हाला माहीत आहे का या ओळी नोटेवर का बनवल्या जातात.
अनेकांना असे वाटते की या ओळी छपाईच्या वेळी चुकून तयार झाल्या आहेत. तुम्हालाही असे वाटत असेल तर हा गैरसमज आहे. आम्ही तुम्हाला सांगतो की या ओळी नोटेबद्दल खूप महत्वाची माहिती देतात. म्हणून, या तिरकस रेषा 100 ते 200 च्या सर्व नोटांवर बनविल्या जातात.
सर्व नोटांवर तिरकस रेषा आहेत
जर तुम्ही सर्व नोट्स काळजीपूर्वक पाहिल्या तर लक्षात येईल की नोटेच्या किंमतीनुसार या ओळींची संख्या देखील वाढते. वास्तविक या ओळींना ‘ब्लीड मार्क्स’ (Bleed marks) म्हणतात. हे ब्लीड मार्क्स खास अंध लोकांसाठी बनवलेले आहेत.
ज्यांना दिसत नाही, त्यांच्या हातात किती रुपयांची नोट आहे ते नोटेला स्पर्श करून सहज कळू शकते. नोटेच्या वेगवेगळ्या किंमतींवर वेगवेगळ्या क्रमांकाच्या रेषा काढण्याचे हे एक कारण आहे.
नोटेवर छापलेल्या ओळी तिची किंमत सांगतात
अंध लोकांच्या सोयीसाठी, भारतीय रिझर्व्ह बँक (Reserve Bank of India) सर्व नोटांवर या ओळी बनवते. 100 रुपयांच्या नोटेच्या दोन्ही बाजूला 4-4 ओळी आहेत, ज्याला स्पर्श केल्यावर अंधांना समजते की ही 100 रुपयांची नोट आहे.
त्याचप्रमाणे, 200 च्या नोटेवर देखील काठावर 4-4 रेषा आहेत आणि पृष्ठभागावर दोन शून्य देखील ठेवले आहेत. ५०० रुपयांच्या नोटेबद्दल बोलायचे झाले तर त्यावर एकूण पाच ओळी आहेत. याशिवाय 2000 च्या नोटेच्या दोन्ही बाजूला 7-7 तिरकस रेषा बनवल्या आहेत. या ओळींच्या मदतीने अंध व्यक्ती खरी नोट ओळखू शकतात.