अहमदनगर Live24 टीम, 28 मार्च 2022 Krushi news :-फळांचा राजा आंब्याला देशातच नाही तर देशाबाहेर देखील मागणी मोठ्या प्रमाणात असते. त्यामुळे भविष्यात आंबा शेती करणे शेतकऱ्यांच्या फायद्याची ठरणार आहे.
तर योग्य प्रकारे आंब्याची लागवड आणि व्यवस्थापन केल्यास उत्पादन देखील भरघोस मिळणार आहे. अलीकडे बदललेल्या निसर्गाच्या दृष्ट चक्रामुळे आंबा शेती संकटात सापडली असून आंबा लागवड पद्धतीमध्ये बदल करणे गरजेचे आहे.
तर आंबा लागवडीत बदल केल्यास होणारे नुकसान हे कमी प्रमाणात होणार आहे. तर आंबा लागवड कशी करायची त्याचे व्यवस्थापन कशा पद्धतीने केले पाहिजे. याविषयी आपण सविस्तर जाणून घेऊयात.
आंबा शेतीसाठी अनुकूल हवामान : समशीतोष्ण हवामान आंबा शेतीसाठी योग्य आसते. त्याची फळे पिकण्यासाठी उष्णता लागते. आंबा लागवडीसाठी इष्टतम तापमान 22°C ते 27°C या दरम्यान असावे.
जुलै ते सप्टेंबर हे महिने आंबा बागेसाठी योग्य मानले जातात. रोप लावण्यासाठी इष्टतम तापमान 20°C ते 22°C आहे.
उपयुक्त माती : आंब्याच्या लागवडीसाठी गाळाची किंवा चिकणमाती अतिशय चांगली मानली जाते. आंबा शेतीसाठी, मातीचे पी एच मूल्य 6.5-7.5 दरम्यान असावे. त्यासाठी माती परीक्षण करून घेणे आवश्यक आहे. वालुकामय, उतार, खडकाळ, क्षारयुक्त व पाणी साचलेल्या जमिनीत आंब्याची लागवड करू नये. चांगली सुपीकता असलेल्या जमिनीत तुम्ही आंब्याची बाग करू शकता .
आंबा लागवडीसाठी रोपाची निवड : आंबा शेती करण्यासाठी सर्वप्रथम योग्य रोपांची निवड करणे गरजेचे आसते. जिल्ह्यातील कृषी विज्ञान केंद्रातून तुम्हाला वनस्पतींचे सुधारित प्रकार मिळतील. तिथली झाडे चांगली आहेत. चांगली झाडे असतील तर चांगले उत्पादन मिळेल आणि नफाही चांगला मिळेल. याशिवाय उद्यान विभागाच्या रोपवाटिकेतूनही रोपे घेता येतात.
लागवड पद्धत : ज्या ठिकाणी आंब्याची शेती करायची आहे, त्या ठिकाणी दर अडीच फूट अंतरावर खड्डा खणून घ्या.
खड्ड्याची लांबी, रुंदी आणि खोली दीड फूट असावी.
त्या खड्ड्यांमध्ये कुजलेल्या शेणापासून तयार केलेले खत टाकावे.
त्यानंतर त्या खड्ड्यात माती आणि कीटकनाशक पावडर टाकून तो खड्डा चांगला समान करा.
हे काम रोप लावण्यापूर्वी ३० दिवस आधी करावे लागते.
३० दिवसांनी तो खड्डा शोधा आणि त्या खड्ड्यात झाडांची मुळे टाका आणि माती चांगली भरा. माती भरल्यानंतर, माती सर्व बाजूंनी दाबा जेणेकरून हवा आत जाऊ शकणार नाही. अन्यथा आंब्याचे रोप कुजण्यास सुरुवात होते.
जेव्हा झाडे फुलू लागतात तेव्हा बाजारात उपलब्ध असलेल्या चांगल्या कीटकनाशकांचा वापर करा. जेणेकरून आंब्याचा मोहोर किडींपासून वाचवता येईल.
सिंचन व्यवस्थापन : आंब्याची लागवड केल्यानंतर 1 वर्षासाठी दर 10 ते 15 दिवसांनी नियमित पाणी द्यावे.
दुसऱ्या वर्षापासून हे पाणी १५ ते ३० दिवसांच्या अंतराने द्यावे
आंबा बागायतीसाठी ठिबक सिंचन पद्धत अधिक योग्य मानली जाते.
खत व्यवस्थापन : कोणत्याही प्रकारची बागकाम किंवा शेती केल्यास चांगल्या उत्पादनासाठी चांगली काळजी घ्यावी लागते. तुम्हाला शास्त्रीय पद्धतीचा अवलंब करावा लागेल, परंपरागत नाही.
यासाठी रोपे लावताना खड्ड्यांमध्ये शेण किंवा कंपोस्ट योग्य प्रमाणात मिसळावे. आंब्याला मोहोर येताना पोषक तत्वांचा वापर नक्की करा.
आंबा बागेतील खर्च आणि नफा : आंबा बागेतील खर्चाबद्दल बोलायचे झाले तर १ हेक्टर आंबा बागेसाठी १ लाख रुपये खर्च येतो. जे तुम्हाला पहिल्या वर्षीच करायचे आहे. यानंतर आंबा फळांच्या वेळी खते,औषधे यावर खर्च करावा लागणार आहे.
एका हेक्टर आंब्याच्या बागेतून तुम्ही वर्षाला २-३ लाख रुपये सहज कमवू शकता. याशिवाय फळबागेत लागवड करून 50 हजार ते 1 लाख रुपयांपर्यंत उत्पन्न मिळू शकते.